Η πλατφόρμα της επιτρέπει σε ερευνητές και επιστήμονες να αναζητούν πληροφορίες μέσα από τεράστιους όγκους δεδομένων
Του ΜΙΧΑΛΗ ΚΟΣΜΕΤΑΤΟΥ
Από τους πρωταγωνιστές των βιοεπιστημών, σε διεθνές επίπεδο, θεωρείται μια startup με ελληνικό «DNA», η Causaly. Το όνομά της γνωστό στους… μυημένους του νεοφυούς οικοσυστήματος, όπως και εκείνο του συνιδρυτή και CEO της Γιάννη Κιαχόπουλου.
Οχι όμως το ίδιο και στον πολύ κόσμο, στο ευρύ κοινό. Η πορεία της, άλλωστε, άρχισε μόλις το 2018, πριν από μια 7ετία. Κι όμως από τα πρώτα της βήματα η startup, με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο, με παρουσία στην Ελλάδα και την Αμερική, ήταν ήδη «μπροστά».
Με ποιον τρόπο; «Ηξερε» την Τεχνητή Νοημοσύνη πολύ προτού τη «μάθουν» πολλοί άλλοι. Την αξιοποιούσε και τώρα, με το πέρασμα λίγων ετών, επιταχύνει τους ρυθμούς της, με στόχο να εκτοξεύσει την έρευνα του φαρμάκου με «όπλο» την Α.Ι.!
Κιαχόπουλος
Η Causaly πορεύεται πλέον με βασικό της μότο «Ξεκλειδώστε την παραγωγικότητα της έρευνας και ανάπτυξης (R&D), με την πιο ολοκληρωμένη πλατφόρμα Τεχνητής Νοημοσύνης για τις βιοεπιστήμες». Σύμφωνα με την περιγραφή των ίδιων των ανθρώπων της, του Γιάννη Κιαχόπουλου και του Αρτούρ Σαουνταμπάγιεφ, οι οποίοι γνωρίστηκαν κάποτε στο Singularity University, στην Καλιφόρνια, προτού δημιουργήσουν τη δική τους startup, η πλατφόρμα της είναι «η μόνη η οποία συνδυάζει προηγμένη Τεχνητή Νοημοσύνη, ένα γράφημα γνώσης υψηλής ακρίβειας και απρόσκοπτη υιοθέτηση, επιτρέποντας στους οργανισμούς βιοεπιστημών να μειώσουν τον κίνδυνο και να αυξήσουν την παραγωγικότητα της έρευνας και της ανάπτυξης σε μεγάλη κλίμακα».
Το λογισμικό της επιτρέπει, εν ολίγοις, σε ερευνητές να αναζητήσουν πληροφορίες μέσα σε τεράστιους όγκους δεδομένων στον χώρο της βιοϊατρικής, επισπεύδοντας την ανακάλυψη νέων φαρμάκων και θεραπειών.
Για να αντιληφθεί πιο εύκολα κάποιος τι ακριβώς είναι αυτό που προσφέρει η Causaly, ο κ. Κιαχόπουλος είχε αναφέρει στο πρόσφατο παρελθόν ότι η ανακάλυψη ενός νέου φαρμάκου μπορεί να κρατήσει πάνω από μια δεκαετία και απαιτεί συνεργασία από χιλιάδες ειδικούς.
«Για κάθε φάρμακο που φτάνει στην αγορά υπάρχουν εννέα που αποτυγχάνουν» έχει δηλώσει.
Με την τεχνολογία της η startup του ενισχύει τη διαδικασία, καθώς δημιουργεί συσχετίσεις μεταξύ επιστημονικών δεδομένων, αντί να το πράττουν μόνοι τους οι ερευνητές, ξοδεύοντας πολύτιμο χρόνο, αλλά και… χρήμα από διάφορους πόρους.
Χρησιμοποιεί, δε, μισό δισ. σχέσεις σε βασικές βιολογικές έννοιες, έγγραφα και οντολογίες. Και σε αντίθεση με τα γενικά εργαλεία, η πλατφόρμα της έχει σχεδιαστεί για να αντικατοπτρίζει τον τρόπο σκέψης των ερευνητών, μοντελοποιώντας τη λογική, τη δομή και τη γλώσσα της βιολογίας.
Διόλου τυχαία, η Causaly έφτασε στο σημείο να συνεργάζεται με 12 από τις 20 μεγαλύτερες φαρμακευτικές εταιρίες στον κόσμο, με μερικά από τα μεγαλύτερα ονόματα της ιατρικής έρευνας και οργανισμούς όπως το National Institute of Environmental Health Sciences (NIEHS) στις ΗΠΑ αλλά και ο ιδιαίτερα αυστηρός FDA.
ΣΤΟ PORTFOLIO ΤΟΥ «MR. FACEBOOK»
Το 2023 η Causaly «τίναξε την μπάνκα στον αέρα» αντλώντας χρηματοδότηση Series B 60 εκατ. δολ. (επί συνόλου 93 εκατ. δολ.), με κύριο επενδυτή το ICONIQ Growth, εταιρία η οποία διαχειρίζεται κεφάλαια του ιδρυτή της Meta/ facebook Μαρκ Ζούκερμπεργκ, του Τζέρι Γιανγκ, συνιδρυτή της Yahoo, του συνδιευθύνοντος συμβούλου του αμερικανικού private equity KKR Χένρι Κράβις κ.ά., με τη συμμετοχή υφιστάμενων επενδυτών στον γύρο χρηματοδότησης, όπως η Index Ventures, η ΕBRD (Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης), το ελληνικό επενδυτικό κεφάλαιο Marathon Venture Capital και το Pentech Ventures κ.ά.
Πρόκειται για μία από τις μεγαλύτερες χρηματοδοτήσεις που έχουν σηκώσει startups Ελλήνων ιδρυτών και partners, με στόχο ανάμεσα σε άλλα την ενίσχυση και της ελληνικής ομάδας της, η οποία αριθμούσε το 2024 περί τα 30 άτομα – και πιθανότατα περισσότερα πια.
ΜΕ «ΒΑΡΥ» ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Το βιογραφικό του Γιάννη Κιαχόπουλου είναι «βαρύ»: στην ιστοσελίδα της Causaly αποκαλείται ως ένας βετεράνος με 18 χρόνια εμπειρία στην προώθηση στρατηγικής, μετασχηματισμού και καινοτομίας σε παγκόσμιες επιχειρήσεις, με υπόβαθρο στην επιστήμη των υπολογιστών και όραμα για τον ριζικό μετασχηματισμό της έρευνας και ανάπτυξης στις βιοεπιστήμες με Τεχνητή Νοημοσύνη.
Για αρκετά χρόνια ήταν consultant στην Accenture, όπως αναφέρεται επίσης, συμβουλεύοντας μερικές από τις μεγαλύτερες εταιρίες στον κόσμο, προτού συνιδρύσει την Causaly το 2018.
Κατέχει πτυχίο στις σπουδές ιαπωνικής γλώσσας, μεταπτυχιακό στην επιστήμη των υπολογιστών και MBA από το πανεπιστήμιο Επιστήμης και Τεχνολογίας του Χονγκ Κονγκ.
ΣΤΑ 2,23 ΔΙΣ. ΔΟΛ. ΤΟ ΜΕΣΟ ΚΟΣΤΟΣ
Η Causaly σε ένα από τα report της επικαλείται, μάλιστα, έρευνα της Deloitte, που τοποθετεί το μέσο κόστος ανάπτυξης φαρμάκων αυξημένο στα 2,23 δισ. δολ. το 2024, από 2,12 δισ. δολ. έναν χρόνο νωρίτερα. (σ.σ.: η τιμή αφορά τη διαδικασία από την ανακάλυψη της δραστικής ουσίας μέχρι την κυκλοφορία του φαρμακευτικού προϊόντος στην αγορά).
Οι επικεφαλής της startup προσθέτουν ότι με τα διακυβεύματα τόσο υψηλά, οι ομάδες έρευνας και ανάπτυξης (R&D) των βιοεπιστημών αντιμετωπίζουν αυξανόμενη πίεση για να εντοπίσουν πολλά υποσχόμενους στόχους φαρμάκων, ελαχιστοποιώντας παράλληλα τον κίνδυνο αποτυχίας.
Αλλη έκθεση, προερχόμενη από τη McKinsey, σημειώνει ότι η βιοφαρμακευτική «παραγωγικότητα της έρευνας και ανάπτυξης παραμένει πεισματικά χαμηλή», κάτι που επιδεινώνεται από παράγοντες όπως τα επίμονα χαμηλά ποσοστά επιτυχίας φαρμάκων και οι ολοένα και μεγαλύτεροι κύκλοι ανάπτυξης.
Εκ μέρους των ιδρυτών της Causaly επισημαίνεται: «Σαφώς οι ερευνητές χρειάζονται τρόπους για να κινηθούν πιο γρήγορα. Αλλά δεν είναι καλό να πατάμε απλώς το γκάζι. Οι αποφάσεις πρέπει, επίσης, να λαμβάνονται με μεγαλύτερη ακρίβεια, βεβαιότητα και σιγουριά. Εδώ είναι που μπορούν να βοηθήσουν οι εξελίξεις στην Τεχνητή Νοημοσύνη.
Για να σημειωθεί πραγματική πρόοδος, οι παραδοσιακές μέθοδοι έρευνας δεν θα το πετύχουν. Αλλά μια νέα εποχή Τεχνητής Νοημοσύνης μπορεί, ειδικά βοηθώντας τους ερευνητές να αποκαλύψουν πολύπλοκες βιολογικές σχέσεις, να δημιουργήσουν νέες υποθέσεις και να βρουν τη σωστή απάντηση που οδηγεί σε μια σημαντική ανακάλυψη».
Οι δοκιμές της Insilico Medicine και το «ναι μεν, αλλά…»
Τα ενθαρρυντικά μηνύματα της Τ.Ν. στον φαρμακευτικό κλάδο επιβεβαιώνονται από άλλη μια περίπτωση στο εξωτερικό, αυτή της Insilico Medicine. Η βιοτεχνολογική startup εταιρία, με έδρα στη Βοστόνη και στο Χονγκ Κονγκ, υποψήφια για το χρηματιστήριο, ανακοίνωσε πρόσφατα την ανάπτυξη ενός φαρμάκου εξ ολοκλήρου από την Α.Ι., με ενδείξεις αποτελεσματικότητας ενάντια σε μια ανίατη πνευμονική νόσο. Σύμφωνα με το Bloomberg, η Insilico Medicine ανέφερε ότι πρόκειται για την πρώτη φορά που φάρμακο με τέτοια προέλευση περνάει επιτυχώς μια κλινική δοκιμή μεσαίου σταδίου.
Το βασικό υποψήφιο φάρμακο της Insilico, με την ονομασία Rentosertib, παρουσίασε επίδραση στη βελτίωση της πνευμονικής λειτουργίας σε μικρό αριθμό ασθενών που πάσχουν από ιδιοπαθή πνευμονική ίνωση, όταν χορηγήθηκε στην υψηλότερη δόση. Σύμφωνα με μελέτη στο επιστημονικό περιοδικό «Nature Medicine», το φάρμακο ενήργησε όπως είχε προβλεφθεί από τα υπολογιστικά μοντέλα, αναστέλλοντας συγκεκριμένη πρωτεΐνη η οποία είχε υποδειχθεί από την Τεχνητή Νοημοσύνη ως πιθανός αιτιολογικός παράγοντας της νόσου. Οπως φαίνεται, όμως, υπάρχει δρόμος ακόμα μπροστά μέχρι να καθιερωθεί το συγκεκριμένο φάρμακο. Ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρίας, Αλεξ Ζαβορόνκοφ, έκανε λόγο για ένα από τα πιο ενθαρρυντικά αποτελέσματα που έχουμε δει γι’ αυτή την πνευμονική πάθηση, ενώ σχεδιάζονται ευρύτερες κλινικές δοκιμές προκειμένου να επιβεβαιωθεί η δράση του φαρμάκου και να κατατεθεί αίτημα έγκρισης από τις αρμόδιες ρυθμιστικές Αρχές. Η κλινική δοκιμή περιλάμβανε μόλις 71 συμμετέχοντες, όλοι στην Κίνα, και διήρκεσε 12 εβδομάδες. Επιπλέον, σε κάποιες μετρήσεις τα αποτελέσματα δεν ήταν σαφή και μερικοί ασθενείς εμφάνισαν επιδείνωση, ενώ άλλοι είχαν παρενέργειες, όπως ηπατική δυσλειτουργία.
Ποιες νεοφυείς εταιρίες που αξιοποιούν την Α.Ι. πήραν χρηματοδοτήσεις 142,45 δισ. δολ.
Πολλά δισεκατομμύρια δολάρια κατευθύνονται πλέον σε χρηματοδοτήσεις προς τις startups οι οποίες αξιοποιούν στις τεχνολογίες τους την Τεχνητή Νοημοσύνη και αν κάποιος ρίξει μια ματιά στη σχετική λίστα του «Forbes» τα ευρήματα είναι εντυπωσιακά.
Σύμφωνα με το αμερικανικό περιοδικό, πάνω από δύο χρόνια μετά την επιτυχημένη κυκλοφορία του ChatGPT, η Α.Ι. εξακολουθεί να αποτελεί το επίκεντρο του ενδιαφέροντος των επιχειρηματικών κεφαλαίων και του επιχειρηματικού κόσμου γενικότερα.
Στο 7o Top-50 για την Τ.Ν. για το 2025, που δημιουργήθηκε σε συνεργασία με τις Sequoia και Meritech Capital, οι ΗΠΑ κατακτούν το… πρωτάθλημα «χωρίς αντίπαλο», με 42 συμμετοχές στη λίστα των πιο καλά χρηματοδοτημένων AI startups, έναντι τριών του Ηνωμένου Βασιλείου, δύο της Γαλλίας και από μία του Καναδά, της Γερμανίας και της Ιαπωνίας!
Η… στατιστική δείχνει πόσο πίσω έχουν μείνει οι Ευρωπαίοι, αλλά γενικότερα και ο υπόλοιπος πλανήτης απέναντι στους Αμερικανούς στον τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης. Τη «χαμένη τιμή» της γηραιάς ηπείρου «διασώζει» η μία από τις τρεις ευρωπαϊκές startup της «χρυσής» λίστας, η γαλλική Mistral AI, ιδρυθείσα το 2023, με έδρα το Παρίσι, και χρηματοδότηση ύψους 1,1 δισ. δολ., έναντι… 64 εκατ. δολ. μόλις της «συμπατριώτισσάς» της Photoroom και 420 εκατ. δολ. της γερμανικής DeepL.
Πέρα από κάθε ανταγωνισμό, η «μαμά» του ChatGPT, η Open AI, από το Σαν Φρανσίσκο των Ηνωμένων Πολιτειών, έχοντας συμπληρώσει μια δεκαετία παρουσίας από το 2015, άντλησε το αστρονομικό ποσό των 63,92 δισ. δολ.!
«ΠΟΛΕΜΟΣ» ΗΠΑ – ΚΙΝΑΣ
Ο «πόλεμος» ΗΠΑ – Κίνας επεκτείνεται σαφώς και στον τεχνολογικό κλάδο, καθώς η DeepSeek δεν περιλαμβάνεται στη λίστα AI 50 φέτος (και γενικότερα δεν είδαμε κινεζικές startups στην κατάταξη), επειδή η χρηματοδότηση, τα έσοδα και οι επιχειρηματικές πρακτικές της εταιρίας θεωρήθηκαν ως αδιαφανείς, όπως αναφέρεται. Οι AI model developers όπως η OpenAI και η Anthropic (17 δισ. δολ.) παραμένουν οι μεγαλύτερες εταιρίες στη λίστα, έχοντας συγκεντρώσει μεγάλα ποσά από τους κορυφαίους επενδυτές επιχειρηματικών κεφαλαίων της Silicon Valley.
Οι δύο κολοσσοί της Τεχνητής Νοημοσύνης έχουν συσσωρεύσει συνολικά 81 δισ. δολ. σε χρηματοδότηση επιχειρηματικών κεφαλαίων, περισσότερο από το ήμισυ του συνολικού ποσού των 142,45 δισ. δολ. που έχουν συγκεντρώσει οι εταιρίες της επικαιροποιημένης λίστας AI 50.
Ο ΙΛΟΝ ΜΑΣΚ ΚΑΙ Ο… ΕΛΛΗΝΑΣ
Αλλά φέτος υπάρχει επίσης ένας ισχυρός, νέος ανταγωνισμός από την xAI του Ιλον Μασκ (με χρηματοδότηση 12,13 δισ. δολ.). Στην ιεραρχία των 50 κορυφαίων startups Τεχνητής Νοημοσύνης συμπεριλαμβάνεται και η αμερικανική Runway, του Ελληνα συνιδρυτή της και CTO Αναστάση Γερμανίδη, η οποία εξειδικεύεται στην παραγωγή με χρήση Α.Ι. σκηνών από μία ταινία μικρού μήκους, ένα βιντεοκλίπ ή μια διαφημιστική καμπάνια (text to video) σε διάστημα λιγότερο των δύο λεπτών, με μια σύντομη περιγραφή και έχει λάβει κεφάλαια 545 εκατ. δολ.
Στους «μεγάλους» ανήκει και η Databricks (data storage and analytics), με χρηματοδότηση 19 δισ. δολ., και η αλήθεια είναι ότι μόνο… τέσσερις startups σήκωσαν περισσότερα από 112 δισ. δολ.
Μερικές από τις πιο δυναμικές νεοφυείς εταιρίες έχουν μετατοπίσει την προσοχή τους στην κατασκευή χρήσιμων εφαρμογών και προϊόντων πάνω σε υπάρχοντα μοντέλα, αυτοματοποιώντας την εργασία σε τομείς όπως η μηχανική, η υγειονομική περίθαλψη, η νομική, οι πωλήσεις κ.λπ.
Ορισμένες ΑΙ startups έχουν και δικαστικές εμπλοκές από αγωγές, π.χ., για παραβίαση πνευματικών δικαιωμάτων από μεγάλες δισκογραφικές εταιρίες για την τεχνολογία δημιουργίας μουσικής της και άλλους, από ηθοποιούς για τη χρήση «κλωνοποιημένων» φωνών κ.ά.
Κάποιοι ισχυρίζονται ότι το… μέλλον της Τεχνητής Νοημοσύνης εξαρτάται τελικά από τις δικαστικές αποφάσεις επί αυτών των αγωγών. Ακόμα μάλλον είμαστε στην αρχή ενός πολύ μεγάλου «ταξιδιού» και έχουμε δει μόνο την κορυφή του παγόβουνου…
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ (ΦΥΛΛΟ 20/6/2025)
