Τρεις θέσεις χαμηλότερα σε σχέση με το προηγούμενο έτος κατέλαβε η Ελλάδα στην ετήσια έκθεση «Παγκόσμια Επετηρίδα Ανταγωνιστικότητας» (World Competitiveness Yearbook – WCY) του International Institute for Management Development (IMD) με έδρα τη Λοζάνη.
Συγκεκριμένα, για το 2025, η χώρα κατατάσσεται στην 50ή θέση μεταξύ 69 οικονομιών, από την 47η που βρισκόταν το 2024.
Η συνολική πορεία της Ελλάδας την τελευταία πενταετία δείχνει καθοδική τάση, καθώς το 2021 βρισκόταν στην 46η θέση.
Παρά τις επιμέρους προσπάθειες μεταρρυθμίσεων, η ελληνική οικονομία παραμένει σταθερά στην τελευταία εικοσάδα των χωρών με τη χαμηλότερη ανταγωνιστικότητα σύμφωνα με τη μεθοδολογία του IMD.
ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΑΛΛΕΣ ΧΩΡΕΣ
Η τρέχουσα θέση της Ελλάδας (50ή) την κατατάσσει υψηλότερα από οικονομίες όπως οι Φιλιππίνες (51), η Πολωνία (52), η Κροατία (53), η Τουρκία (66) και η Βενεζουέλα (69).
Παρά ταύτα, παραμένει πίσω σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες ή χώρες με συγκρίσιμες δυνατότητες.
ΟΜΑΔΕΣ ΔΕΙΚΤΩΝ
Η αξιολόγηση του IMD βασίζεται σε τέσσερις κύριες κατηγορίες δεικτών:
Επιχειρηματική αποτελεσματικότητα: Η μεγαλύτερη πτώση για την Ελλάδα σημειώνεται σε αυτήν την κατηγορία, όπου από την 44η θέση το 2024, βρέθηκε στην 53η το 2025.
Οικονομική αποδοτικότητα: Υποχώρηση κατά μία θέση, από την 52η στην 53η.
Κυβερνητική αποτελεσματικότητα: Επίσης πτώση κατά μία θέση, από την 52η στην 53η.
Υποδομές: Η μοναδική κατηγορία στην οποία η Ελλάδα διατηρεί σταθερή θέση – παραμένει στην 40ή.
ΔΟΜΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
Η πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδος (ΣΒΕ), Λουκία Σαράντη, σχολίασε ότι η διαχρονικά χαμηλή ανταγωνιστικότητα συνιστά εμπόδιο για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Όπως επισημαίνει, παρά τις μεταρρυθμίσεις, παραμένουν προβλήματα όπως η γραφειοκρατία, η αργή απονομή δικαιοσύνης και το αυξημένο κόστος λειτουργίας επιχειρήσεων, τα οποία επηρεάζουν αρνητικά την παραγωγικότητα και την προσέλκυση επενδύσεων.
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ
Η πρόεδρος του ΣΒΕ υπογράμμισε την ανάγκη χάραξης και υλοποίησης μιας εθνικής στρατηγικής για τη βιομηχανία. Η ενίσχυση της θέσης της βιομηχανίας στο παραγωγικό μοντέλο θεωρείται κρίσιμη, προκειμένου να βελτιωθούν οι επιδόσεις της χώρας στους δείκτες ανταγωνιστικότητας. Οι μέχρι τώρα μελέτες και προτάσεις των παραγωγικών φορέων, όπως αναφέρει, δεν έχουν ακόμη εξειδικευτεί σε επίπεδο πολιτικής.
ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
Σύμφωνα με τον ΣΒΕ, οι τομείς στους οποίους απαιτείται άμεση παρέμβαση περιλαμβάνουν:
Μείωση του ενεργειακού κόστους και αντιμετώπιση των διακυμάνσεων τιμών, ιδίως στην περιφέρεια.
Αντιμετώπιση του ελλείμματος δεξιοτήτων στην αγορά εργασίας και διασύνδεση εκπαίδευσης και παραγωγής.
Μείωση των περιφερειακών ανισοτήτων και της υπερσυγκέντρωσης των επενδύσεων.
Εκσυγχρονισμός των υποδομών, όπως λιμάνια και σιδηρόδρομοι, για τη στήριξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας.
Ενίσχυση της εξωστρέφειας με στήριξη σε ψηφιακό μετασχηματισμό, καινοτομία και πράσινη ανάπτυξη.
Απλοποίηση του ρυθμιστικού πλαισίου, με στόχο τη μείωση της γραφειοκρατίας και την επιτάχυνση της απονομής δικαιοσύνης.
Αναλυτικότερα, η πρόεδρος του ΣΒΕ, Λουκία Σαράντη, με αφορμή τα φετινά αποτελέσματα της Παγκόσμιας Επετηρίδας Ανταγωνιστικότητας του IMD, προχώρησε στην εξής δήλωση:
«Η χαμηλή ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας παραμένει ένα διαχρονικό εμπόδιο για τη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη. Παρά τις προσπάθειες μεταρρυθμίσεων, προβλήματα όπως η γραφειοκρατία, η αργή απονομή δικαιοσύνης και το υψηλό κόστος λειτουργίας επιχειρήσεων συνεχίζουν να περιορίζουν την παραγωγικότητα και την προσέλκυση επενδύσεων.
Η θέση της βιομηχανίας στο παραγωγικό μοντέλο της χώρας σχετίζεται άμεσα με τη χαμηλή ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας. Η έλλειψη στρατηγικής για την αναζωογόνηση του μεταποιητικού τομέα, οι περιορισμένες επενδύσεις σε καινοτομία και τεχνολογία, καθώς και τα διαρθρωτικά εμπόδια, στερούν από την Ελλάδα μια ισχυρή βάση για εξαγωγές, βιώσιμη ανάπτυξη και δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας.
Για τον ΣΒΕ, απαραίτητη προϋπόθεση για την επαύξηση της ανταγωνιστικότητας – που είναι συνώνυμη με τη βιωσιμότητα της παραγωγικής δυναμικής της Ελλάδας – είναι η εντατικοποίηση του μεταρρυθμιστικού έργου, με στόχο τη δημιουργία ενός φιλικότερου περιβάλλοντος για τις επιχειρήσεις και την στρατηγική μετάβαση σε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο, στο οποίο η βιομηχανία θα κατέχει εξέχοντα ρόλο.
Η βιομηχανία μας χρειάζεται εθνική στρατηγική και υπερκομματική δέσμευση. Σήμερα, ενώ έχουν γίνει μελέτες και οι αρμόδιοι φορείς έχουν καταθέσει τις τοποθετήσεις τους – ασφαλώς και ο ΣΒΕ – προς την Πολιτεία, η εξειδίκευση της στρατηγικής εκκρεμεί. Η επανεργοποίηση της Κυβερνητικής Επιτροπής Βιομηχανίας και των Ομάδων Εργασίας που θα εξειδικεύσουν τη νέα βιομηχανική πολιτική της χώρας μας είναι κινήσεις που πρέπει να γίνουν άμεσα. Σε μια εξαιρετικά κρίσιμη συγκυρία, κατά την οποία το διεθνές οικονομικό περιβάλλον είναι ιδιαίτερα ασταθές και οι διεθνείς ισορροπίες δοκιμάζονται, η βιομηχανία – και γενικότερα όλες οι επιχειρήσεις να υποστηριχθούν έμπρακτα, για να διασφαλίσουν την ανταγωνιστικότητά τους και να αντιμετωπίσουν τις σύνθετες προκλήσεις.
Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να εστιάσουμε στα εξής σημεία:
1. Στην αντιμετώπιση του υπέρογκου κόστους ενέργειας και των ανεξέλεγκτων διακυμάνσεων της τιμής του ρεύματος. Ιδίως στην περιφέρεια, όπου οι επιχειρήσεις καλούνται να λειτουργήσουν με ένα παλιό δίκτυο που πρέπει άμεσα να εκσυγχρονιστεί.
2. Στο μεγάλο πρόβλημα αναφορικά με την εξεύρεση προσωπικού με τις κατάλληλες δεξιότητες. Η ουσιαστική διασύνδεση της εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας, η συμμετοχή μελών της επιχειρηματικής κοινότητας σε εκπαιδευτικά κι ερευνητικά ιδρύματα, η επαναξιολόγηση του Εθνικού Συστήματος Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης είναι καταλυτικής σημασίας.
3. Στην μείωση της αναπτυξιακής μονομέρειας και των περιφερειακών ανισοτήτων.
4. Στην επιτακτική ανάγκη για εκσυγχρονισμό των υποδομών, ιδίως στην περιφέρεια. Δεν μπορεί να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα και η προσέλκυση ξένων επενδύσεων χωρίς καλά στελεχωμένα λιμάνια και ένα ολοκληρωμένο σιδηροδρομικό δίκτυο από εμπορικά και επιβατικά τρένα και τις συνδυασμένες μεταφορές.
5. Στην ενίσχυση της εξωστρέφειας και της ανταγωνιστικότητας. Η επένδυση στην καινοτομία, τον ψηφιακό μετασχηματισμό και την πράσινη μετάβαση αποτελούν πλέον μονόδρομο. Για να γίνει αυτό εφικτό θα πρέπει να διευκολυνθεί η πρόσβαση των επιχειρήσεων στα κατάλληλα χρηματοδοτικά εργαλεία.
6. Στη δημιουργία ενός φιλικότερου ρυθμιστικού περιβάλλοντος. Αυτό θα επιτευχθεί μέσα από τη μείωση της γραφειοκρατίας, την αναμόρφωση του συστήματος δικαιοσύνης και τις παράλληλες μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας.
Η ρεαλιστική προσέγγιση αυτών των σημείων και η ουσιαστική αντιμετώπισή τους μπορούν να συμβάλλουν καταλυτικά στη θωράκιση των επιχειρήσεών μας και στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της Ελλάδας. Ως ΣΒΕ θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε προς αυτήν την κατεύθυνση.
