Η «Υγεία 4.0» είναι μία νέα έννοια που αναπτύχθηκε από τη «Βιομηχανία 4.0», με την επίδραση των τεχνολογιών και του ψηφιακού μετασχηματισμού.
ΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΚΟΥΣΚΟΥΚΗ *
Είναι μια αλλαγή που συντελείται στον τομέα της Υγείας, όπως η «έξυπνη» Υγεία, η Ψηφιακή Ιατρική, η Τηλεϊατρική, η Πληροφορική της Υγείας, η Ιατρική Τεχνολογία Πληροφοριών, οι εφαρμογές Υγείας κ.ά.
Ουσιαστικός καταλύτης ραγδαίων εξελίξεων σε παγκόσμιο επίπεδο ήταν η πανδημία του κορονοϊού (Covid-19), που προώθησε εναλλακτικές προσεγγίσεις και πρακτικές, καθώς νοσοκομεία, κλινικές και ιατρεία ήταν αρχικά διαθέσιμα μόνο για σοβαρά περιστατικά, υπό τον κίνδυνο θανάτου, στη συνέχεια επέβαλε τον περιορισμό της προσωπικής επαφής με τους ασθενείς τους, με ιατρικά πρωτόκολλα και μέτρα ατομικής προστασίας, με περιορισμούς που είχαν ως αποτέλεσμα την ανάδειξη των πλεονεκτημάτων της Υγείας του Μέλλοντος (Health 4.0). Μία τεχνολογικά καθοδηγούμενη έννοια που μεταμορφώνει τον παραδοσιακό τομέα της Υγειονομικής Περίθαλψης, υιοθετώντας, παράλληλα, την τεχνολογία και τον ψηφιακό μετασχηματισμό.
Οταν πρόκειται για την «Υγεία 4.0» αναφέρεται σε ένα ευρύ φάσμα δυνατοτήτων για τη χρήση τεχνολογιών προσαρμοσμένων από διεθνή πρότυπα για τη βελτίωση της υγειονομικής περίθαλψης, καθώς θέτει ένα νέο και καινοτόμο όραμα για τον τομέα της Υγείας, για να παρέχονται στους ασθενείς καλύτερες και πιο αποδοτικές υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης, βελτιώνοντας, παράλληλα, την αποτελεσματικότητα και την αποδοτικότητα του κλάδου.
Η έννοια έγκειται γύρω από τις «έξυπνες» μηχανές που αποκτούν πρόσβαση σε μεγάλο όγκο δεδομένων, γεγονός που τους επιτρέπει να λαμβάνουν αποφάσεις χωρίς ανθρώπινη συμμετοχή, καθώς και στην παροχή τεχνολογικών λύσεων για γιατρούς και νοσηλευτικό προσωπικό χωρίς να απαιτείται η συμμετοχή τους ή σε ορισμένες περιπτώσεις και η φυσική παρουσία τους. Πολλές πτυχές που συνθέτουν τα πρότυπα για τη «Βιομηχανία 4.0» έχουν ενσωματωθεί ή αξιοποιούνται σε μεγάλο βαθμό με επιταχυνόμενους ρυθμούς και στην «Υγεία 4.0», όπως το Υπολογιστικό Νέφος (Cloud Computing), τα Μεγάλα Δεδομένα (Big Data), το Διαδίκτυο των πραγμάτων (ΙοΤ), οι τεχνολογίες 5G, η κρυπτογραφία δεδομένων με τεχνολογία blockchain (επιπέδου κρυπτονομισμάτων), η Εικονική Πραγματικότητα (VR), η Επαυξημένη Πραγματικότητα (AR), η χρήση του σχεδιασμού σημασιολογικών βάσεων δεδομένων κ.λπ.
Ολες αυτές οι τεχνολογίες βρίσκονται στο επίκεντρο της λεγόμενης «Τέταρτης Βιομηχανικής Επανάστασης», η οποία επιδιώκει τη σύγκλιση του ψηφιακού, του φυσικού και του βιολογικού κόσμου.
Η ψηφιακή τεχνολογία έχει τη δυνατότητα να βοηθήσει στη μετατροπή των μη βιώσιμων συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης σε βιώσιμα. Θα χρησιμεύσει για την εξίσωση της αλληλεπίδρασης μεταξύ ιατρικών εμπειρογνωμόνων και ασθενών, καθώς και για την παροχή θεραπειών για ασθένειες που είναι λιγότερο δαπανηρές, ταχύτερες και αποτελεσματικότερες.
Οι τεχνολογίες μάς βοηθούν ήδη όχι μόνο να αυξήσουμε την αποτελεσματικότητα της θεραπευτικής διαδικασίας, αλλά και να εισάγουμε εξελίξεις που αλλάζουν τη ζωή, όπως η βελτίωση της ανίχνευσης του καρκίνου του μαστού με την εφαρμογή της ML («medio-lateral view») ή ψηφιακή μαστογραφία και η πρόβλεψη της εμφάνισης οξείας νεφρικής βλάβης. Ενας πρόσφατα αναπτυχθείς αλγόριθμος με Τεχνητή Νοημοσύνη για την ανάλυση του καρκίνου του μαστού έχει ξεπεράσει όλους τους ανθρώπινους ακτινολόγους για τον εντοπισμό της νόσου κατά μέσο όρο κατά 11,5%, και αυτό είναι μόνο η αρχή. Με απλά λόγια, οι τεχνολογικές εξελίξεις μπορούν να οδηγήσουν σε υγιέστερα άτομα που ζουν σε υγιέστερες κοινωνίες.
Η τεχνολογία έχει επιτρέψει την ενσωμάτωση μέσω συσκευών που σχετίζονται με την υγεία, διευκολύνοντας έτσι την ανίχνευση και τη θεραπεία των ασθενών στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο, ακόμα και σε πραγματικό χρόνο (live).
Ο στόχος της υγείας («Health 4.0») είναι η παροχή βελτιωμένης, προστιθέμενης αξίας και οικονομικά αποδοτικής υγειονομικής περίθαλψης στους ασθενείς, βελτιώνοντας παράλληλα την αποδοτικότητα και την παραγωγικότητα του κλάδου της υγειονομικής περίθαλψης. Κατά συνέπεια, είναι μια αξιοσημείωτη προσέγγιση με πολλές υποσχέσεις για τη βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών υγείας και της υγειονομικής περίθαλψης. Τα τελευταία χρόνια η υγειονομική περίθαλψη με βάση την «Υγεία 4.0» έχει χαρακτηριστεί και η «Τέταρτη Επανάσταση» στην υγειονομική περίθαλψη, έχοντας ήδη προκαλέσει το ενδιαφέρον πολλών ερευνητών σε όλο τον κόσμο.
Οι εξελίξεις στις ψηφιακές τεχνολογίες υγείας, που υπάγονται στα πρότυπα της «Υγείας 4.0», όπως η Τεχνητή Νοημοσύνη, η εικονική πραγματικότητα, η τρισδιάστατη εκτύπωση, τα ρομπότ και η νανοτεχνολογία, αλλάζουν το μέλλον της υγειονομικής περίθαλψης.
* Καθηγητής Δερματολογίας, νομικός, πρόεδρος της Ιπποκρατείου Ακαδημίας Ιαματικής Ιατρικής, πρόεδρος Παγκόσμιας Ακαδημίας Κινεζικής και Συμπληρωματικής Ιατρικής
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ (ΦΥΛΛΟ 18/4/2025)
