Μέτρα προστασίας απέναντι στις επιβαρύνσεις που θα επιφέρει η επέκταση του Συστήματος Εμπορίας Εκπομπών Διοξειδίου του Άνθρακα (ETS) στις μεταφορές και τη θέρμανση, από το 2027, προωθεί η ελληνική κυβέρνηση. Το νέο πλαίσιο ενισχύεται από ευρωπαϊκά προγράμματα συνολικού ύψους 8 δισ. ευρώ, τα οποία συζητήθηκαν πρόσφατα στο Υπουργικό Συμβούλιο.
Στο επίκεντρο των παρεμβάσεων βρίσκεται η στήριξη των ευάλωτων νοικοκυριών μέσω του Κοινωνικού Κλιματικού Ταμείου, με διαθέσιμους πόρους 4,7 δισ. ευρώ. Το Ταμείο δημιουργήθηκε στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής νομοθεσίας και χρηματοδοτεί δράσεις για τη μείωση των εκπομπών και την κάλυψη των κοινωνικών συνεπειών της πράσινης μετάβασης.
ΔΡΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΘΕΡΜΑΝΣΗ
Για τον τομέα της θέρμανσης, προβλέπονται επιδοτήσεις για την ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών και την αντικατάσταση ενεργειακού εξοπλισμού. Στο πρόγραμμα θα διατεθούν 1,1 δισ. ευρώ, ενώ σχεδιάζεται απλοποίηση των διαδικασιών και ενεργοποίηση της ιδιωτικής συμμετοχής. Ειδικότερα:
Χρηματοδοτείται η εγκατάσταση αντλιών θερμότητας και ηλιακών θερμοσιφώνων.
Προβλέπεται έκδοση δωρεάν πιστοποιητικών ενεργειακής απόδοσης και δημιουργία Μητρώου Δικαιούχων Ενεργειακής Στήριξης.
Επεκτείνεται το επίδομα θέρμανσης για όσους χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα, με ευρύτερα εισοδηματικά και γεωγραφικά κριτήρια.
ΣΤΗΡΙΞΗ ΣΤΙΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ
Για τις μεταφορές, τα μέτρα περιλαμβάνουν ενίσχυση της ηλεκτροκίνησης και ειδική πρόνοια για άτομα και οικογένειες με αυξημένες ανάγκες μετακίνησης. Μεταξύ άλλων προβλέπεται:
Κάλυψη κόστους μεταφοράς για μαθητές με αναπηρία.
Επιδότηση ηλεκτρικών αμαξιδίων.
Δυνατότητα χρηματοδοτικής μίσθωσης (social leasing) ηλεκτρικών οχημάτων για ευάλωτες ομάδες.
ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ
Η νέα αντιρρυπαντική νομοθεσία της ΕΕ, που ενσωματώθηκε στην ελληνική το 2024, προβλέπει ότι από το 2027 επεκτείνεται ο «φόρος άνθρακα» πέραν της ηλεκτροπαραγωγής και των μεγάλων βιομηχανιών, στη θέρμανση και τις οδικές μεταφορές. Οι εμπορικές επιχειρήσεις καυσίμων θα πρέπει να αγοράζουν δικαιώματα εκπομπών, το κόστος των οποίων θα επιβαρύνει την τελική τιμή των καυσίμων.
ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ
Οι λεπτομέρειες των παρεμβάσεων θα τεθούν σε δημόσια διαβούλευση, με στόχο την έγκρισή τους από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Οι εν λόγω πρωτοβουλίες αποσκοπούν αφενός στον περιορισμό των εκπομπών και αφετέρου στη μείωση του οικονομικού βάρους για τα νοικοκυριά που πλήττονται περισσότερο από τη μετάβαση σε ένα νέο, πιο «πράσινο» ενεργειακό καθεστώς.
