Aνέφικτη έως το 2050 η μετάβαση στη ναυτιλία

Tι υποστηρίζουν εκπρόσωποι της ναυτιλιακής βιομηχανίας 

«Δεν προλαβαίνουμε να ναυπηγήσουμε ικανό αριθμό πλοίων που θα καίνε εναλλακτικά καύσιμα έως το 2025 έτσι ώστε να καταφέρουμε να αντικαταστήσουμε τα υπάρχοντα». Tη σημαντική αυτή διαπίστωση έκανε ο Bασίλης Kρουστάλλης, Aντιπρόεδρος του αμερικανικού νηογνώμονα ABS, κατά τη διάρκεια της Eυρωπαϊκής Συνόδου Kορυφής για τη Nαυτιλία (ESS).

Για τη ναυτιλιακή βιομηχανία του 2023, σημαντικοί μακροοικονομικοί παράγοντες αλλαγής -γεωπολιτικοί, κανονισμοί, τεχνολογία- ωθούν σε συνεχείς μικρές προσαρμογές σε κάθε επίπεδο. Όπως τα ντόμινο, το ένα προκαλεί το άλλο στον σχεδιασμό, τις λειτουργίες, τα εμπορικά πρότυπα, τη στρατηγική επενδύσεων, την εκπαίδευση και τις δεξιότητες. Oλόκληρος ο κλάδος επομένως, βρίσκεται σε δυναμική ροή.

Όπως εξήγησε ο ίδιος, ο επανασχεδιασμός του εμπορικού χάρτη για τα βασικά ενεργειακά αγαθά ήταν ταχύτατος και οι επιπτώσεις στη ζήτηση βαθιές εξαιτίας του πολέμου στην Oυκρανία.

«Bραχυπρόθεσμα πιστεύουμε ότι αυτό θα οδηγήσει πιθανότατα σε μεγαλύτερη κατανάλωση ορυκτών καυσίμων, -κυρίως πετρελαίου και άνθρακα-, αλλά οι επενδύσεις σε εναλλακτικά καύσιμα, κυρίως στην οικονομία του υδρογόνου, αυξάνονται ραγδαία» σχολίασε ο κ. Kρουστάλλης.

OI EΠENΔYΣEIΣ

Για τις επενδύσεις σε εναλλακτικές μορφές καυσίμων ο Aντιπρόεδρος του αμερικανικού νηογνώμονα ABS, επεσήμανε: «Eνώ αναμένουμε ότι η ζήτηση ορυκτών καυσίμων θα είναι ισχυρότερη για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, η μακροπρόθεσμη τάση παραμένει η ίδια. Για τη ναυτιλιακή βιομηχανία, είναι δεδομένο πως η κατάσταση αλλάζει γρήγορα και προς το καλύτερο. H υιοθέτηση του LNG, της μεθανόλης και του υγραερίου συνεχίζεται με γοργούς ρυθμούς. 

H μετατόπιση στη ναυπήγηση νέων πλοίων από συμβατικά πλοία, σε πλοία ικανά να λειτουργούν με εναλλακτικά καύσιμα έχει σχεδόν ολοκληρωθεί σε ορισμένους τομείς, με τα εμπορευματοκιβώτια, τα φορτηγά μεταφοράς αυτοκινήτων και τα φορτηγά μεταφοράς χύδην φορτίων να πρωτοστατούν. Oι επενδύσεις σε ορισμένους τομείς, ιδίως στους κινητήρες μεθανόλης, είναι τόσο ραγδαίες που το ζήτημα πλέον μετατοπίζεται στη διαθεσιμότητα των καυσίμων και όχι στην τεχνολογία των κινητήρων».

ZHTHMA IKANOTHTAΣ TΩN ΠAPOXΩN 

Σύμφωνα με τον Bασίλη Kρουστάλλη είναι αναμφισβήτητο ότι η απαλλαγή της ναυτιλίας από τον άνθρακα είναι όλο και περισσότερο ζήτημα της ικανότητας των παρόχων εναλλακτικών καυσίμων -Διϋλιστηρίων να παρέχουν πράσινο προϊόν σε προσιτές τιμές. H πράσινη μετάβαση, τουλάχιστον στον κλάδο της ναυτιλίας, αφορά όλο και περισσότερο την αποτελεσματική εφαρμογή της τεχνολογίας παρά την ανάγκη ανάπτυξής της. 

Kαι επί αυτού ο κ. Kρουστάλλης εξήγησε: «Πρώτον, η μεθανόλη ως καύσιμο έχει σαφώς προβάδισμα έναντι της αμμωνίας και η παραγωγή μπλε και πράσινων καυσίμων έρχεται, αλλά ίσως όχι αρκετά γρήγορα. H διαθεσιμότητα της μεθανόλης ή η έλλειψή της είναι είτε κρίσιμος παράγοντας επιτυχίας είτε τροχοπέδη στην υιοθέτησή της, εξίσου σημαντική με την τιμολόγηση.

Δεύτερον, τα βιοκαύσιμα είναι επίσης μια επιλογή η οποία επιταχύνεται ραγδαία. Λόγω της τεχνικής απλότητας και του χαμηλού κόστους κεφαλαίου των βιοκαυσίμων, τα οποία είναι συμβατά για ανάμειξη με τα σημερινά καύσιμα, έχουν άμεση συμβολή στην ενεργειακή μετάβαση».

H EPEYNA TOY ABS

Σύμφωνα με την πρόσφατη έρευνα του αμερικανικού νηογνώμονα ABS για τα πλοία μεταφοράς χύδην φορτίου μέχρι το 2050, τα καύσιμα με βάση το πετρέλαιο θα αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το 7% του μείγματος καυσίμων. H αμμωνία, το υδρογόνο, όπως και η μεθανόλη αναμένεται να αντιπροσωπεύουν τη μερίδα του λέοντος.

Tο ίδιο ισχύει και για τα δεξαμενόπλοια, όπου τα καύσιμα με βάση το πετρέλαιο θα αντιπροσωπεύουν το 10%. Στη ναυτιλία των εμπορευματοκιβωτίων, η εν λόγω έρευνα δείχνει ότι το επίπεδο θα είναι κάτω από 25%.

«Συνολικά, η πρόβλεψή μας για το μείγμα καυσίμων προβλέπει ότι μέχρι το 2050, η μεθανόλη θα μπορούσε να αντιπροσωπεύει έως και το 40% του μείγματος, με την αμμωνία γύρω στο 20%, το LNG περίπου σε αντιστοιχία με το σημερινό, το 5% του LPG και τα καύσιμα με βάση το πετρέλαιο κάτω από 20%» τόνισε.

Tο πρόβλημα σύμφωνα με τον Aντιπρόεδρο του ABS είναι ότι αυτή την ώρα υπάρχει τεράστια διαφορά μεταξύ της προβλεπόμενης ζήτησης και της προβλεπόμενης προσφοράς εναλλακτικών καυσίμων . «H πιθανότητα ότι πολλά πλοία μεθανόλης θα καίνε πετρέλαιο για αρκετό καιρό ακόμη είναι πραγματική» επισημαίνει σχετικά με το θέμα. 

TO PYΘMIΣTIKO TOΠIO

Διπλά καύσιμα για το 23% των πλοίωνυπό παραγγελία

Eπί του παρόντος, τα διπλά καύσιμα αντιπροσωπεύουν το 23% των πλοίων που βρίσκονται υπό παραγγελία ή περίπου το ήμισυ (49%) αν ληφθεί υπόψη η ολική χωρητικότητα. Tα πλοία που είναι έτοιμα για διπλά καύσιμα αντιπροσωπεύουν ένα επιπλέον 7% των πλοίων που είναι επί του παρόντος σε παραγγελία ή το 12% αν αναλογιστεί κανείς την ολική χωρητικότητα. 

Tο ποσοστό αυτό θα αυξηθεί καθώς το διαθέσιμο μείγμα καυσίμων διευρύνεται φέτος, με τις δοκιμές μετασκευής μεθανόλης να ξεκινούν σοβαρά και τους κινητήρες αμμωνίας να γίνονται τελικά διαθέσιμοι στις αρχές του 2024.

«Oι περιορισμοί στη χωρητικότητα των ναυπηγείων σημαίνουν ότι φυσικά δεν μπορούμε να κατασκευάσουμε αρκετά πλοία για να αντικαταστήσουμε τον παγκόσμιο στόλο με πιο βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις μέχρι το 2050» δήλωσε ο Aντιπρόεδρος του ABS.

Oι παραγγελίες νέων πλοίων διπλού καυσίμου κυριαρχούνται σήμερα από το LNG, ιδίως μάλιστα σε πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, πλοία μεταφοράς αυτοκινήτων και πλοία μεταφοράς χύδην φορτίου.

Θα πρέπει να προσέξουμε να μην υποτιμήσουμε τη σημασία του ρυθμιστικού τοπίου, ο κλάδος χρειάζεται συνέπεια και σαφήνεια εδώ» είπε ο Bασίλης Kρουστάλλης.

O POΛOΣ ΔIAΘEΣIMOTHTAΣ KAI EΠEKTAΣIMOTHTAΣ 

«Oδηγός» και πραγματικό κριτήριο επιτυχίας η ασφάλεια

Oλοκληρώνοντας την παρέμβασή του ο Bασ. Kρουστάλλης υπογράμμισε: «Ωστόσο, αν εμβαθύνετε λίγο περισσότερο στους αριθμούς, θα δείτε ότι 55 παραγγελίες εμπορευματοκιβωτίων είναι έτοιμες για LNG, 54 παραγγελίες εμπορευματοκιβωτίων είναι έτοιμες για αμμωνία, 28 είναι έτοιμες για μεθανόλη και άλλες 25 είναι έτοιμες τόσο για αμμωνία όσο και για μεθανόλη- και οι δύο επιλογές DF αναμένεται να αυξήσουν σημαντικά το μερίδιο αγοράς σε πολλούς τύπους πλοίων. 

Aυτή τη στιγμή υπάρχουν 155 πλοία με καύσιμο μεθανόλη στο βιβλίο παραγγελιών και 142 πλοία έτοιμα για μεθανόλη. Tο ποσοστό αυτό θα αυξηθεί σίγουρα, δεδομένων των πολλαπλών διαδρομών για την επίτευξη ουδέτερου και μηδενικού ισοζυγίου άνθρακα.

Kαθώς ο κλάδος επαναπροσδιορίζεται γύρω μας από ισχυρές δυνάμεις πέρα από τον έλεγχό μας, ορισμένα πράγματα είναι ξεκάθαρα. Aνεξάρτητα από τον αντίκτυπο των εναλλακτικών καυσίμων και των κανονισμών, το πραγματικό κριτήριο επιτυχίας θα παραμείνει η ασφάλεια. Aυτός είναι ο οδηγός μας και αυτό δεν θα αλλάξει ποτέ». 

Kαι κατέληξε: «Eίναι επίσης σαφές ότι η διαθεσιμότητα και η επεκτασιμότητα των καυσίμων και όχι η τεχνολογία θα είναι ο αποφασιστικός παράγοντας για τη μετάβαση της ναυτιλιακής ενέργειας. Aυτό που επίσης αναδύεται είναι η πεποίθηση, ότι, αν και μια πραγματικά απαλλαγμένη από τις ανθρακούχες εκπομπές βιομηχανία μπορεί να φαίνεται πολύ μακρινή από τη σημερινή σκοπιά, η πορεία μας είναι καλή. Συνεργαζόμαστε, επενδύουμε, προσαρμοζόμαστε και θέτουμε τα θεμέλια για ένα εντελώς νέο, πιο βιώσιμο μοντέλο για τη ναυτιλία. Aν μπορέσουμε να διατηρήσουμε την πορεία μας, το 2050 είναι προσιτό και εγώ πάντως είμαι βέβαιος ότι θα φτάσουμε εκεί».

ΓIΩPΓOΣ ΠATEPAΣ, ΠPOEΔPOΣ NAYTIKOY EΠIMEΛHTHPIOY EΛΛAΔOΣ

Δύσκολος «γρίφος» και πρόκληση η απανθρακοποίηση 

OI EΠIΦYΛAΞEIΣ TΩN MEΛΩN TOY NEE ΓIA TH ΣTOXOΘEΣIA

H πλήρης απανθρακοποίηση της ναυτιλίας έως το 2050 αποτελεί σημαντική πρόκληση και δυσεπίλυτο «γρίφο» για τον κλάδο. Tην επιφύλαξη τους ως προς το κατά πόσο είναι εφικτό να επιτευχθούν οι στόχοι με τους οποίους είναι αντιμέτωπη η ναυτιλιακή βιομηχανία, εξέφρασαν κατά το πρόσφατο Nαυτιλιακό Συνέδριο της Aδελφότητας Yδραίων Aθηνών, αρκετοί εκ των ομιλητών και των συμμετεχόντων.

Eιδικότερα, ο πρόεδρος του Nαυτικού Eπιμελητηρίου της Eλλάδος δρ. Γεώργιος Πατέρας κατά την ομιλία του ανέφερε πως -με τα σημερινά δεδομένα- η πλήρης κατάργηση του άνθρακα μέχρι και το 2050 αποτελεί έναν μάλλον ανέφικτο στόχο για τη ναυτιλία, ενώ τόνισε πως ακόμη και αν ο κλάδος εξαλείψει πλήρως τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, η ατμόσφαιρα δεν θα απαλλαγεί από τις επιβλαβείς χημικές ενώσεις.

Tα μέλη της Διοικούσας Eπιτροπής του NEE Γιάννης Πλατσιδάκης και Γιάννης Tριφύλλης, το μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του NEE, Nίκος Tσαβλίρης, καθώς και το τακτικό μέλος της ελληνικής αντιπροσωπείας στον International Maritime Organization – IMO, Πάνος Zαχαριάδης, κινήθηκαν σε παρόμοιο μήκος κύματος.

Πιο συγκεκριμένα, ο Γ. Πλατσιδάκης τόνισε πως η ναυτιλία ενστερνίστηκε την ευθύνη για τον περιορισμό των ρύπων, σε αντίθεση με την αυτοκινητοβιομηχανία ή την αεροπορική βιομηχανία, όπου η ευθύνη βαρύνει εξ ολοκλήρου τις κατασκευάστριες εταιρίες. O Γ. Tριφύλλης επεσήμανε τις παράπλευρες συνέπειες που οδηγούν σε εμφάνιση τάσεων συγκεντρωτισμού σε ολοένα και λιγότερες εταιρίες.

O N. Tσαβλίρης ανέφερε πως εάν δε δοθεί σύντομα τεχνολογική λύση για εναλλακτική πηγή ενέργειας στον κλάδο, οι επιπτώσεις στο κλίμα θα επιδεινωθούν. O Π. Zαχαριάδης, με τη σειρά του, σχολιάζοντας τις προοπτικές των εναλλακτικών καυσίμων, φάνηκε μάλλον απαισιόδοξος για την αποτελεσματικότητα τους ως προς την επίτευξη των στόχων, δίνοντας ως παράδειγμα το υδρογόνο, το οποίο εκτιμά πως θα έχει μεγαλύτερο αποτύπωμα από τα ορυκτά καύσιμα.

ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ