Η είδηση πως περισσότερες από τις μισές ελληνικές επιχειρήσεις δηλώνουν ζημιογόνες ή με μηδενικά κέρδη επιδέχεται πολλαπλών ερμηνειών, ενώ ενδεχομένως έρχεται σε αντίθεση με το βασικό αφήγημα της ανάπτυξης του ελληνικού επιχειρείν.
ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΑΠΟΣΤΟΛΟΠΟΥΛΟΥ
Το γεγονός προκύπτει από τα στατιστικά στοιχεία που δημοσιοποίησε η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) σχετικά με τις δηλώσεις και τον φόρο εισοδήματος που πλήρωσαν τα νομικά πρόσωπα κατά το 2024. Σε αυτά, λοιπόν, προκύπτει πως 6 στις 10 επιχειρήσεις δήλωσαν ζημίες ή μηδενικά κέρδη για το προηγούμενο έτος, δηλαδή οι 213.382 ή το 59,8% επί του συνόλου.
Οι μόλις 4 στις 10 επιχειρήσεις οι οποίες δήλωσαν κερδοφόρες πλήρωσαν στο σύνολό τους 6,55 δισ. ευρώ επί ετήσιων κερδών, που ανήλθαν σε 30,1 δισ. ευρώ. Αναλυτικά, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η ΑΑΔΕ, ο αριθμός των νομικών προσώπων που υπέβαλε το έντυπο Ν το 2024 ήταν αυξημένος κατά 7,2% σε ετήσια βάση, ανερχόμενος σε 356.601, από 333.588 το 2023.
Στο σύνολό τους οι παραπάνω εταιρίες δήλωσαν ακαθάριστα έσοδα που έφτασαν στα 420,66 δισ. ευρώ, από 424,86 εκατ. ευρώ το 2023, ενώ τα καθαρά κέρδη που δηλώθηκαν για το ίδιο διάστημα ανήλθαν σε 30,1 δισ. ευρώ, μια αύξηση κατά 19,6% συγκριτικά με το 2023, όταν είχαν διαμορφωθεί σε 25,17 δισ. ευρώ.
Με βάση τα παραπάνω δηλωθέντα κέρδη, ο φόρος εισοδήματος ο οποίος βεβαιώθηκε στις ανωτέρω επιχειρήσεις το 2024 διαμορφώθηκε στα 6,55 δισ. ευρώ, από 5,17 δισ. ευρώ το 2023, δηλαδή κατέγραψε αύξηση της τάξης του 18,7% ή περίπου 1,4 δισ. ευρώ.
Παρά το γεγονός πως η φορολόγηση των επιχειρήσεων αυξήθηκε, αυτή δεν αφορά μια γενική αύξηση της κερδοφορίας, αλλά σχεδόν μια «χούφτα» από νομικά πρόσωπα, με την πλειονότητα να δηλώνει ή ότι «μπήκε μέσα» ή ότι δεν είχε καθόλου κέρδη.
Στην πρώτη περίπτωση των ζημιών ανήκουν 133.020 επιχειρήσεις, με τις 83 να είναι ζημιογόνες ειδικής περίπτωσης, ενώ 80.279 επιχειρήσεις δήλωσαν μηδενικά καθαρά κέρδη.
Χάριν σύγκρισης, ας αναφερθεί πως το προηγούμενο έτος το ποσοστό των ζημιογόνων ή με μηδενικά κέρδη νομικών προσώπων ανερχόταν σε 62,83%, δηλαδή 209.578 από ένα σύνολο 333.588 εταιριών που υπέβαλαν το έντυπο Ν.
Εξ αυτών, οι 130.633 δήλωσαν ζημιογόνες, 123 ζημιογόνες ειδικής περίπτωσης και 78.822 δήλωσαν μηδενικά κέρδη.
Πώς κατανέμεται η κερδοφορία
Στην κατηγορία όμως των κερδοφόρων επιχειρήσεων δεν λείπουν οι ανισομέρειες, καθώς μόλις το 0,44% ή 1.586 εταιρίες δήλωσε το 55% επί του συνόλου των κερδών.
Αναλυτικά:
– Κέρδη έως 10.000 ευρώ δήλωσαν 37.691 εταιρίες ή το 10,57%.
– Από 10.000 έως 90.000 ευρώ κέρδη δήλωσαν 70.725 επιχειρήσεις ή το 19,83%.
– Από 90.000 έως 300.000 ευρώ κέρδη δήλωσαν 22.837 επιχειρήσεις ή το 6,4%.
– Από 300.000 έως 2.100.000 ευρώ κέρδη δήλωσαν 10.380 επιχειρήσεις ή το 2,91%.
– Από έως 2.100.000 έως 7.500.000 ευρώ κέρδη δήλωσαν 1.242 επιχειρήσεις ή το 0,35%.
– Κέρδη μεγαλύτερα από 7.500.000 ευρώ δήλωσαν 344 επιχειρήσεις ή το 0,1%.
Οπως είναι επόμενο, τα μεγαλύτερα κέρδη και τον μεγαλύτερο φόρο εισοδήματος πλήρωσαν οι ανώνυμες εταιρίες. Στο σύνολό τους οι Α.Ε. που υπέβαλαν τις δηλώσεις τους ανήλθαν σε 20.361, με συνολικά ακαθάριστα έσοδα ύψους 205,55 δισ. ευρώ, φορολογητέα κέρδη 13,92 δισ. ευρώ, ενώ βάσει των παραπάνω βεβαιώθηκε φόρος εισοδήματος ύψους 3 δισ. ευρώ. Εξ αυτών κερδοφόρες ήταν οι 9.143 ή το 44,9%, ενώ το υπόλοιπο 55,1% ή 11.218 δήλωσαν είτε ζημιογόνες είτε δήλωσαν μηδενικά κέρδη.
Σε ό,τι αφορά τις 134.708 κεφαλαιουχικές εταιρίες, το 59,5% ή 80.163 δήλωσαν ζημιογόνες ή με μηδενικά κέρδη.
Σε σύνολο 131.359 προσωπικών εταιριών οι 60.490 ή 46% δήλωσαν ζημίες ή μηδενικά κέρδη, ενώ το 54% ήταν κερδοφόρες.
Σε 57.604 μη κερδοσκοπικές εταιρίες το 88% ή 50.795 ήταν ζημιογόνες ή με μηδενικά κέρδη.
Τέλος, σε 32.930 λοιπές εταιρίες, οι 21.934 ή 67% δήλωσαν ζημίες ή μηδενικά κέρδη.
Πώς προχωρούν οι δηλώσεις φέτος
Το φετινό χρονοδιάγραμμα υποβολής δηλώσεων εισοδήματος από τα νομικά πρόσωπα είναι διαφορετικό από τις προηγούμενες χρονιές.
Είναι χαρακτηριστικό πως κατά τις πρώτες ημέρες του Μαΐου οι υποβολές έχουν ήδη ξεπεράσει τις 45.000, καθώς η πλατφόρμα είναι ανοιχτή από τις 14 Μαρτίου, ενώ το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι ήταν περί τις 200. Τα προηγούμενα έτη η διαδικασία δεν είχε αρχίσει καν.
Από τις 45.000 δηλώσεις, χρεωστικές είναι 74,18% (άρα έχει βεβαιωθεί φόρος), πιστωτικές (που δικαιούνται επιστροφή) 6,91%, και μηδενικές 18,91%.
Ο συνολικός φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων που έχει βεβαιωθεί μέχρι στιγμής ανέρχεται σε 385.209.753 ευρώ, ενώ οι επιστροφές σε 112.786.530 ευρώ.
Πού πήγαν τα κέρδη των επιχειρήσεων
Οταν μόνο οι 4 στις 10 επιχειρήσεις σε μια οικονομία δηλώνουν πως έχουν κέρδη, και άρα είναι βιώσιμες έτσι ώστε να συνεχίσουν να υπάρχουν, προκύπτουν προβληματισμοί, είτε για τη φορολογική συμμόρφωση των εταιριών είτε για την ανάπτυξη ή και για τα δύο. Η μεγάλη φορολογική μεταρρύθμιση των προηγούμενων ετών (myData, ηλεκτρονικές πληρωμές, ψηφιακά εργαλεία) είναι δεδομένο πως έχει περιορίσει κατά πολύ το κενό ΦΠΑ από το 29%, που βρισκόταν το 2017, σε 13,7% σήμερα και με στόχο το 2029 να φτάσει στον ευρωπαϊκό μέσο όρο, δηλαδή στο 5%.
Από τους κυβερνητικούς στόχους προκύπτει πως υπάρχει ακόμα αρκετός δρόμος να καλυφθεί σε σχέση με τη φοροδιαφυγή των επιχειρήσεων. Παρ’ όλα αυτά, το πλειοψηφικό ποσοστό το οποίο δηλώνει ως ζημιογόνο ή χωρίς κέρδη αποτελεί έναν παράγοντα ανησυχίας για τη βιωσιμότητα του ελληνικού επιχειρείν και ιδιαίτερα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Παρά τους ισχυρούς ρυθμούς ανάπτυξης που καταγράφει η ελληνική οικονομία, στηριγμένη στα «βουνά» ευρωπαϊκών πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και των πολιτικών συνοχής, ερώτημα παραμένει το κατά πόσο αυτή η αναπτυξιακή δυναμική φτάνει μέχρι τις ελληνικές ΜμΕ ή αν πολλές εξ αυτών «φυτοζωούν» στο μεταίχμιο μεταξύ ύπαρξης και… λουκέτου.
Γεγονός είναι πως μια μεγάλη μάζα ΜμΕ ακόμη μαστίζεται από την υποεπένδυση στην οποία έπεσε η οικονομία κατά τα χρόνια της κρίσης και, παρά τα βήματα προόδου που έχουν συντελεστεί και τα προγράμματα τα οποία εφαρμόζονται, η δυσκολία πρόσβασης στη χρηματοδότηση ακόμη καλά κρατεί.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ (ΦΥΛΛΟ 9/5/2025)
