Με μια κίνηση που αναμενόταν τον τελευταίο καιρό αλλά, όπως φαίνεται, φέρει βαρύτατους συμβολισμούς, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) προχώρησε στη μείωση των βασικών επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης, σε μια προσπάθεια να ενισχύσει την οικονομία της Ευρωζώνης που δοκιμάζεται από πολλαπλά μέτωπα. Η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ έκανε λόγο για ένα «σοκ αρνητικής ζήτησης», αποδίδοντας την ευθύνη κυρίως στην επιθετική δασμολογική πολιτική των ΗΠΑ και στις αυξανόμενες παγκόσμιες γεωπολιτικές εντάσεις.
Παρά τη θετική εξέλιξη στο μέτωπο του πληθωρισμού (με τους δείκτες να υποχωρούν και τις προσδοκίες να ευθυγραμμίζονται με τον στόχο του 2%) η εικόνα παραμένει σύνθετη. Οι επενδύσεις κάμπτονται, η καταναλωτική εμπιστοσύνη υποχωρεί και οι εξαγωγές βρίσκονται υπό πίεση. Οι αυξανόμενοι δασμοί απειλούν να περιορίσουν τη ζήτηση για ευρωπαϊκά προϊόντα, επηρεάζοντας άμεσα την αναπτυξιακή δυναμική των κρατών – μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Η ΕΚΤ προσπαθεί να δώσει την αίσθηση ότι είναι έτοιμη να αντιδράσει «βήμα βήμα», αποφεύγοντας δεσμεύσεις για το μέλλον. Η μείωση των επιτοκίων φαίνεται ότι αποτελεί περισσότερο ένα εργαλείο σταθεροποίησης παρά επιθετικής πολιτικής χαλάρωσης. Το μήνυμα, όπως ανέφεραν τραπεζικοί παράγοντες, είναι σαφές: η Ευρωζώνη πρέπει να θωρακιστεί απέναντι σε έναν κόσμο όλο και πιο ασταθή, όπου οι νομισματικές αποφάσεις δεν είναι πλέον αρκετές χωρίς συντονισμένες δημοσιονομικές και εμπορικές πρωτοβουλίες.
Φυσικά, η μείωση του κόστους χρήματος από μόνη της δεν αρκεί. Απαιτείται πολιτική αποφασιστικότητα, στρατηγικές επενδύσεις και μια Ευρώπη που να μιλά με μία φωνή — όχι μόνο για να αντέξει τα σοκ, αλλά για να τα μετατρέψει σε ευκαιρίες.
