Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) ολοκληρώνει τις αναλυτικές προτάσεις για έργα που θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Απανθρακοποίησης των Νησιών (Decarbonisation Fund). Μέχρι τις 30 Ιουνίου, η Ελλάδα πρέπει να υποβάλει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το ολοκληρωμένο σχέδιο, το οποίο περιλαμβάνει επενδύσεις στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), ηλεκτρικές διασυνδέσεις και τεχνολογίες όπως μονάδες αφαλάτωσης και μπαταρίες.
ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ
Αμέσως μετά την υποβολή, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) θα αξιολογήσει τις προτάσεις και θα αποφασίσει ποια έργα των Κυκλάδων, Δωδεκανήσων, Ιονίου και Κρήτης θα λάβουν χρηματοδότηση συνολικά 1,75 δισ. ευρώ. Τα κεφάλαια αυτά προέρχονται από τις δημοπρασίες δικαιωμάτων εκπομπών CO₂, με μέση τιμή περίπου 70 ευρώ ανά τόνο.
Τα έργα χωρίζονται σε τρεις βασικές κατηγορίες: ΑΠΕ και αποθήκευση ενέργειας (892 εκατ. ευρώ, 51%), ηλεκτρικές διασυνδέσεις (717 εκατ., 41%) και συμπληρωματικές τεχνολογίες (157 εκατ., 9%).
ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ
Ωστόσο, η υλοποίηση των έργων αντιμετωπίζει τρεις βασικές προκλήσεις. Η πρώτη αφορά τη διοικητική ικανότητα των Δήμων. Σύμφωνα με τον Γενικό Γραμματέα Ενέργειας, Αριστοτέλη Αϊβαλιώτη, από τους 332 δήμους της χώρας, μόλις 20 διαθέτουν επαρκή διοικητική ικανότητα για την αξιοποίηση ευρωπαϊκών κονδυλίων και κανένας από αυτούς δεν βρίσκεται στα νησιά.
Η δεύτερη πρόκληση είναι η εύρεση κατάλληλων επενδυτών. Ο Ιωάννης Καλτσάς, επικεφαλής Χρηματοδοτήσεων της ΕΤΕπ για Ελλάδα και Κύπρο, επισημαίνει πως υπάρχει έλλειψη ικανών φορέων υλοποίησης έργων που θα διασφαλίσουν την απορρόφηση των κονδυλίων.
Η τρίτη πρόκληση είναι οι αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών σε συγκεκριμένες τεχνολογίες, ιδιαίτερα τις ανεμογεννήτριες, οι οποίες θεωρούνται απαραίτητες για την ενεργειακή ασφάλεια των νησιών.
ΕΡΓΑ
Από τις επενδύσεις σε ΑΠΕ και μπαταρίες, 227 εκατ. ευρώ θα κατευθυνθούν σε μικρά φωτοβολταϊκά με μπαταρίες για νοικοκυριά, δήμους και επιχειρήσεις. Άλλα 210 εκατ. ευρώ προορίζονται για υβριδικά συστήματα στα μικρά και μη διασυνδεδεμένα νησιά. Επιπλέον, 260 εκατ. ευρώ θα δοθούν στα θαλάσσια αιολικά πάρκα, 106 εκατ. ευρώ σε μεγάλα φωτοβολταϊκά πάρκα στα διασυνδεδεμένα νησιά και 100 εκατ. ευρώ σε μικρά υδροηλεκτρικά έργα.
Στις ηλεκτρικές διασυνδέσεις, περίπου 705 εκατ. ευρώ θα χρηματοδοτήσουν την ένωση των Δωδεκανήσων, με στόχο την ενεργειακή τους σύνδεση έως το 2029. Πρόσθετα έργα αφορούν ηλεκτροδότηση πλοίων στα λιμάνια και σταθμούς φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων, ενισχύοντας την περιβαλλοντική και οικονομική βιωσιμότητα των ελληνικών νησιών.
