Αντιδράσεις και έντονη δυσαρέσκεια έχει προκαλέσει το προσχέδιο του νέου επταετούς προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2028–2034), ύψους 2 τρισ. ευρώ, με στόχο την ενίσχυση των επενδύσεων και της συνοχής.
Η πρόταση, την οποία επεξεργάστηκε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπό την πρόεδρο Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, παρουσιάστηκε έπειτα από μαραθώνιες και δύσκολες εσωτερικές διαπραγματεύσεις.
Το σχέδιο προκάλεσε σπάνια εσωτερική αναστάτωση στην Επιτροπή, με επιτρόπους και ανώτατους αξιωματούχους να εκφράζουν έντονες αντιρρήσεις ως προς τον τρόπο προετοιμασίας και παρουσίασής του. Οι επικρίσεις επικεντρώνονται κυρίως στο συγκεντρωτικό στυλ ηγεσίας της προέδρου και στην απουσία διαβούλευσης κατά τη διάρκεια της διαμόρφωσης των προβλέψεων.
Δείτε ακόμη: ΕΕ: Πρόταση 2 τρισ. ευρώ για τον προϋπολογισμό 2028–2034
ΔΙΑΦΩΝΙΕΣ ΚΑΙ ΥΠΟΧΩΡΗΣΕΙΣ
Η διαδικασία έγκρισης καθυστέρησε, ενώ η συνάντηση των επιτελείων των επιτρόπων ξεκίνησε το βράδυ της Δευτέρας και ολοκληρώθηκε σχεδόν δύο ημέρες αργότερα. Σύμφωνα με πηγές, μέχρι την τελευταία στιγμή υπήρχε ασάφεια για την κατανομή κονδυλίων, ενώ κάποιοι επίτροποι ενημερώθηκαν μόλις λίγα λεπτά πριν από την κρίσιμη συνεδρίαση.
Η Φον ντερ Λάιεν υποχρεώθηκε να προχωρήσει σε σειρά υποχωρήσεων, όπως η διατήρηση ενισχύσεων για αγρότες και φτωχότερες περιοχές, καθώς και η επαναφορά κοινωνικών προγραμμάτων. Παράλληλα, τροποποιήθηκε ο προτεινόμενος φόρος επί των επιχειρήσεων ώστε να εφαρμοστεί μόνο σε εταιρείες με ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 100 εκατ. ευρώ.
ΓΕΡΜΑΝΙΑ
Η πρόταση απορρίφθηκε αμέσως από τη γερμανική κυβέρνηση, η οποία χαρακτήρισε «μη αποδεκτή» την αύξηση του συνολικού προϋπολογισμού. Ο εκπρόσωπος της κυβέρνησης τόνισε ότι οι χώρες-μέλη δίνουν ήδη μάχη για δημοσιονομική εξυγίανση, και επομένως δεν μπορούν να στηρίξουν ένα σχέδιο αυξημένων δαπανών.
ΔΥΣΚΟΛΕΣ ΣΥΝΟΜΙΛΙΕΣ
Η Επιτροπή υποστηρίζει ότι οι επιπλέον δαπάνες θα καλυφθούν μέσω νέων ιδίων πόρων, όπως φόροι σε μεγάλες επιχειρήσεις, καπνό, ηλεκτρονικά απόβλητα και τέλη εισαγωγών από τρίτες χώρες. Το σύνολο αυτών υπολογίζεται να αποφέρει περίπου 58 δισ. ευρώ ετησίως.
Ωστόσο, η τελική έγκριση του προϋπολογισμού απαιτεί τη συναίνεση και των 27 κρατών-μελών, γεγονός που προμηνύει επίπονες διαπραγματεύσεις τα επόμενα δύο χρόνια.
Η συσσώρευση εξουσίας στο γραφείο της Φον ντερ Λάιεν και οι επικρίσεις για έλλειψη διαφάνειας αναδεικνύουν και πάλι το ζήτημα της λειτουργίας των ευρωπαϊκών θεσμών. Παρότι μόνο ένας επίτροπος καταχώρισε επίσημα τη διαφωνία του, το κλίμα στην Επιτροπή δείχνει ότι οι αντιδράσεις ενδέχεται να ενταθούν καθώς ξεκινά ο κύκλος των διακυβερνητικών διαπραγματεύσεων.
