Μπορεί η Ελλάδα να παράγει “μεγάλα κρασιά”, δηλαδή “κρασιά που θα κυλήσει ένα δάκρυ όταν τα δοκιμάσεις”, όπως είχε πει κάποτε ένας οινοποιός, αλλά σε επίπεδο μεγεθών αυτός ο “γίγαντας” δεν είναι παρά ένας “νάνος”!
Ο ελληνικός αμπελώνας έχει έκταση περίπου στα 610.000 στρέμματα με πτωτική τάση. Για να κατανοήσουμε το μέγεθος αυτού του αριθμού, αρκεί να σκεφτούμε ότι όλος ο ελληνικός αμπελώνας είναι σχεδόν το 1/5 του Bordeaux – όχι δηλαδή του γαλλικού αμπελώνα, αλλά μόνο μιας ζώνης του.
Τα πρόσφατα στοιχεία από τη ΚΕΟΣΟΕ επιβεβαιώνουν αυτή τη μικρή κλίμακα: η ελληνική οινοπαραγωγή την περίοδο 2024-2025 ήταν η δεύτερη χαμηλότερη όλων των εποχών, φτάνοντας στα 1.430.666 εκατόλιτρα. Αυτή η παραγωγή είναι μειωμένη κατά 33% σε σχέση με τον μέσο όρο της προηγούμενης πενταετίας.
Την ίδια ώρα, όλος ο τζίρος του ελληνικού κρασιού, εντός και εκτός, είναι μικρότερος από τον τζίρο της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας. Για την ιστορία, να πούμε ότι το 2023 οι πωλήσεις της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας, leader στην αγορά της μπύρας, είχαν διαμορφωθεί στα 455 εκατ. ευρώ (σ.σ. συμπεριλαμβάνεται και ο ειδικός φόρος κατανάλωσης).
Επιπλέον περίπου 80 ελληνικά οινοποιεία, σύμφωνα με ανθρώπους της αγοράς, βρίσκονται σε ιδιαίτερα δύσκολη οικονομική θέση.
Τα αντιφατικά στοιχεία μιας βιομηχανίας που δίνει “την αίσθηση του μεγάλου” ενώ στην πραγματικότητα είναι μικρή σε απόλυτα μεγέθη έφερε στο προσκήνιο ο Στέλλιος Μπουτάρης, ο νεοεκλεγείς πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικού Οίνου, το τρίτο μέλος της ευρύτερης οικογένειας Μπουτάρη σε αυτή τη θέση, μετά τον συνονόματο παππού του Στέλλιο, και φυσικά τον πατέρα του, κυρ-Γιάννη Μπουτάρη.
Τι δημιουργεί λοιπόν αυτή την “αίσθηση του μεγάλου”; Η απάντηση βρίσκεται στην πολιτισμική διάσταση: το κρασί αποτελεί μέρος της πολιτισμικής μας κληρονομιάς. Όπως παρατήρησε ο νέος πρόεδρος σε δημοσιογραφική εκδήλωση με αφορμή την υπογραφή μνημονίου συνεργασίας ανάμεσα στον Σύνδεσμο Ελληνικού Οίνου και τα Γενικά Αρχεία του Κράτους., “δεν είμαι σίγουρος αν συμβαίνει το ίδιο με έναν παραγωγό ελαιολάδου ή φέτας”, αναφερόμενος στη μαγνητική έλξη που ασκούν οι οινοποιοί στους καταναλωτές.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της πολιτισμικής αξίας είναι ένα υπεραιωνόβιο αυτόρριζο αμπέλι στη Σαντορίνη που συνεχίζει μια αδιάλλειπτη αμπελοκαλλιέργεια 3.500 ετών, το οποίο δεν είναι απλώς μέρος της κληρονομιάς αλλά και στοιχείο μιας στρατηγικής που δίνει έμφαση στο βιώσιμο μέλλον.
Ωστόσο, παρά τα μικρά μεγέθη, ο επικεφαλής της του κτήματος Κυρ Γιάννη είναι κατηγορηματικός: το ελληνικό κρασί βρίσκεται στην πιο δυναμική στιγμή της ιστορίας του. Δεν είναι πια μια “εξωτική” πρόταση, αλλά ολοένα και περισσότερο μια συνειδητή επιλογή λόγω της μοναδικής υπεραξίας που προσφέρει.