Δεν έχει τέλος η σύγκρουση της κυβέρνησης με τις εταιρίες βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων, με το σημείο τριβής να είναι οι λεπτομέρειες επιβολής του τέλους επιτηδεύματος, καθώς και ο ορισμός του «υποκαταστήματος», το οποίο θα φορολογείται αυτοτελώς, πολλαπλασιάζοντας το οικονομικό κόστος για τους ιδιοκτήτες.
Στο νομοσχέδιο για τον νέο τελωνειακό κώδικα, που έχει πάρει τον δρόμο για τη Βουλή, διάταξη σχετική με τη φορολόγηση των βραχυχρόνιων μισθώσεων ακινήτων, τύπου Airbnb, επιχειρεί να «μπλοκάρει» στην πράξη απόφαση τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) προτού εκδοθεί η οριστική απόφαση της Ολομέλειας, η οποία και αναμένεται φθινόπωρο ή ακόμη και τον Δεκέμβριο. Συγκεκριμένα, η νέα διάταξη επαναφέρει το τέλος επιτηδεύματος για όσους διαχειρίζονται πολλά ακίνητα, καθιστώντας το νόμο του κράτους, την ίδια στιγμή που εκκρεμεί η προσφυγή από τον Σύνδεσμο Εταιριών Βραχυχρόνιας Μίσθωσης Ακινήτων (STAMA).
Η «τριβή» των δύο πλευρών είχε αρχίσει το 2023, όταν η ΑΑΔΕ, με ερμηνευτική εγκύκλιο, ξεκαθάριζε ότι κάθε ακίνητο που μισθώνεται ή υπεκμισθώνεται για τουριστική χρήση θεωρείται επαγγελματική εγκατάσταση. Ανεξαρτήτως αν ανήκει σε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, ακόμα κι αν πρόκειται για ένα μόνο διαμέρισμα, εφόσον έχει Αριθμό Μητρώου Ακινήτου, επιβάλλεται τέλος επιτηδεύματος ύψους 600 ευρώ. Επιπλέον, όταν ο φορέας διαχείρισης έχει στην κατοχή του τρία ή περισσότερα ακίνητα ενεργοποιείται το πλήρες επιχειρηματικό καθεστώς, με πρόσθετες υποχρεώσεις. Αυτό πρακτικά σήμαινε πως, αντί μια επιχείρηση να πληρώσει ένα τέλος επιτηδεύματος, θα έπρεπε να επιβαρύνεται πολλαπλασιαστικά με επιπλέον τέλος για κάθε ακίνητο που διέθετε, ανεβάζοντας το κόστος σε δυσθεώρητα ύψη.
ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΥΓΗ
Ο STAMA αντέδρασε, προσφεύγοντας στο ΣτΕ τον Ιούνιο του 2024, με το επιχείρημα ότι η εγκύκλιος της ΑΑΔΕ δεν είχε επαρκή νομοθετική βάση και αυθαιρετεί σε ό,τι αφορά τον ορισμό της έννοιας του υποκαταστήματος, υποστηρίζοντας πως ένα διαμέρισμα δεν αποτελεί μια ανεξάρτητη επιχειρηματική μονάδα, καθώς δεν διαθέτει ξεχωριστό προσωπικό, διοικητικές υπηρεσίες κ.λπ.
Το αποτέλεσμα εκδίκασης της προσφυγής του STAMA ήταν πως το Β’ Τμήμα του ΣτΕ την έκανε δεκτή και ανέστειλε προσωρινά την εφαρμογή της εγκυκλίου. Το σκεπτικό της απόφασης ήταν πως η ΑΑΔΕ υπερέβη τις αρμοδιότητές της, ενώ και η ρύθμιση δεν δημοσιεύτηκε σε ΦΕΚ, γεγονός που καθιστά παράτυπη την εφαρμογή της.
Επί της ουσίας, το ΣτΕ έκρινε ότι η αυτόματη εξομοίωση κάθε καταλύματος με υποκατάστημα είναι άκυρη από νομοθετικής και φορολογικής άποψης, οδηγώντας έτσι σε υπέρμετρη και άδικη οικονομική επιβάρυνση τις εταιρίες βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων.
Για την οριστική κρίση επί της υπόθεσης το Β’ Τμήμα του ΣτΕ την παρέπεμψε στην Ολομέλεια.
Πού αποσκοπεί το κυβερνητικό νομοσχέδιο
Από την πλευρά της η κυβέρνηση, όπως επισημαίνουν πηγές του υπουργείου Οικονομικών, δεν «ποντάρει» σε αυτή τη ρύθμιση μόνο για τη φοροεισπρακτική του σημασία, αλλά και ως παρέμβαση στην αγορά βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων, όπου μαζί με μια άλλη σειρά παρεμβάσεων στοχεύει στον περιορισμό της για λόγους στεγαστικής πολιτικής και ενίσχυσης της προσφοράς κατοικιών για μακροχρόνια μίσθωση.
Ως εκ τούτου, επανέρχεται, με το άρθρο 127, στο επίμαχο νομοσχέδιο, επαναφέροντας το τέλος επιτηδεύματος, αυτή τη φορά θέλοντας να το κατοχυρώσει με νόμο και όχι απλά με εγκύκλιο. Η εν λόγω διάταξη εισάγει ρητά ότι η διαχείριση δύο ή περισσότερων ακινήτων για βραχυχρόνια μίσθωση θεωρείται πλέον επιχειρηματική δραστηριότητα και κάθε φυσικό πρόσωπο που εκμεταλλεύεται τέτοια ακίνητα θα πρέπει να κάνει έναρξη επιτηδεύματος, με κόστος 500 ευρώ ετησίως.
Σε αυτή την περίπτωση, και καθώς η παραπάνω δραστηριότητα θα λογίζεται πλέον ως επιχειρηματική, προβλέπεται επιβολή τέλους ανά ακίνητο, με ύψος 600 ευρώ.
ΔΙΑΣΤΑΥΡΩΣΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Επιπλέον λεπτομέρειες που ρυθμίζει η σχετική διάταξη είναι και ζητήματα που αφορούν τη διασταύρωση στοιχείων με τις ηλεκτρονικές πλατφόρμες (όπως του Airbnb), την ΑΑΔΕ και το Κτηματολόγιο, ώστε το μέτρο να εφαρμοστεί άμεσα και πλήρως.
Με τη νέα διάταξη η κυβέρνηση στοχεύει στην απρόσκοπτη εφαρμογή του μέτρου, ανεξάρτητα από το τι θα αποφασίσει η Ολομέλεια του ΣτΕ μετά το καλοκαίρι.
Αλλωστε, η επερχόμενη απόφαση του ΣτΕ θα αφορά την εγκύκλιο για την οποία έχει γίνει η προσφυγή από τον STAMA και όχι τον προωθούμενο νόμο. Ως εκ τούτου, η απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ δεν θα μπορεί να ακυρώσει τον νέο νόμο της κυβέρνησης, καθώς είναι άλλο ο έλεγχος νομιμότητας μιας εγκυκλίου και άλλο η συνταγματικότητα ενός ήδη ψηφισμένου νόμου.
Κίνδυνος βιωσιμότητας για τις μικρές δομές
Από την πλευρά τους οι εκπρόσωποι των εταιριών σημειώνουν πως, καθώς έχουν σημειώσει μια πρώτη νίκη στο Β’ Τμήμα του ΣτΕ, θα δώσουν τη «μάχη» και για τη δικαίωσή τους και στην Ολομέλεια, ενώ δεν αποκλείεται να προχωρήσουν και στην προσβολή της νέας νομοθετικής διάταξης, σε περίπτωση που υπερψηφιστεί και τεθεί κανονικά σε εφαρμογή.
Ο STAMA θεωρεί πως ο ορισμός κάθε ακινήτου ως υποκαταστήματος είναι αυθαίρετος και πως, αν τελικά εφαρμοστεί η ρύθμιση, θα απειλήσει τη βιωσιμότητα του κλάδου και των εταιριών που τον συναπαρτίζουν.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ (11 ΙΟΥΛΙΟΥ 2025)
