Η θεραπευτική δύναμη της φύσης και η αξία των φυσικών προϊόντων είχαν γίνει αντιληπτές από αρχαιοτάτων χρόνων και πολύτιμες ακόμη και στις ημέρες μας. Οι επιπτώσεις όμως της κλιματικής αλλαγής, της ρύπανσης, αλλά και η υπερεκμετάλλευση αυτοφυών φαρμακευτικών φυτών μπορεί να οδηγήσουν σε υποβάθμιση της βιοποικιλότητας και των οργανισμών που βιοσυνθέτουν και «φιλοξενούν» τα βιοδραστικά μόρια.
* ΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΚΟΥΣΚΟΥΚΗ
Η χημική ποικιλότητα των φυσικών προϊόντων και οι ευεργετικές τους δράσεις εκτείνονται σε όλο το φάσμα των βιολογικών δράσεων, προσφέροντας πολύτιμα όπλα στην ιατρική επιστήμη. Αξίζει να σημειωθεί ότι από τα υπολογιζόμενα 250.000 είδη φυτών μόνο το 10%-15% έχει μελετηθεί συστηματικά ως προς τη χημική τους σύσταση και τις βιολογικές τους ιδιότητες. Η χερσαία βιοποικιλότητα αλλά και οι θαλάσσιοι οργανισμοί που συγκριτικά πρόσφατα άρχισαν να μελετώντας διεξοδικά έχουν αποδώσει μόρια που μπορούν να αντιμετωπίζουν ακόμα και τις πλέον επικίνδυνες ασθένειες μέσω διατροφής, προσφέροντάς μας μια καλύτερη ποιότητα ζωής, να θωρακίσουν την υγεία μας και να βελτιώσουν συνολικά τη διατροφή. Εξάλλου, μια σωστή διατροφή μπορεί να λειτουργήσει ευεργετικά για την πρόληψη σοβαρών και χρόνιων παθήσεων και να συμβάλει στην ευζωία.
Οι βιοεπιστήμες αποτελούν το πεδίο από το οποίο θα προκύψει η πολυπόθητη ανάπτυξη που έχει τόσο ανάγκη η ελληνική οικονομία. Οι επιστήμες υγείας αποτελούν ένα από τα κορυφαία πεδία δραστηριότητας στο ελληνικό «οικοσύστημα» καινοτομίας και επιχειρηματικότητας.
Η πανδημία έδειξε τον δρόμο επιστροφής προς τη μητέρα γη και φυσικά ανέδειξε άλλη μία φορά την αναγκαιότητα προστασίας της βιοποικιλότητας, που απειλείται άμεσα, κυρίως εξαιτίας της ανθρώπινης δραστηριότητας (περιβαλλοντική ρύπανση, υπερπληθυσμός, αποξήρανση, γεωργία, κτηνοτροφία, καταστροφή δασών κ.λπ.). Η διαφύλαξη του φυσικού πλούτου του πλανήτη και του οικοσυστήματός μας αποτελεί χρέος προς την κοινωνία και τις επόμενες γενιές. Επιβάλλεται η αξιοποίηση της ελληνικής βιοποικιλότητας, μέσα από την καλλιέργεια φαρμακευτικών φυτών και τη χρήση αυτών και των παραγόμενων εκχυλισμάτων τους σε νέα φαρμακευτικά σκευάσματα και συμπληρώματα διατροφής, με στόχο τη βελτίωση της υγείας του ανθρώπου.
Το ελληνικό οικοσύστημα είναι ιδιαίτερα πλούσιο και περιλαμβάνει το 40% των φυτικών ειδών της ευρωπαϊκής περιφέρειας, αριθμώντας περισσότερα από 5.800 καταγεγραμμένα είδη φυτών. Αυτός ο φυσικός πλούτος της Ελλάδας, που οφείλεται στο μοναδικό φυσικό περιβάλλον και στην ποικιλία βιοτόπων με ιδιαίτερα κλιματολογικές συνθήκες, περιλαμβάνει πολλά ενδημικά φυτά, τα οποία είναι πλούσια σε βιοδραστικά και βιοενεργά συστατικά, ικανά να ενισχύσουν λειτουργικά τρόφιμα και συμπληρώματα διατροφής, για τη βελτίωση της διατροφής και τη θωράκιση της υγείας του ανθρώπου.
Στόχος είναι η εμβάθυνση της μελέτης των παραγόμενων εκχυλισμάτων, η απομόνωση και ο χαρακτηρισμός των φυσικών συστατικών τους, με χρήση καινοτόμων διεργασιών εκχύλισης και βιολογικής αξιολόγησης, με επιθυμητό αποτέλεσμα τη χρήση τους ως δραστικά συστατικά νέων φαρμακευτικών προϊόντων.
Η απάντηση της σοβαρής υγειονομικής κρίσης, η οποία ακολούθησε την οικονομική, αλλά και η ενεργειακή και κλιματική που βιώνουμε απαιτούν εγρήγορση και άμεσα αντανακλαστικά. Κυρίως όμως απαιτούν επιτακτικά την αυτάρκεια της εγχώριας παραγωγής, επαρκή χρηματοδότηση της έρευνας για δημιουργία νέων βιομορίων, συνεργασία των ερευνητικών ομάδων και σύνδεση της παραγωγής με την ακαδημαϊκή και επιστημονική κοινότητα.
* Καθηγητής Δερματολογίας – Νομικός – Πρόεδρος της Ιπποκρατείου Ακαδημίας Ιαματικής Ιατρικής – Πρόεδρος Παγκόσμιας Ακαδημίας Κινέζικης και Συμπληρωματικής Ιατρικής
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ (ΦΥΛΛΟ 9/5/2025)
