Ο κλάδος των καταναλωτικών προϊόντων αντιμετωπίζει μία από τις πιο ριζικές μεταβάσεις των τελευταίων δεκαετιών, σύμφωνα με τη νέα παγκόσμια έκθεση της EY, «EY State of Consumer Products». Η έρευνα, βασισμένη σε εκτενές δείγμα άνω των 500 εταιρειών, 190 CEOs και περισσότερους από 20.000 καταναλωτές παγκοσμίως, σκιαγραφεί ένα περιβάλλον αυξημένων προκλήσεων αλλά και ευκαιριών, σε ένα τοπίο που αλλάζει ραγδαία.
Πίεση από τις αγορές και στρατηγικές προσαρμογής
Οι επενδυτές συνεχίζουν να επιζητούν σταθερές αποδόσεις, όμως η εμπιστοσύνη τους προς τον κλάδο φθίνει. Η άνοδος του κόστους ζωής έχει οδηγήσει πολλές εταιρείες σε συγκράτηση της καινοτομίας, περιορισμό δαπανών και στροφή σε βραχυπρόθεσμες τακτικές τιμολόγησης. Δεν είναι τυχαίο ότι το 65% των ανώτατων στελεχών δηλώνουν πως οι πιέσεις των κεφαλαιαγορών επηρεάζουν πλέον καθοριστικά τις αποφάσεις τους.
Παράλληλα, η περιορισμένη αύξηση σε όγκους πωλήσεων και έσοδα ωθεί τις εταιρείες σε συγχωνεύσεις και εξαγορές, με στόχο τη διαφοροποίηση και την είσοδο σε νέες αγορές. Αν και τα εμπόδια αποτίμησης επιβραδύνουν προσωρινά τις M&A κινήσεις, η μη οργανική ανάπτυξη θεωρείται πλέον στρατηγική επιλογή.
Αλλαγή ισορροπιών με το λιανεμπόριο
Η έκθεση αποκαλύπτει μια εντυπωσιακή μετατόπιση της διαπραγματευτικής ισχύος προς όφελος των λιανεμπόρων. Η ενίσχυση των ιδιωτικών ετικετών, η αξιοποίηση καταναλωτικών δεδομένων και η ανάπτυξη των retail media networks προσδίδουν στους retailers μεγαλύτερη επιρροή.
Μάλιστα, το 78% προβλέπουν ότι τα ράφια του μέλλοντος θα φιλοξενούν μόλις ένα μαζικό brand, με την πλειονότητα του χώρου να καταλαμβάνεται από premium, niche και private label προϊόντα. Το 67% των λιανεμπόρων σκοπεύουν να αναπτύξουν δικά τους brands εντός της επόμενης τριετίας.
Η φθορά της δύναμης των μεγάλων brands
Η παραδοσιακή επιρροή των μεγάλων consumer brands υποχωρεί, καθώς μικρότερες, ευέλικτες εταιρείες κερδίζουν έδαφος μέσω ταχύτερης καινοτομίας και αξιοποίησης τεχνολογίας. Το 70% των CEOs συμφωνούν ότι απαιτούνται νέες στρατηγικές, ενώ το 67% των μεγάλων εταιρειών στρέφονται σε δικά τους δίκτυα διανομής, αναζητώντας περισσότερη αυτονομία.
Καινοτομία και AI: Μονόδρομος για την ανάκαμψη
Παρά τη μεταβολή ισορροπιών, παραμένει η κοινή αναγνώριση ότι μόνο μέσω συνεργασίας μπορεί να επιτευχθεί διατηρήσιμη πρόοδος. Το 75% των λιανεμπόρων και το 77% των παραγωγών θεωρούν την αποτελεσματική συνεργασία κομβική.
Η καινοτομία τίθεται στο επίκεντρο της στρατηγικής. Παρόλα αυτά, μόνο το 31% των στελεχών δηλώνουν αποτελεσματικοί στην επιτάχυνσή της, και μόλις το 29% στην εφαρμογή της σε κλίμακα. Ταυτόχρονα, η τεχνητή νοημοσύνη και τα analytics αποκτούν κεντρικό ρόλο στη βελτίωση των διαδικασιών ανάπτυξης, τη διαχείριση της πολυπλοκότητας και τον εντοπισμό επενδυτικών ευκαιριών.
Το 76% των παραγωγών βασίζονται όλο και περισσότερο στην AI, ενώ σε ποσοστά 64% και 61% αντίστοιχα, λιανεμπόροι και παραγωγοί αναγνωρίζουν την ανάγκη κοινής δράσης για την ενσωμάτωση αυτοματοποίησης και τεχνολογίας.
Το σχόλιο της EY
Ο Θάνος Μαύρος, Εταίρος της EY Ελλάδος, τόνισε:
«Οι επενδυτές αναζητούν όχι απλώς ανάπτυξη, αλλά ένα ξεκάθαρο και μετρήσιμο αφήγημα αξίας. Δεν θα ξεχωρίσουν οι μεγαλύτερες εταιρείες, αλλά εκείνες που συνδυάζουν ακρίβεια, τεχνολογική ετοιμότητα και στρατηγική κατανομή κεφαλαίου. Όσοι κατανοούν τη μεταβολή στις σχέσεις με τους λιανεμπόρους και την αλλαγή της αξίας του brand, θα αποκτήσουν κρίσιμο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα».
Ο κλάδος καταναλωτικών προϊόντων βρίσκεται μπροστά σε μία κρίσιμη επανεκκίνηση. Οι εταιρείες που θα επιβιώσουν και θα αναπτυχθούν δεν είναι απαραίτητα οι ισχυρότερες, αλλά οι πιο προσαρμοστικές.
