Μήνυμα σαφές και ηχηρό για την αναδιάταξη του διεθνούς νομισματικού συστήματος έστειλε ο διοικητής της Κεντρικής Λαϊκής Τράπεζας της Κίνας, Pan Gongsheng, μιλώντας στο ετήσιο Φόρουμ Lujiazui στη Σαγκάη. Όπως μετέδωσε το πρακτορείο Bloomberg, ο Pan περιέγραψε ένα μέλλον όπου η παγκόσμια νομισματική τάξη θα στηρίζεται στη συνύπαρξη και τον ανταγωνισμό μεταξύ πολλών ισχυρών κρατικών νομισμάτων — ένα ξεκάθαρο βήμα μακριά από τη μονοκρατορία του δολαρίου.
Σύμφωνα με τον Κινέζο αξιωματούχο, διεθνείς συζητήσεις βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη για τη σταδιακή απεξάρτηση από την υπερβολική χρήση ενός και μόνο νομίσματος στις παγκόσμιες συναλλαγές. Το γουάν, σημείωσε, έχει ενισχύσει σημαντικά το κύρος του τα τελευταία χρόνια, αντανακλώντας τη στροφή προς ένα πολυπολικό νομισματικό σύστημα.
Το σκηνικό αυτό εντείνεται από τις γεωπολιτικές και οικονομικές αβεβαιότητες γύρω από το δολάριο, ειδικά μετά την επανεμφάνιση του Ντόναλντ Τραμπ στο προσκήνιο. Ο δείκτης δολαρίου έχει σημειώσει πτώση άνω του 10% έναντι βασικών νομισμάτων όπως το ευρώ, η στερλίνα και το ελβετικό φράγκο, με τους επενδυτές να περιορίζουν τις τοποθετήσεις τους.
Στο ίδιο πλαίσιο, ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκαλεί και η πρόσφατη επίσκεψη της προέδρου της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, στο Πεκίνο. Η συνάντησή της με τον Κινέζο πρωθυπουργό Λι Τσιανγκ επικεντρώθηκε στην ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και της Κίνας. Η ίδια η ΕΚΤ, άλλωστε, αναγνωρίζει πλέον ότι η κυριαρχία του δολαρίου αμφισβητείται, ενώ το ευρώ διαμορφώνεται ως βασικός διεθνής παίκτης.
Η Κίνα, από την πλευρά της, επιταχύνει τις κινήσεις της για την προώθηση του γουάν ως εναλλακτικού νομίσματος στο διεθνές σύστημα πληρωμών. Η στρατηγική αυτή εντάσσεται στο ευρύτερο όραμα του Προέδρου Σι Τζινπίνγκ να καθιερώσει τη χώρα του ως παγκόσμια οικονομική δύναμη. Η αστάθεια στις σχέσεις με τις ΗΠΑ και οι εμπορικές εντάσεις έχουν οδηγήσει πολλούς Αμερικανούς εξαγωγείς να ζητούν πληρωμές σε άλλα νομίσματα, όπως το γουάν, για να μειώσουν τον συναλλαγματικό κίνδυνο.
Σημαντική είναι και η ανάκαμψη της χρήσης του γουάν στο εμπόριο, έπειτα από τη βουτιά της προηγούμενης δεκαετίας, όταν η υποτίμηση του νομίσματος είχε κλονίσει τη διεθνή του αξιοπιστία.
Στην ομιλία του, ο Pan παρουσίασε νέα μέτρα για την ενίσχυση του ρόλου του γουάν και το άνοιγμα των χρηματοοικονομικών αγορών της Σαγκάης. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται:
Η δημιουργία επιχειρησιακού κέντρου για το ψηφιακό γουάν,
Η εξέταση συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης σε γουάν,
Η ενθάρρυνση έκδοσης offshore ομολόγων από κινεζικές εταιρείες.
Παράλληλα, κάλεσε τα κράτη με διεθνώς αναγνωρισμένα νομίσματα να αναλάβουν μεγαλύτερες ευθύνες, επισημαίνοντας την ανάγκη για δημοσιονομική πειθαρχία και μεταρρυθμίσεις, με στόχο την ενίσχυση της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής σταθερότητας.
Ο Pan υποστήριξε ότι η μετάβαση σε ένα πολυπολικό νομισματικό σύστημα μπορεί να οδηγήσει σε μια πιο ανθεκτική παγκόσμια οικονομία, λειτουργώντας ως μοχλός για πιο υπεύθυνη οικονομική πολιτική από τα κράτη.
Τέλος, έθεσε επί τάπητος την πιθανότητα ενίσχυσης του ρόλου των Ειδικών Τραβηκτικών Δικαιωμάτων (SDRs) του ΔΝΤ ως υπερεθνικό αποθεματικό νόμισμα. Ωστόσο, αναγνώρισε ότι απαιτείται ευρύτερη συναίνεση και τακτικότερη έκδοση για την ουσιαστική αξιοποίησή τους, καθώς προς το παρόν χρησιμοποιούνται κυρίως σε περιόδους κρίσεων.
Όπως τόνισε, το διεθνές σύστημα διασυνοριακών πληρωμών γίνεται όλο και πιο πολύπλευρο, με αυξανόμενο αριθμό κρατών να χρησιμοποιούν τα δικά τους νομίσματα. «Η εποχή της απόλυτης κυριαρχίας ενός νομίσματος πλησιάζει στο τέλος της», δήλωσε χαρακτηριστικά.
