Η πολυαναμενόμενη υποβολή εκ μέρους της ελληνικής κυβέρνησης αιτήματος ενεργοποίησης της εθνικής ρήτρας διαφυγής προς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και την Κομισιόν για την εξαίρεση της αύξησης των αμυντικών δαπανών από τα προαποφασισμένα δημοσιονομικά όρια είναι γεγονός.
Η Ελλάδα υπέβαλε το αίτημα στις 29 Απριλίου, προσδοκώντας να εξοικονομήσει συνολικά δημοσιονομικό χώρο ύψους 600 εκατ. ευρώ, τα οποία θα μπορέσει να κατευθύνει σε επιπλέον παροχές κοινωνικού και αναπτυξιακού χαρακτήρα.
Όπως έχει γίνει ξεκάθαρο από αρμόδια χείλη, η έμφαση θα δοθεί σε μέτρα μειώσεων φόρων και βαρών για τη μεσαία τάξη, τα οποία αναμένεται να ανακοινώσει ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ.
Όπως εξήγησε ο υπουργός Οικονομικών σε συνέντευξή του, η πρόβλεψη για εξαίρεση 600 εκατ. ευρώ πηγάζει από τις αναμενόμενες δαπάνες ύψους 0,5 δισ. ευρώ το 2026 και επιπλέον 100 εκατ. ευρώ από φέτος.
Σε δημοσιονομικούς όρους, οι αμυντικές δαπάνες στην Ελλάδα υπολογίζεται να αυξηθούν από 2,2% του ΑΕΠ το 2024 σε 2,3% το 2025 και 2,5% το 2026.
Ακόμα και στο ενδεχόμενο ενεργοποίησης της εθνικής ρήτρας διαφυγής, οι δημοσιονομικοί κανόνες θα συνεχίσουν να ισχύουν κανονικά, κάτι το οποίο σημαίνει πως η χώρα δεν θα μπορεί να παρεκκλίνει από τους προαποφασισμένους στόχους καθαρών πρωτογενών δαπανών, καθώς οι αποκλίσεις από τα εγκεκριμένα όρια για λοιπές δαπάνες, εκτός των αμυντικών, θα καταγράφονται στο έλλειμμα.
Αξίζει να σημειωθεί πως η Ελλάδα ευνοείται από τον ορισμό της βάσης αναφοράς για τις αμυντικές δαπάνες στο 2021, καθώς είχε ήδη υψηλές αμυντικές δαπάνες, ενώ σκόπευε σε συνέχισή τους. Ως εκ τούτου, τα ποσά τα οποία τώρα προσδοκά να εξαιρεθούν μέσω της ρήτρας ήταν προϋπολογισμένα, διαμορφώνοντας έτσι τον απαραίτητο δημοσιονομικό χώρο που επιτρέπει την εφαρμογή νέων μέτρων ελαφρύνσεων, χρησιμοποιώντας τους απελευθερωμένους πόρους.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ (2 ΜΑΙΟΥ 2025)