Δάνεια έως 500.000 ευρώ ενισχύουν την πρόσβαση σε κεφάλαια και αναδιαρθρώνουν την αγορά
«Καύσωνας» επιδοτήσεων είναι προ των πυλών, καθώς η κυβέρνηση προσπαθεί να επιταχύνει τις απορροφήσεις στο Ταμείο Ανάκαμψης, στο ΕΣΠΑ αλλά και στο Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης, που λήγει στο τέλος του έτους. Προς το παρόν οι απορροφήσεις του 2025 είναι σχεδόν στον στόχο (με μία μικρή υστέρηση στο ΕΣΠΑ), αλλά ο στόχος είναι πολύ υψηλός. Αφενός επιχειρείται να φανεί «καλό πρόσωπο» λόγω των τεκτονικών αλλαγών στη δομή των κονδυλίων της Ε.Ε.. αφετέρου, με τους δημοσιονομικούς περιορισμούς δεδομένους και την ΚΑΠ σε… εγκεφαλικό, επιχειρείται να διανεμηθεί χρήμα στην περιφέρεια, που θα ηρεμήσει λίγο τον επιχειρηματικό κόσμο.
Σε αυτό το πλαίσιο, το νέο Ειδικό Πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, με χρηματοδότηση από το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης (δηλαδή από κρατικά κονδύλια), είναι καθ’ οδόν, με «προίκα» 186 εκατ. ευρώ και έχει στόχο τη χρηματοδότηση δράσεων και έργων για την ανάπτυξη βιώσιμων οικονομικών δραστηριοτήτων χαμηλού ανθρακικού και περιβαλλοντικού αποτυπώματος, προκειμένου να καταστούν δυνατές η ενίσχυση και η σταδιακή διαφοροποίηση των τοπικών οικονομιών και η δημιουργία θέσεων εργασίας. Επιλέξιμες περιοχές είναι η Περιφερειακή Ενότητα Κοζάνης και Φλώρινας, ο Δήμος Μεγαλόπολης και λοιπές περιοχές μετάβασης.
Παράλληλα, δρομολογούνται μία σειρά από δράσεις από το ανάλογο πρόγραμμα του ΕΣΠΑ Πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης 2021-2027, που είναι οι εξής:
• Ενίσχυση νέων και υπό σύσταση και υφιστάμενων πολύ μικρών και μικρών επιχειρήσεων σε ηπειρωτικές περιοχές εδαφικών σχεδίων δίκαιης μετάβασης (δύο προσκλήσεις αξίας 20 εκατ. ευρώ).
• Επιχειρηματικά πάρκα 24 εκατ. ευρώ.
• Ολοκληρωμένες παρεμβάσεις στους τομείς της πρωτογενούς, δευτερογενούς και τριτογενούς παραγωγής, για μια δίκαιη μετάβαση, την ενδυνάμωση του ανθρώπινου κεφαλαίου και την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής, στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης του παραγωγικού μοντέλου των περιοχών ΔΑΜ (45 εκατ. ευρώ).
• Βιομηχανικά διδακτορικά (4,9 εκατ. ευρώ).
• Ζωντανά εργαστήρια / living labs (14 εκατ. ευρώ).
• Πράσινες και έξυπνες πόλεις (green & smart cities) στη Δυτική Μακεδονία και τη Μεγαλόπολη (28,2 εκατ. ευρώ).
• Εστιασμένες δράσεις για τη δίκαιη εργασιακή μετάβαση, την ενδυνάμωση του ανθρώπινου κεφαλαίου και την κοινωνική συνοχή, στο πλαίσιο της ευρύτερης αναδιάρθρωσης του παραγωγικού μοντέλου των περιοχών ΔΑΜ (35 εκατ. ευρώ).
ΝΗΣΙΩΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ
Επιπλέον, ενεργές παραμένουν προσκλήσεις αξίας 161 εκατ. ευρώ. Στο επίκεντρο είναι η δράση Ενίσχυση της Ιδρυσης Πολύ Μικρών και Μικρών επιχειρήσεων στις νησιωτικές περιοχές του προγράμματος ΔΑΜ 2021-2027 («Επιχειρώ πράσινα» με 30 εκατ. ευρώ), αλλά και το ανάλογο πρόγραμμα υφιστάμενων σχημάτων Ενίσχυση Υφιστάμενων Πολύ Μικρών και Μικρών επιχειρήσεων στις νησιωτικές περιοχές του προγράμματος ΔΑΜ 2021-2027 («Επιχειρώ Πράσινα» με 20 εκατ. ευρώ).
Η στήριξη ενεργειακών κοινοτήτων για την ανάπτυξη δράσεων αυτοπαραγωγής (ενεργειακές κοινότητες) χρηματοδοτείται με 41,8 εκατ. ευρώ. Υπάρχουν και προγράμματα διά βίου μάθησης για το περιβάλλον, για την πράσινη οικονομία, για τις ψηφιακές δεξιότητες και για την επιχειρηματικότητα, με προϋπολογισμό 10 εκατ. ευρώ.
Το Ταμείο Χαρτοφυλακίου ΔΑΜ λειτουργεί διευρυμένο και στις νησιωτικές περιοχές ΔΑΜ (δηλαδή σε συγκεκριμένα νησιά κάτω των 3.100 κατοίκων). Το Ταμείο Δανείων αφορά χρηματοδοτήσεις από 5.000 έως 500.000 ευρώ, με συγχρηματοδότηση 50%, επιδότηση επιτοκίου 3% (στο 50% των πιστωτικών ιδρυμάτων για τρία έτη) και διάρκεια δανείου 1-10 έτη.
Το Ταμείο Εγγυήσεων αφορά δάνεια από 50.000 ευρώ έως 16,5 εκατ. ευρώ (ή έως 1,4 εκατ. ευρώ για διαδικασία De minimis). Παρέχεται εγγύηση 80% ανά δάνειο και επιδότηση επιτοκίου κατά 3% για δύο έτη. Η διάρκεια δανείου από 2 έως 12 έτη.
Παραμένουν ενεργά προγράμματα επιμόρφωσης και στέγασης
Από το Ταμείο Ανάκαμψης ενεργές δράσεις είναι η ενεργειακή αναβάθμιση και εξοικονόμηση ενέργειας για επιχειρήσεις, τα συστήματα αποθήκευσης ενέργειας, η ενεργειακή απόδοση επιχειρήσεων τριτογενούς τομέα και το «Αλλάζω συσκευή». Επίσης, τρέχουν πρόγραμμα επιμόρφωσης εργαζομένων επιχειρήσεων σε θέματα διαφορετικότητας και καταπολέμησης των διακρίσεων στον χώρο εργασίας. Από την Ενίσχυση Ψηφιακού Μετασχηματισμού ΜμΕ είναι ενεργή η δεύτερη δράση Ψηφιακές Συναλλαγές. Στα μέσα της διαδρομής είναι τα δανειακά προγράμματα για τη στέγαση «Σπίτι μου ΙΙ» (χαμηλότοκα στεγαστικά δάνεια για πρώτη κατοικία) και «Αναβαθμίζω το σπίτι μου» (άτοκα δάνεια ενεργειακής αναβάθμισης κατοικιών).
Επίσης, σε εξέλιξη είναι και προγράμματα κατάρτισης και απασχόλησης:
• Επιχορήγηση επιχειρήσεων για την απασχόληση ανέργων ειδικών ομάδων.
• Συμβουλευτική, κατάρτιση, απασχόληση, επιχειρηματικότητα, στις ΠΕ Καστοριάς, Αχαΐας, Σερρών, Ρόδου και στους Δήμους Περάματος, Κερατσινίου – Δραπετσώνας και Σαλαμίνας.
• Ολοκληρωμένη δράση κατάρτισης και απασχόλησης ανέργων δικαιούχων ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος και αστέγων.
Γκάζι και στο ΕΣΠΑ, με βλέμμα σε εξωστρέφεια και μικροδάνεια ανάκαμψης
Το πιο μεγάλο πρόγραμμα που τρέχει είναι από το ΕΣΠΑ για την «Εξωστρέφεια Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων». Η λήξη της ηλεκτρονικής υποβολής έχει οριστεί στις 9 Οκτωβρίου. Η δράση, με προϋπολογισμό 200 εκατ. ευρώ, ενισχύει τον εξαγωγικό προσανατολισμό υφιστάμενων μικρών ή μεσαίων (έως 50 εργαζομένων) επιχειρήσεων και τη διεθνή παρουσία των προϊόντων τους, μέσω της συμμετοχής σε εμπορικές εκθέσεις στην Ευρωπαϊκή Ενωση και σε τρίτες χώρες. Ενισχύονται αιτήσεις επιχειρηματικών σχεδίων με επιχορηγούμενο προϋπολογισμό από 80.000 ευρώ. Η επιχορήγηση ανέρχεται σε ποσοστό από 40% έως 50% του επιχορηγούμενου προϋπολογισμού (ανάλογα με την περιφέρεια υλοποίησης), με ανώτατο όριο ενίσχυσης τα 200.000 ευρώ.
Η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα (ΕΑΤ) προωθεί νέα προγράμματα και δράσεις, που είναι τα εξής:
– HDB Academy: Νέα, δωρεάν ψηφιακή πλατφόρμα εκπαίδευσης και ενημέρωσης για τις ΜμΕ.
– Ταμείο Χαρτοφυλακίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης: Διεύρυνση και στα νησιά κάτω των 3.100 κατοίκων στις Περιφέρειες Βορείου και Νοτίου Αιγαίου και Κρήτης (προϋπολογισμός 187 εκατ. ευρώ).
– ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ: Αύξηση πόρων του ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ κατά 780 εκατ. ευρώ στα συνολικά 3,3 δισ. ευρώ.
– Μικροδάνεια ανάκαμψης από φυσικές καταστροφές στην Περιφέρεια Θεσσαλίας (12 εκατ. ευρώ).
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ (ΦΥΛΛΟ 18/7/2025)
