Η ηλεκτροδότηση των πλοίων από τη στεριά (Onshore Power Supply – OPS) αποτελεί βασικό πυλώνα της ενεργειακής μετάβασης στη ναυτιλία. Ωστόσο, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της Transport & Environment (T&E) και του νορβηγικού νηογνώμονα DNV, λιγότερο από το 20% των αναγκαίων υποδομών έχει εγκατασταθεί ή συμβασιοποιηθεί στα ευρωπαϊκά λιμάνια.
Από τα 31 μεγάλα λιμάνια που αξιολογήθηκαν, μόνο τέσσερα διαθέτουν τουλάχιστον τις μισές απαραίτητες συνδέσεις. Η μελέτη δείχνει ότι τα κρουαζιερόπλοια παράγουν τις μεγαλύτερες εκπομπές όταν είναι ελλιμενισμένα, εξαιτίας της εγγύτητάς τους σε κατοικημένες περιοχές και των προβλέψιμων δρομολογίων τους.
ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΗ ΣΤΟΥΣ ΣΤΟΧΟΥΣ
Η Ε.Ε. έχει θέσει το 2030 ως έτος υποχρεωτικής χρήσης OPS για πλοία άνω των 5.000 GT. Μέχρι στιγμής, όμως, η πρόοδος θεωρείται ανεπαρκής, καθώς μόλις 82 από τις 270 απαιτούμενες συνδέσεις υψηλής τάσης (30,4%) και μόλις 7 από τις 175 χαμηλής τάσης (4%) έχουν υλοποιηθεί.
Ιδιαίτερα προβληματική είναι η απουσία υποδομών για πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, καθώς κανένα λιμάνι δεν διαθέτει επαρκή κάλυψη γι’ αυτή την κατηγορία. Σε αντίθεση, η κάλυψη για τα κρουαζιερόπλοια εμφανίζεται πιο ανεπτυγμένη σε λιμάνια όπως το Αμβούργο, η Χάβρη και η Βενετία.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΗ
Η μελέτη προτείνει τέσσερις παρεμβάσεις: επιτάχυνση της εγκατάστασης OPS στα κρουαζιερόπλοια έως το 2028, ενσωμάτωση της παράκτιας ηλεκτροδότησης στο ευρωπαϊκό πλαίσιο RED III, πρόβλεψη χρηματοδότησης μέσω του μηχανισμού AFIF στο νέο ΠΔΠ και επέκταση της υποχρεωτικής εφαρμογής OPS σε περισσότερους τύπους πλοίων.
ΑΝΑΓΚΗ ΓΙΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ
Η εφαρμογή του OPS επιτρέπει την απενεργοποίηση των κινητήρων κατά τον ελλιμενισμό και τη χρήση καθαρής ενέργειας από τη στεριά. Ωστόσο, για να επιτευχθούν οι στόχοι του 2030, απαιτούνται άμεσα νέα έργα και ενισχυμένη χρηματοδότηση, ώστε τα ευρωπαϊκά λιμάνια να μην υστερήσουν στη μετάβαση προς μια πιο καθαρή ναυτιλία.
