Η ελληνική κοινωνία στροβιλίζεται ήδη στη νέα πραγματικότητα της Τεχνητής Νοημοσύνης (Τ.Ν.), που αλλάζει καθημερινά το τοπίο της παραγωγής και της αγοράς εργασίας. Σημαντικές επιδράσεις αναμένεται ότι θα δρομολογήσει η γενίκευση της χρήσης της Τ.Ν. σε συνδυασμό με τα εργασιακά καθήκοντα.
ΤΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΥ Α. ΚΟΥΤΡΟΥΚΗ*
Είναι επόμενο πως οι δεξιότητες που απαιτούνται για να παραμείνει ένας εργαζόμενος απασχολήσιμος μετατοπίζονται σταδιακά προς τις παραγωγικές διαδικασίες, που συνδυάζονται με την Τ.Ν. Ως συνέπεια, οι δεξιότητες που θα καταστούν κομβικές τα χρόνια που έρχονται θα σχετίζονται με την αξιοποίηση της Τ.Ν. ή θα αφορούν νέους ρόλους του εργαζομένου (π.χ., ικανότητα συνεργασίας με ευφυή συστήματα, κριτική σκέψη, ικανότητα προσαρμογής στην τεχνολογική καινοτομία, διαχείριση δεδομένων, επικοινωνιακή ικανότητα, συναισθηματική αντίληψη, διαχείριση κρίσεων και αλλαγών, δημιουργικότητα, επίλυση προβλημάτων και συγκρούσεων κ.ά.
Σημαντικό ρόλο ως επιταχυντές αυτών των αλλαγών θα διαδραματίσουν τα προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης εντός των επιχειρήσεων με υψηλές επενδύσεις στο ανθρώπινο κεφάλαιο.
Επιπλέον, οι επιχειρήσεις θα χρειαστεί να αναλάβουν ένα μεγάλο μέρος της ευθύνης για την εκπαίδευση και επανεκπαίδευση των εργαζομένων. Κρίσιμο θα ήταν να ενταχθούν στις συλλογικές συμβάσεις εργασίας όροι με τους οποίους θα προβλέπεται ότι οι εργοδότες θα επιδοτούν έναν ετήσιο αριθμό ωρών κατάρτισης με συμμετοχή του προσωπικού τους σε δράσεις σύγχρονης και ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης, διά ζώσης κατάρτισης, εξατομικευμένης μάθησης, προσωπικής ανάπτυξης και συμβουλευτικής καριέρας. Ανάλογες δέσμες μέτρων θα συνδράμουν τόσο την αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας όσο και στη βελτίωση της απασχολησιμότητας των εργαζομένων.
Η χρήση διαδικασιών κοινωνικής εταιρικότητας στο επιχειρησιακό επίπεδο μπορεί να διευκολύνει τη στοχευμένη ένταξη των νέων τεχνολογιών και της Τ.Ν. στους χώρους εργασίας δίχως να προκληθούν αντιδράσεις από το εργατικό δυναμικό. Τέλος, η προσέγγιση του συμμετοχικού management έχει αποδειχθεί ότι συνιστά ένα αποτελεσματικό εργαλείο για να διαχυθούν νέες μορφές οργάνωσης και διοίκησης στις παραγωγικές μονάδες.
Οι σύγχρονες αυτές οργανώσεις θα διαθέτουν πιο ευπροσάρμοστο ανθρώπινο δυναμικό, αξιοπρεπές εργασιακό περιβάλλον και συνθήκες απασχόλησης, μεγαλύτερη αφοσίωση των εργαζομένων στους οργανωσιακούς στόχους και βέλτιστη συμπερίληψη των ευπαθών κοινωνικών ομάδων.
Τέλος, αυτός ο μετασχηματισμός θα συνδράμει στη μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων (που συνδέονται με την εργασία), ιδίως εκείνων που δρομολογούνται από την τεχνολογική μεταβολή.
*Καθηγητής και αντιπρόεδρος στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ (ΦΥΛΛΟ 18/7/2025)
