Με μια νέα στρατηγική συμφωνία που υπογράφηκε στη Βουδαπέστη, η Τουρκία κάνει το πρώτο της βήμα σε έρευνες για πετρέλαιο και φυσικό αέριο εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΣΚΛΑΒΑΙΝΑ
Πρόκειται για τη συνεργασία μεταξύ της τουρκικής κρατικής εταιρίας πετρελαίου TPAO (Turkish Petroleum Corporation) και της ουγγρικής ενεργειακής εταιρίας MOL, η οποία αφορά από κοινού έρευνες σε δύο χερσαία οικόπεδα στην Ουγγαρία (Burszak και Tamasi).
Η συμφωνία υπεγράφη στις 30 Απριλίου, παρουσία του Τούρκου υπουργού Ενέργειας Αλπαρσλάν Μπαϊρακτάρ και του Ούγγρου υπουργού Εξωτερικών Πέτερ Σιγιάρτο. Το ύψος της τουρκικής επένδυσης εκτιμάται σε περίπου 14 εκατ. ευρώ και τα τουρκικά ΜΜΕ τη χαρακτήρισαν «ιστορική», καθώς σηματοδοτεί την είσοδο της Τουρκίας στον ευρωπαϊκό τομέα upstream, δηλαδή της έρευνας και παραγωγής υδρογονανθράκων.
Αν και δεν πρόκειται για την πρώτη συνεργασία των δύο εταιριών -διατηρούν ήδη κοινές δραστηριότητες στη Ρωσία και στο Αζερμπαϊτζάν-, η νέα συμφωνία ανοίγει τον δρόμο για ευρύτερη επέκταση σε αγορές της κεντρικής και της ανατολικής Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής και της Κασπίας.
Η κίνηση αυτή εντάσσεται στη συνολικότερη στρατηγική της Τουρκίας να μετατραπεί σε βασικό ενεργειακό κόμβο της περιοχής, όχι μόνο ως χώρα διέλευσης, αλλά και ως παραγωγός και προμηθευτής φυσικού αερίου. Μέσω της κρατικής Botas, η Τουρκία έχει ήδη υπογράψει συμβόλαια με ενεργειακές εταιρίες στη Βουλγαρία (Bulgargaz), την Ουγγαρία (MVM) και τη Ρουμανία (OMV Petrom), με τη συμφωνία με την ουγγρική πλευρά να είναι η πρώτη που αφορά εξαγωγή του τουρκικού μείγματος φυσικού αερίου («Turkish Blend») σε μη γειτονική χώρα. Πέρα από τις χερσαίες επενδύσεις, η TPAO βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με διεθνή πετρελαϊκή εταιρία για από κοινού έρευνες σε θαλάσσιο οικόπεδο στα ανοικτά της Βουλγαρίας, στη Μαύρη Θάλασσα.
Εφόσον ολοκληρωθεί, η συνεργασία αυτή θα προσθέσει την Τουρκία σε έναν χάρτη όπου ήδη δραστηριοποιούνται ισχυροί διεθνείς παίκτες, όπως η Shell και η ισραηλινή New Med Energy. Στο εσωτερικό, η Τουρκία επενδύει μαζικά στην αξιοποίηση του κοιτάσματος Sakarya, στη Μαύρη Θάλασσα, το οποίο ανακαλύφθηκε το 2020 και τέθηκε σε παραγωγή σε χρόνο ρεκόρ. Εκτιμάται ότι διαθέτει αποθέματα της τάξης των 710 δισ. κυβικών μέτρων. Η τρέχουσα ημερήσια παραγωγή φτάνει τα 9,5 εκατ. κυβικά μέτρα, καλύπτοντας τις ανάγκες περίπου 4 εκατ. νοικοκυριών. Με την άφιξη νέας πλωτής μονάδας παραγωγής το 2026, ο στόχος είναι η παραγωγή να φτάσει τα 20 εκατ. κυβικά μέτρα ημερησίως, ενώ για το 2028 έχει τεθεί ο πήχης στα 40 εκατ.
Ανατολίτικα… παζάρια, με Λιβύη, Ιράκ, Πακιστάν, για να αλλάξει τις ισορροπίες
Εκτός από την Ουγγαρία και τη Βουλγαρία, η TPAO έχει εκφράσει ενδιαφέρον και για επενδύσεις στη Λιβύη, στο Ιράκ, στο Αζερμπαϊτζάν και το Τουρκμενιστάν. Παράλληλα, υπέγραψε πρόσφατα μνημόνιο συνεργασίας με το Πακιστάν για την από κοινού συμμετοχή σε διαγωνισμούς που αφορούν υπεράκτια θαλάσσια οικόπεδα. Η ενεργειακή στρατηγική της Τουρκίας δεν περιορίζεται όμως στους υδρογονάνθρακες. Η Αγκυρα επιδιώκει ρόλο-κλειδί και στις ηλεκτρικές διασυνδέσεις της ευρύτερης περιοχής.
Πέρα από την προσπάθειά της να περιορίσει την επιρροή του υποθαλάσσιου έργου Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ (Great Sea Interconnector), προωθεί έναν νέο χερσαίο διάδρομο μεταφοράς πράσινης ενέργειας από το Αζερμπαϊτζάν προς την Ευρώπη, μέσω Τουρκίας, σε συνεργασία με τη Γεωργία και τη Βουλγαρία. Μέσα από αυτήν την πολυεπίπεδη προσέγγιση, η Τουρκία εδραιώνει σταδιακά τον ρόλο της ως ενεργειακό κόμβο υψηλής στρατηγικής σημασίας για την ευρύτερη περιοχή, ενισχύοντας ταυτόχρονα την οικονομική και τη γεωπολιτική της επιρροή.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ (ΦΥΛΛΟ 9/5/2025)
