Πώς «πάγωσαν» τα σχέδια real estate ύψους 370 εκατ. ευρώ για την ανάπλαση
Το διαρκώς μεταβαλλόμενο σκηνικό γύρω από την ανάπλαση της ΔΕΘ, που κλείνει φέτος τα 100 της χρόνια, σημαδεύτηκε από ραγδαίες εξελίξεις τα τελευταία 24ωρα. Η διοίκησή της επέλεξε να κρύψει οκτώ ερωτήσεις οι οποίες συμπεριλαμβάνονταν στην έρευνα που απάντησαν εκατοντάδες κάτοικοι της Θεσσαλονίκης. Η λογοκρισία επιβλήθηκε στις απαντήσεις που αφορούσαν τόσο το δημοψήφισμα για την ανάπλαση της ΔΕΘ όσο και το μείζον ζήτημα της μεταφοράς της ΔΕΘ εκτός κέντρου Θεσσαλονίκης.
Με δημοσίευμά της η εφημερίδα «Θεσσαλονίκη» και οι δημοσιογράφοι Βάσω Βεγίρη και Ευτυχία Βατάλη επιχειρούν να ξεδιαλύνουν τους λόγους που οδήγησαν στην αλλαγή σχεδίων από πλευράς του πρωθυπουργού, να αναζητήσει τι ακριβώς θα γίνει μέσα στο τοπίο στην ομίχλη που διαμορφώθηκε και να χαιρετίσει καταρχήν την απομάκρυνση των σχεδίων τσιμεντοποίησης της ΔΕΘ με όρους real estate αντί 370 εκατ. ευρώ, στα οποία εναντιώθηκε ήδη από τον Μάρτιο. Τοπίο στην ομίχλη παραμένει το έργο της ανάπλασης της ΔΕΘ, εγείροντας έντονη ανησυχία για νέες, μεγάλες καθυστερήσεις και απαξίωση της ήδη φθίνουσας εκθεσιακής δραστηριότητας στη Θεσσαλονίκη.
Οι πρόσφατες δηλώσεις του πρωθυπουργού άνοιξαν τον δρόμο για αναθεώρηση του μέχρι πρότινος προωθούμενου σχεδίου, το οποίο έδινε βάρος σε αναπτύξεις real estate μέσα στη νέα ΔΕΘ, όπως ξενοδοχείο και εμπορικό – επιχειρηματικό κέντρο ως τυράκι για την προσέλκυση ενδιαφέροντος από τον ιδιωτικό τομέα, στο πλαίσιο των έργων Συμπράξεων Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), και για το οποίο είναι δεδομένη η αντίθεση τόσο του Δήμου Θεσσαλονίκης όσο και της κοινής γνώμης της πόλης.
Ωστόσο, τίποτε δεν είναι δεδομένο μέχρι στιγμής, ούτε για το χρηματοδοτικό μοντέλο, στο οποίο θα βασίζεται το νέο σχέδιο, ούτε για το αν θα χρειαστούν νέες μελέτες ή θα παραμείνει σε ισχύ το αποτέλεσμα του διεθνούς αρχιτεκτονικού διαγωνισμού που έχει υλοποιήσει η ΔΕΘ – Helexpo Α.Ε., αφαιρώντας τα προαναφερόμενα δύο κτιριακά συγκροτήματα.
Η αφαίρεση του ξενοδοχείου, όπως και του εμπορικού – επιχειρηματικού κέντρου πρέπει να θεωρείται δεδομένη, όπως ανέφερε ο πρόεδρος της ΔΕΘ – HELEXPO Α.Ε., Τάσος Τζήκας, στην πρόσφατη δημόσια τοποθέτησή του. Ο ίδιος εξέφρασε την προσωπική του άποψη υπέρ κρατικής χρηματοδότησης του έργου, διαφοροποιούμενος από τη σθεναρή υποστήριξη που εξέφραζε μέχρι πρότινος για την προηγούμενη πρόταση ΣΔΙΤ.
«Εμείς δεν πολεμούσαμε για το ΣΔΙΤ, εμείς πολεμούσαμε για το εκθεσιακό κέντρο» έσπευσε να δηλώσει σχετικά ο ίδιος, αν και η αντίδρασή του στην…αντίδραση της κοινής γνώμης και ορισμένων μέσων ενημέρωσης, όπως η «Θ», στην εκτόξευση του προϋπολογισμού του έργου στα 370 εκατ. από το Υπερταμείο είναι ακόμη νωπή στις μνήμες. Το Υπερταμείο, σύμφωνα με όσα υποστηρίζει τώρα ο πρόεδρος του εθνικού εκθεσιακού φορέα, προσπαθούσε να βρει μια λύση με βάση τα νούμερα, η διοίκηση της ΔΕΘ – HELEXPO προσπαθούσε κι αυτή να βρει μια λύση με βάση τα νούμερα και τις ανάγκες της πόλης και ο πρωθυπουργός προσπαθεί τώρα να βρει την καλύτερη λύση για την πόλη, την Εκθεση και τη χώρα.
Συμμετοχή ιδιώτη θέλει το Υπερταμείο
Από πλευράς Υπερταμείου, πάντως, οι πρώτες δημοσιογραφικές πληροφορίες είναι σαφείς υπέρ της συμμετοχής ιδιώτη και στο νέο σχέδιο που θα προταθεί μέχρι το τέλος του καλοκαιριού.
Η συμμετοχή ιδιώτη, όμως, ως γνωστόν δεν είναι αναγκαίο να έχει τη μορφή ΣΔΙΤ -χωρίς το σενάριο αυτό να έχει απομακρυνθεί-, αλλά ενδεχομένως να έχει τη μορφή της εκτέλεσης του έργου με τη μέθοδο της κατασκευής με παραχώρηση και αποπληρωμή του ιδιώτη σε βάθος χρόνου, ακόμα και τριών δεκαετιών, όπως συμβαίνει και με άλλα έργα στη χώρα. Μια τέτοια προοπτική είναι πολύ πιθανό, βέβαια, να αλλάξει τα δεδομένα όσον αφορά το μάνατζμεντ της νέας ΔΕΘ, ακόμα και εάν διατηρηθεί -όπως έχει δεσμευτεί η Πολιτεία- ο δημόσιος χαρακτήρας της.
Σε κάθε περίπτωση και μόνο το γεγονός ότι το σχέδιο της ανάπλασης της ΔΕΘ που προωθούταν μέχρι πρότινος είχε πρωτολανσαριστεί το μακρινό 2012, δηλαδή πριν από 13 ολόκληρα χρόνια, λέει πολλά για την απροθυμία, παρά τις αντίθετες δηλώσεις, των κυβερνήσεων που έχουν το «πηδάλιο» της χώρας από τότε μέχρι σήμερα να το κάνουν πράξη.
Οι ερωτήσεις που «ατύχησαν»
Κρυμμένες στο «συρτάρι» επέλεξε να κρατήσει η διοίκηση της ΔΕΘ οκτώ συγκεκριμένες ερωτήσεις οι οποίες συμπεριλαμβάνονταν στην έρευνα που απάντησαν εκατοντάδες κάτοικοι της Θεσσαλονίκης με αφορμή τα 100 χρόνια από την ίδρυση του θεσμού.
Πρόκειται για ερωτήσεις που αφορούσαν τόσο το ίδιο το δημοψήφισμα για την ανάπλαση της ΔΕΘ, το οποίο ζητούν κινήσεις πολιτών, όσο και το μείζον ζήτημα της μεταφοράς της ΔΕΘ εκτός κέντρου Θεσσαλονίκης.
Οπως επισημάνθηκε κατά την παρουσίαση της έρευνας στη συνέντευξη Τύπου της Τρίτης, η έρευνα καταγράφει την αντίληψη των πολιτών της Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλονίκης για την αξία του θεσμού, τη συμβολή του στην πόλη και τις προσδοκίες για τη μελλοντική του πορεία, ενώ διεξήχθη από την εταιρία Interview τον Μάιο – Ιούνιο του 2025 σε δείγμα 2.050 κατοίκων, ηλικίας 17 ετών και άνω.
Μόνο που έλειπαν οκτώ συγκεκριμένες ερωτήσεις μαζί με τις απαντήσεις των πολιτών, από τις οποίες θα έβγαζε χρήσιμα συμπεράσματα η κοινωνία της Θεσσαλονίκης. Οι ερωτήσεις αυτές ήταν οι εξής:
1. Κατά την άποψή σας τυχόν δημοψήφισμα για την παραμονή της ΔΕΘ – HELEXPO στον χώρο που βρίσκεται σήμερα ή τη μεταφορά της αλλού, είναι ο ενδεδειγμένος τρόπος για μια τέτοια απόφαση;
2. Ποιο στοιχείο της ανάπλασης θεωρείτε πιο κρίσιμο;
3. Αν μεταφερόταν εκτός κέντρου (π.χ., στα δυτικά ή σε προάστιο), ποια θα ήταν η στάση σας;
4. Ποιο θεωρείτε το μεγαλύτερο πρόβλημα από την παραμονή της στο κέντρο;
5. Πιστεύετε ότι η ΔΕΘ – HELEXPO πρέπει να παραμείνει στο κέντρο της πόλης;
6. Τι θεωρείτε σημαντικότερο για την ανάπλαση του χώρου της ΔΕΘ – HELEXPO;
7. Αν η ΔΕΘ – HELEXPO μεταφερθεί στα δυτικά της πόλης θεωρείτε ότι οι επισκέπτες (από άλλες περιοχές της Ελλάδας ή του εξωτερικού) θα εξυπηρετούνται το ίδιο εύκολα;
8. Ποιο θεωρείτε το μεγαλύτερο πλεονέκτημα από την παραμονή της ΔΕΘ – HELEXPO στο κέντρο της πόλης;
Ο «γρίφος» Φιλιππίδη, με το ποσοστό του 52%
Η ύπαρξη αυτών των ερωτήσεων «δικαιολογεί» ίσως και τις δηλώσεις του προέδρου του Εμπορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, Παντελή Φιλιππίδη, που καθόταν στο πάνελ των ομιλητών κατά την παρουσίαση της έρευνας. Παίρνοντας τον λόγο μετά τον πρόεδρο της ΔΕΘ – HELEXPO, Τάσο Τζήκα, ο κ. Φιλιππίδης αναφέρθηκε σε ένα ποσοστό 52%, που, όπως είπε, δεν θέλουν την Εκθεση στο κέντρο.
Η τοποθέτηση αυτή μπέρδεψε τους δημοσιογράφους που δεν είχαν ακούσει καμία τέτοια ερώτηση – απάντηση στην παρουσίαση της έρευνας, την οποία μόλις λίγη ώρα προτού είχαν ακούσει από τον γενικό διευθυντή της Interview Δημήτρη Βασιλειάδη. Η συγκεκριμένη ερώτηση και το συγκεκριμένο ποσοστό δεν υπήρχαν ούτε μεταξύ των εγγράφων που διανεμήθηκαν στους δημοσιογράφους, με τις ερωτήσεις και τις απαντήσεις της έρευνας… Μάλιστα, σε σχετική δημοσιογραφική ερώτηση που έγινε αμέσως μετά, προκειμένου να διευκρινιστεί το ποσοστό αυτό από τον κ. Φιλιππίδη, ουδείς εκ των ομιλητών απάντησε.
Τι είπε συγκεκριμένα ο κ. Φιλιππίδης; «Βλέποντας τη μελέτη αυτή, που είναι πολύ αξιόλογη, εντυπωσιάστηκα από ορισμένα πράγματα: υπάρχει ένα ποσοστό των κατοίκων του Δήμου Θεσσαλονίκης, της τάξης του 52%, που δηλώνει ότι θέλει η Εκθεση να φύγει από το κέντρο της πόλης. Εγώ δεν καταλαβαίνω ποιοι είναι αυτοί οι άνθρωποι. Προφανώς είναι οι αντιρρησίες που πάντα καθυστερούν ή αναβάλλουν τα συγκεκριμένα έργα».
Διχάζονται (ξανά) οι αυτοδιοικητικοί
Διαφορετικές θέσεις απέναντι στο ζήτημα της ΔΕΘ εξακολουθούν να έχουν οι δήμαρχοι της Θεσσαλονίκης, προφανώς ορμώμενοι από τον δήμο τον οποίο καλούνται να υπηρετήσουν και την περιοχή στην οποία αυτός βρίσκεται.
Ενας από τους δημάρχους -σίγουρα ο μόνος διαχρονικά- που επιμένει η Εκθεση να μεταφερθεί δυτικά είναι ο δήμαρχος Νεάπολης – Συκεών Σίμος Δανιηλίδης, που μιλώντας στη «Θ» κάνει λόγο για μεγάλα κατασκευαστικά συμφέροντα που κρύβονται πίσω από την υπόθεση της ανάπλασης της ΔΕΘ και της μεταφοράς της εκτός κέντρου.
«Αισθάνομαι δικαιωμένος, γιατί ήμουν σχεδόν ο μόνος που σταθερά και αταλάντευτα όλα αυτά τα χρόνια επέμενα, φώναζα και επιχειρηματολογούσα για την άμεση και επιτακτική ανάγκη μετεγκατάστασης της ΔΕΘ δυτικά, στην περιοχή της Σίνδου. Οι εξελίξεις, μετά και την τελευταία τοποθέτηση του πρωθυπουργού, δικαιώνουν τη θέση αυτή» τονίζει.
Μάλιστα, προχωρά ένα βήμα παραπάνω, αναφερόμενος στη συζήτηση που άρχισε να ακούγεται στη Θεσσαλονίκη για μεταφορά της ΔΕΘ στο αεροδρόμιο. «Είτε εν γνώσει τους είτε αν αγνοία τους, αυτοί που σήμερα μιλάνε για αεροδρόμιο κάνουν κακό στη Θεσσαλονίκη. Είναι ύποπτα συμφερόντων όσα ακούγονται σήμερα για μεταφορά της ΔΕΘ στο αεροδρόμιο, καθώς εξυπηρετούν ιδιωτικά κατασκευαστικά συμφέροντα» καταγγέλλει.
«Τα συμφέροντα αυτά δεν έδειξαν ενδιαφέρον για τη μέθοδο της ανάπλασης της ΔΕΘ με ΣΔΙΤ, διότι ο λογαριασμός δεν βγαίνει. Προκειμένου, λοιπόν, να δελεαστούν αυτά τα ιδιωτικά κατασκευαστικά συμφέροντα βάζουν τώρα στο τραπέζι την ανάπλαση με δημόσια δαπάνη.
Αυτή η στροφή υποκρύπτει εξυπηρέτηση κατασκευαστικών συμφερόντων, που ενδιαφέρονται για ζεστό δημόσιο χρήμα» επισημαίνει.
Υπενθυμίζεται ότι υπέρ της μεταφοράς της ΔΕΘ στη Σίνδο έχουν ήδη τοποθετηθεί, επίσης, ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, δήμαρχος Αμπελοκήπων – Μενεμένης Λάζαρος Κυρίζογλου, η δήμαρχος Δέλτα Γερακίνα Μπισμπινά, αλλά και ο δήμαρχος Χαλκηδόνος Σταύρος Αναγνωστόπουλος.
Ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης
Ικανοποιημένος δηλώνει από την πλευρά του ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Στέλιος Αγγελούδης, που επισήμανε ότι «σε αυτή την ιστορία δεν χρειάζονται νικητές ή δικαιωμένοι» και απηύθυνε κάλεσμα σε όλους «για μια συμφωνία ενότητας και ευθύνης».
«Ακουσα με ικανοποίηση τόσο τον πρωθυπουργό όσο και τους προέδρους του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ να προτείνουν λύση που είναι ταυτόσημη με την πρόταση της δημοτικής Αρχής. Ενα μεγάλο μητροπολιτικό πάρκο στο κέντρο της πόλης που έχει ανάγκη το πράσινο, όχι real estate, όχι ξενοδοχείο ή εμπορικό κέντρο, με μικρό κτιριακό αποτύπωμα και υπόγειο χώρο στάθμευσης» είπε σε συνέντευξη Τύπου.
Συμπλήρωσε πως η δημοτική Αρχή σε όλο αυτό το πλάνο της ανάπλασης της ΔΕΘ και του πρασινίσματος πίεσε για την παραχώρηση των δεκατριών στρεμμάτων της Αγίας Φωτεινής και διεκδικεί μέρος του Γ’ Σώματος Στρατού, προαναγγέλλοντας επαφές με την ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Αμυνας.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ (ΦΥΛΛΟ 4/7/2025)
