Ξεπέρασε τα 1,67 δισ. ευρώ ο τζίρος των παράνομων δικτύων τυχερών παιχνιδιών στην Ελλάδα το 2024, σύμφωνα με την Εκθεση Πεπραγμένων που έδωσε στη δημοσιότητα η Επιτροπή Εποπτείας και Ελέγχου Παιγνίων (ΕΕΕΠ). Τα επίπεδα δεν διαφέρουν σημαντικά από αυτά του 2023, αν και είναι άλλα τα ευρήματα που εγκυμονούν κινδύνους. Συγκεκριμένα, πάνω από τους μισούς παίκτες (52,5%) σε παράνομα δίκτυα αισθάνονται χαμένοι από τη δραστηριότητά τους, και παρ’ όλα αυτά συνεχίζουν να παίζουν. Μόλις το 28,2% νιώθει πως είναι κερδισμένο ή μάλλον κερδισμένο, γεγονός το οποίο, όπως αναφέρει η ΕΕΕΠ, εγείρει ερωτήματα σχετικά με το αν η νόμιμη συμμετοχή στα τυχερά παιχνίδια, έναντι της συμμετοχής στα παράνομα δίκτυα, «αναδεικνύει αφενός τη θεσμική ασφάλεια που συνεπάγεται η σχέση καταναλωτή – πελάτη με το νόμιμο ελεγχόμενο και εποπτευόμενο δίκτυο και αφετέρου αναδεικνύει επαρκώς τους κινδύνους που σχετίζονται με την επιλογή εδραίωσης της αντίστοιχης σχέσης σε ένα παράνομο περιβάλλον».
Ιδιαίτερης σημασίας είναι πως ένα αυξανόμενο ποσοστό παικτών σε παράνομο τζόγο είναι νεότερων ηλικιών. Από τα περίπου 799.000 άτομα που συμμετείχαν το 2024 σε παιχνίδια σε μη αδειοδοτημένo περιβάλλον (επίγεια ή διαδικτυακά), το 52,2% είναι νεότερων ηλικιών (έως 44 ετών) και το 47,8% άνω των 45 ετών, ποσοστό μειωμένο περίπου κατά 6% σε σχέση με το 2023. Εκ της πρώτης κατηγορίας, τα άτομα ηλικίας 18-34 ετών είναι η ομάδα με τη μεγαλύτερη συμμετοχή στα παράνομα τυχερά παιχνίδια (στοίχημα, ρουλέτα, φρουτάκια κ.λπ.).
Η αυξανόμενη συμμετοχή σε παράνομα παίγνια από πλευράς νέων τεκμαίρεται και εάν εξεταστεί η επαγγελματική δραστηριότητα των παικτών, καθώς μαθητές και φοιτητές πλέον συγκροτούν περίπου ένα 10%, ποσοστό μεγαλύτερο από το αντίστοιχο προηγούμενων εκθέσεων.
Οι μισθωτοί και οι ελεύθεροι επαγγελματίες, όπως και το 2023, είναι οι δύο πολυπληθέστερες ομάδες μεταξύ των παικτών μη αδειοδοτημένων παιχνιδιών, αριθμώντας αθροιστικά περίπου το 58%. Σε ό,τι αφορά το ηλικιακό σκέλος, χαρακτηριστικό είναι ότι όσο αυξάνεται η ηλικία, αυξάνονται και τα ποσά που παίζουν οι παίκτες, πράγμα που είναι εύλογο, καθώς τα εισοδήματα είναι μεγαλύτερα σε σχέση με τις νεότερες ηλικίες. Κατά μέσο όρο οι συμμετέχοντες στα παράνομα δίκτυα ξόδεψαν (χωρίς να υπολογίζουν σε αυτό τα κέρδη που ξαναπαίζονται) το ποσό των 2.089 ευρώ. Εξ αυτών κερδήθηκαν και εισπράχθηκαν 360,3 εκατ. ευρώ.
Αύξηση της συμμετοχής των νέων στα παράνομα δίκτυα τζόγου
Τα ολοένα και μεγαλύτερα ποσοστά των νέων που στρέφονται προς τον παράνομο τζόγο, με την ομάδα 18-24 ετών μάλιστα να έχει και τη μεγαλύτερη συχνότητα παιξίματος, σύμφωνα με την έκθεση της ΕΕΕΠ, επιδέχονται πολλαπλών ερμηνειών. Οπως η ανησυχία για το μέλλον, η προσπάθεια να πραγματοποιηθούν γρήγορα και εύκολα κέρδη, η ελλιπής ενημέρωση σχετικά με τους κινδύνους που συνεπάγεται η ενασχόληση με τα παίγνια, πιθανή αμφισβήτηση των θεσμών και των υποχρεώσεων που αυτοί θέτουν στους πολίτες, ευπάθεια σε παραπλανητική διαφημιστική προώθηση κ.λπ.
Ως ιδιαίτερα κρίσιμος αναδεικνύεται, επίσης, και ο παράγοντας ότι η συμμετοχή στα νόμιμα τυχερά παιχνίδια μέσω του διαδικτύου επιτρέπεται από τον νόμο μόνο για τα άτομα που έχουν συμπληρώσει το 21ο έτος της ηλικίας τους, με αποτέλεσμα τα άτομα ηλικίας 18-21 που επιθυμούν να παίξουν μέσω του διαδικτύου να αναζητούν εναλλακτικούς τρόπους συμμετοχής, γεγονός που τους οδηγεί στα παράνομα δίκτυα. Γενικά οι παίκτες παράνομου τζόγου επιλέγουν τα εν λόγω δίκτυα για τη μη φορολόγηση των κερδών σε ποσοστό 65,2%, τους τρόπους κατάθεσης και ανάληψης που διασφαλίζουν ανωνυμία σε ποσοστό 58% και την προσφορά καλύτερων bonus σε ποσοστό 56,2%.
Περισσότερες αδειοδοτήσεις καταστημάτων τυχερών παιγνίων
Πάντως, πέραν του παράνομου τζόγου, διευρύνεται και το δίκτυο των νόμιμων δικτύων, με την ΕΕΕΠ να είναι υπεύθυνη για τις σχετικές αδειοδοτήσεις. Τα διαδικτυακά καζίνα και οι online στοιχηματικές πλέον έχουν μπει σχεδόν σε κάθε σπίτι, με ένα 60% του ενήλικου πληθυσμού να δηλώνει πως ασχολείται με τα τυχερά παιχνίδια. Πολλές είναι και οι αδειοδοτήσεις καταστημάτων με μηχανήματα τύπου φρουτάκια. Συνολικά μέχρι το τέλος του 2024, σύμφωνα με τα μητρώα πιστοποιήσεων που διατηρεί η ΕΕΕΠ, οι πιστοποιημένοι χώροι διεξαγωγής τυχερών παιγνίων ήταν 2.760. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι πιστοποιήσεις καταστημάτων απαιτούν μεγάλο χρονικό διάστημα, λόγω του ότι απαιτούνται πολλά δικαιολογητικά και άδειες από συναρμόδιους φορείς και υπηρεσίες, ενώ η παρακολούθηση και διαχείριση των μεταβολών κατά τη λειτουργία τους συνιστά ένα ιδιαίτερα δύσκολο και απαιτητικό διοικητικό έργο, δεδομένης της συχνότητας με την οποία μεταβάλλονται τα στοιχεία της πιστοποίησης και της λειτουργίας τους για εμπορικούς, κυρίως, λόγους, όπως αναφέρει η ΕΕΕΠ στην έκθεση της.
Στην έκθεση της ΕΕΕΠ δημοσιεύονται και τα ανανεωμένα στοιχεία της black list, στην οποία συμπεριλαμβάνονται οι επιχειρήσεις διαδικτυακών παιγνίων οι οποίες κρίνονται ως παράνομες. Οπως αναφέρει η έκθεση, το 2024 εκδόθηκαν και δημοσιεύτηκαν τρεις επικαιροποιημένες εκδόσεις της λίστας, αυξάνοντας τον συνολικό αριθμό των εγγεγραμμένων ιστοτόπων σε 9.594, από 6.915 που ήταν το 2023.
Πόσοι παίκτες κινδυνεύουν να εθιστούν
Μέσα στο 2024 η ΕΕΕΠ έβαλε στην υπηρεσία της και την Τεχνητή Νοημοσύνη, προκειμένου να εξακριβώσει το ρίσκο που διατρέχει ο πληθυσμός των παικτών να εθιστούν στον τζόγο. Η έρευνα σε πρώτη φάση στόχευσε αποκλειστικά στο στοίχημα και τα πρώτα αποτελέσματα είναι αρκετά ενθαρρυντικά, δεδομένου ότι οι παίκτες που εμφανίζονται να έχουν υψηλό και πολύ υψηλό ρίσκο ανάπτυξης προβληματικής συμπεριφοράς ανέρχονται μόλις σε 1,42%.
Αντίστοιχα οι παίκτες που παρουσιάζουν χαμηλό και πολύ χαμηλό ρίσκο ανέρχονται σε πολύ υψηλό ποσοστό (94,40%), γεγονός που εν μέρει αποδίδεται στο γεγονός ότι η έρευνα διενεργήθηκε μόνο στο στοίχημα. Παρ’ όλα αυτά, τα αποτελέσματα δεν διαφοροποιούνται σημαντικά από άλλες μετρήσεις από τις οποίες προκύπτει πως ένα ποσοστό 2,92% των παικτών το 2024 εμφανίζει υψηλό ρίσκο εθισμού, γεγονός που εγείρει ερωτήματα για την αποτελεσματική εποπτεία του χώρου σε σχέση με την ανάπτυξη προβληματικών συμπεριφορών και την προστασία των καταναλωτών από την πλευρά της ενημέρωσης και του ελέγχου των εταιριών που παρέχουν τις υπηρεσίες τζόγου.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ (18 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2025)
