“Προειδοποιητική επιστολή”, που αποτελεί το πρώτο στάδιο της προδικαστικής διαδικασίας, απέστειλε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε έξι κράτη μέλη, μεταξύ των οποίων και στην Ελλάδα, για τις συμφωνίες τους με τη Ρωσία όσον αφορά την ισότιμη μεταχείριση των αεροπορικών εταιρειών της ΕΕ στις υπερπτήσεις της Σιβηρίας.
Η απόφαση της Επιτροπής αφορά την Εσθονία, την Ελλάδα, την Ουγγαρία, τη Λιθουανία, τη Μάλτα και τη Σλοβενία. Η Επιτροπή εκφράζει ανησυχίες ότι οι συμφωνίες αυτές ενδέχεται να παρεμποδίζουν την ίση μεταχείριση των αεροπορικών εταιρειών της ΕΕ και τον ανταγωνισμό μεταξύ αεροπορικών εταιρειών και ότι παρέχουν τη βάση για την επιβολή τελών υπερπτήσης της Σιβηρίας, τα οποία είναι ενδεχομένως παράνομα με βάση τους αντιμονοπωλιακούς κανόνες της ΕΕ.
Παρόμοιες προειδοποιητικές επιστολές έχουν ήδη σταλεί σε 17 άλλα κράτη μέλη τους τελευταίους μήνες. Σύμφωνα με την Επιτροπή, το γεγονός ότι οι αεροπορικές εταιρείες υποχρεούνται να καταβάλουν τέλη για τις υπερπτήσεις της Σιβηρίας καθ’ οδόν προς τους ασιατικούς προορισμούς τους δεν καθιστά απλώς τις πτήσεις ακριβότερες, αλλά είναι δυνατόν να οδηγήσει και σε αθέμιτο ανταγωνισμό μεταξύ κοινοτικών και μη κοινοτικών αεροπορικών εταιρειών.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποστηρίζει ότι στις συμφωνίες αεροπορικών μεταφορών πρέπει να προβλέπεται ισότιμη μεταχείριση όλων των κοινοτικών αεροπορικών εταιρειών και να τηρούνται οι αντιμονοπωλιακοί κανόνες. Διαφορετικά, υπάρχει το ενδεχόμενο λιγότερο ευνοϊκής μεταχείρισης ορισμένων αεροπορικών εταιρειών της ΕΕ έναντι των άμεσων ανταγωνιστών τους ή καταβολής αδικαιολόγητων πρόσθετων τελών, τα οποία μπορούν να μετακυλισθούν στους καταναλωτές με υψηλότερους ναύλους.
Υπολογίζεται ότι το 2008 οι κοινοτικοί αερομεταφορείς κατέβαλαν τέλη ύψους περίπου 420 εκατομμυρίων δολαρίων – τα περισσότερα δε απευθείας στη ρωσική αεροπορική εταιρεία Aeroflot. Η Επιτροπή εκφράζει την ανησυχία ότι με τον τρόπο αυτό παραβιάζεται η αντιμονοπωλιακή νομοθεσία της ΕΕ, βάσει της οποίας οι αεροπορικές εταιρείες δεν πρέπει να αναγκάζονται να συνάπτουν εμπορική συμφωνία με άμεσο ανταγωνιστή τους.
Τα κράτη μέλη έχουν στη διάθεσή τους δύο μήνες για να απαντήσουν στις προειδοποιητικές επιστολές. Εάν δεν απαντήσουν ικανοποιητικά, η Επιτροπή θα στείλει αιτιολογημένη γνώμη ζητώντας από τα συγκεκριμένα κράτη μέλη να τροποποιήσουν τις διμερείς τους συμφωνίες αεροπορικών μεταφορών με τη Ρωσία.