Το καλοκαίρι είναι για πολλούς η ιδανική εποχή ξεκούρασης, χαράς και ταξιδιών. Παρότι η ανεμελιά κυριαρχεί, για άτομα με αλλεργίες – είτε αναπνευστικές είτε δερματικές – η εποχή αυτή μπορεί να κρύβει μικρές ή μεγαλύτερες προκλήσεις.
Γράφει η
Κασσιανή Τζέλη
Αλλεργιολόγος,
Διευθύντρια Αλλεργιολογικού Τμήματος ΜΗΤΕΡΑ
Τελειώνει η αλλεργική ρινίτιδα με την άνοιξη;
Η γύρη συνεχίζει να αιωρείται στον αέρα και το καλοκαίρι, προκαλώντας ενοχλητικά συμπτώματα όπως πταρμοί, ρινική συμφόρηση, κνησμό, δακρύρροια. Παράλληλα, η υγρασία ευνοεί την ανάπτυξη μυκήτων, όπως η Alternaria, που μπορεί να επιδεινώσει τη ρινίτιδα ή να προκαλέσει κρίσεις άσθματος. Η αποφυγή αερισμού νωρίς το πρωί ή αργά το απόγευμα, η χρήση αφυγραντήρων και ο καθαρισμός φίλτρων A/C είναι ουσιαστικά βήματα πρόληψης. Σε επίμονα συμπτώματα επιπρόσθετα της συμπτωματικής αγωγής προτείνεται η ανοσοθεραπεία (υποδόρια ή υπογλώσσια) που μπορεί να προσφέρει οριστική λύση.
Το θαλασσινό νερό βοηθά ή επιβαρύνει το έκζεμα;
Το θαλασσινό νερό συχνά καταπραΰνει το ατοπικό δέρμα, όμως η ζέστη, ο ιδρώτας, η άμμος, το χλώριο της πισίνας και τα συνθετικά ρούχα ενδέχεται να το ερεθίσουν. Προτιμήστε βαμβακερά ρούχα και φροντίστε για ντους μετά το μπάνιο. Η χρήση κατάλληλων ενυδατικών προϊόντων και ειδικών αντιφλεγμονωδών παραγόντων είναι καθοριστική για τη διατήρηση της ισορροπίας του δέρματος και τον περιορισμό των εξάρσεων.
Μπορεί ο ήλιος να προκαλέσει αλλεργία;
Η έκθεση στον ήλιο μπορεί να προκαλέσει εξανθήματα με κνησμό σε ορισμένα άτομα (ηλιακή κνίδωση). Επίσης, συγκεκριμένες ουσίες – αρώματα, αντιβιοτικά (όπως οι τετρακυκλίνες), φυτά (όπως ο κισσός, η συκιά) – γίνονται φωτοευαισθητοποιητές και προκαλούν δερματικές αντιδράσεις (φωτοδερματίτιδα). Σωστή αντηλιακή προστασία, σταδιακή έκθεση και χρήση κατάλληλων προϊόντων είναι βοηθητικά εργαλεία.
Πώς συνδέονται οι δερματίτιδες εξ επαφής και το latex με τις καλοκαιρινές αλλεργίες;
Αντηλιακά, συνθετικά υλικά, κοσμήματα και φουσκωτά παραλίας μπορεί να περιέχουν αλλεργιογόνα όπως, ενδεικτικά, το νικέλιο σε κοσμήματα (αυξημένη απορρόφηση με τον ιδρώτα) ή το latex σε πλαστικά είδη. Ιδιαίτερη προσοχή απαιτούν τα διάφορα παιχνίδια, όπως σωσίβια, μάσκες, βατραχοπέδιλα με συστατικά latex, καθώς ενδέχεται να προκαλέσουν ποικιλία συμπτωμάτων — από τοπικό ερεθισμό έως σοβαρές γενικευμένες αντιδράσεις. Άτομα με γνωστή αλλεργία οφείλουν να αποφεύγουν τέτοια είδη, να επιλέγουν προϊόντα χωρίς latex και να ενημερώνουν το περιβάλλον για την αλλεργία τους.
Τι είναι η κνίδωση εκ ψύχους και γιατί είναι επικίνδυνη;
Πρόκειται για μορφή φυσικής κνίδωσης που πυροδοτείται μετά από επαφή με ψυχρό νερό ή περιβάλλον. Τα πρώτα μπάνια του καλοκαιριού αποτελούν συνήθη χρονική στιγμή έναρξης συμπτωμάτων, με κνησμό και πομφώδη εξανθήματα κυρίως μετά την έξοδο από τη θάλασσα. Σε έντονες περιπτώσεις, μπορεί να προκληθεί γενικευμένη αντίδραση, ακόμη και αναφυλαξία. Για ασθενείς με γνωστό ιστορικό, η πρόληψη περιλαμβάνει αποφυγή απότομης έκθεσης, κολύμπι με παρέα, χρήση κατάλληλης αγωγής και, ενδεχομένως, αυτοχορηγούμενη αδρεναλίνη. Ειδικά στα παιδιά και σε όσους έχουν επιβεβαιωμένη διάγνωση, απαιτείται σαφές πλάνο διαχείρισης και συμβουλή από αλλεργιολόγο πριν την έκθεση.
Τι πρέπει να προσέξουμε σε τροφές κατά τις διακοπές;
Οι διακοπές μας φέρνουν σε επαφή με νέες γεύσεις — αλλά και πιθανούς κινδύνους. Ψάρια, οστρακοειδή, ξηροί καρποί, φρούτα όπως το ροδάκινο και έτοιμα γλυκίσματα ή εξωτικά κοκτέιλ μπορεί να περιέχουν απρόβλεπτα αλλεργιογόνα. Πριν την αναχώρηση, εξοπλιστείτε με την κατάλληλη αγωγή και το γραπτό πλάνο δράσης αντιμετώπισης από τον γιατρό σας. Επιλέξτε εστιατόρια με εκπαιδευμένο προσωπικό, επικοινωνήστε ξεκάθαρα με τους σερβιτόρους και προτιμήστε διαμονές σε καταλύματα με κουζίνα για απόλυτο έλεγχο των υλικών και της παρασκευής. Πλέον, σε ασθενείς με τροφικές αλλεργίες, η ανοσοθεραπεία από του στόματος είναι δυνατή σε επιλεγμένες περιπτώσεις, ώστε να μην κινδυνεύουν από τυχαία έκθεση.
Είναι επικίνδυνα τα τσιμπήματα από μέλισσες και σφήκες;
Οι νυγμοί υμενοπτέρων (όπως μέλισσες, σφήκες) προκαλούν συνήθως τοπικό ερεθισμό. Ωστόσο, σε αλλεργικά άτομα μπορεί να οδηγήσουν σε σοβαρές αντιδράσεις ή και αναφυλακτικό σοκ. Σημαντικό: Η ευαισθητοποίηση συχνά αναπτύσσεται μετά από επαναλαμβανόμενα τσιμπήματα και σπάνια θα εκδηλώσει κανείς συμπτώματα από το πρώτο τσίμπημα. Εάν υπάρχει ιστορικό αλλεργίας ή ύποπτη αντίδραση ακόμη και χωρίς προηγούμενο ιστορικό, απαιτείται άμεση αλλεργιολογική εκτίμηση. Η ανοσοθεραπεία (απευαισθητοποίηση) προσφέρει μακροπρόθεσμη προστασία και είναι η μοναδική αιτιολογική θεραπεία. Η αυτοχορηγούμενη αδρεναλίνη είναι ζωτικής σημασίας για ασθενείς υψηλού κινδύνου.
Είναι επικίνδυνα τα τσιμπήματα από κουνούπια, μέδουσες και άλλους «θερινούς επισκέπτες»;
Τα τσιμπήματα από κουνούπια, μέδουσες, τσούχτρες ή θαλάσσιες ανεμώνες προκαλούν κυρίως τοπικές, τοξικές δερματικές βλάβες — και όχι ανοσολογικά αλλεργικές αντιδράσεις. Σε περίπτωση επαφής με μέδουσα, ξεπλύνετε άμεσα την περιοχή με θαλασσινό νερό (όχι γλυκό), αφαιρέστε τυχόν υπολείμματα με κάρτα ή πλαστικό αντικείμενο και εφαρμόστε ειδικές καταπραϋντικές κρέμες με αντιισταμινική ή αντιφλεγμονώδη δράση. Παρόλα αυτά, σε σπάνιες περιπτώσεις, άτομα με υπερευαισθησία ή ιστορικό αναφυλαξίας μπορεί να εμφανίσουν συστηματικά συμπτώματα όπως ζάλη ή δύσπνοια — και τότε απαιτείται άμεση ιατρική εκτίμηση
Απολαύστε κάθε στιγμή του καλοκαιριού με σύμμαχο τη γνώση και την πρόληψη. Οι αλλεργίες δεν είναι εμπόδιο — αρκεί να ξέρουμε πώς να τις διαχειριστούμε. Το ασφαλές, ανέμελο καλοκαίρι είναι εφικτό και, με τις σωστές ενέργειες… απολύτως εγγυημένο! Το Αλλεργιολογικό Τμήμα του «ΜΗΤΕΡΑ» είναι μαζί σας για ένα ασφαλές καλοκαίρι.
