Πώς βρέθηκαν εκτός συστήματος Energa και Hellas Power με χρέη 200 εκατ. ευρώ
Όταν πας να πιάσεις τα ηλεκτροφόρα καλώδια με γυμνά χέρια ή τα βάλεις στην πρίζα το αποτέλεσμα είναι ένα: Να πάθεις ηλεκτροπληξία! Ό,τι ακριβώς έπαθαν οι δύο μεγαλύτερες εταιρίες παροχής ηλεκτρικής ενέργειας Hellas Power και Energa, οι οποίες κατείχαν μερίδιο 8% της αγοράς με 200.000 πελάτες, αλλά πλέον βρίσκονται εκτός συστήματος ηλεκτρισμού της χώρας.
Η καταγγελία των συμβάσεων των δύο εταιριών από τον ΔΕΣΜΗΕ, προκάλεσε σοκ και θολώνει ακόμα περισσότερο το τοπίο στην απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας στην Ελλάδα. Την ίδια ώρα ανοίγεται ένα πεδίο «πολέμου», μεταξύ των εταιριών, της ΡΑΕ, του ΔΕΣΜΗΕ, της ΔΕΗ για χρέη του ενός προς τον άλλο, και εισαγγελικές έρευνες για ξέπλυμα βρόμικου χρήματος.
Το «κανόνι» των δύο εταιριών είχε αρχίσει να διαφαίνεται εδώ και πολύ καιρό, καθώς κανείς από τους συμμετέχοντες στην αγορά ενέργειας δεν ήταν (και ούτε είναι) ευχαριστημένος, ενώ οι στρεβλώσεις που υπάρχουν από την παραγωγή ηλεκτρικού μέχρι την πώληση στον τελικό καταναλωτή βαθαίνουν.
Πολλοί είναι αυτοί που θεωρούν ότι τα προβλήματα που αντιμετώπιζαν οι δύο μεγάλοι ανταγωνιστές της ΔΕΗ θα τους οδηγούσαν σε κατάρρευση, αφού από το 2008 που ξεκίνησε ουσιαστικά η αγορά της λιανικής πώλησης ηλεκτρικού ρεύματος από τους ιδιώτες, στηριζόταν σε πήλινα πόδια. Τόσο σε ό,τι είχε σχέση με τις εταιρίες όσο και με τις παρεμβάσεις του υπουργείου Περιβάλλοντος, που τα τελευταία δύο χρόνια επέβαλε στη ΡΑΕ ένα στρεβλό πλαίσιο διαμόρφωσης των τιμολογίων ηλεκτρικού ρεύματος.
Αρχικά το υπουργείο επέβαλε στη ΔΕΗ να διατηρεί κάτω του πραγματικού κόστους τα οικιακά τιμολόγια και υπερβολικά υψηλά το κόστος για τα επαγγελματικά τιμολόγια. Τότε βρήκε την ευκαιρία η Energa του Αχιλλέα Φλώρου και άρχισε να «χτίζει» το πελατολόγιό της, σε συνεργασία με την αυστριακή Verbund, συμβαλλόμενη με καταστήματα, μικρά και μεγάλα, προσφέροντας έκπτωση έως 20% έναντι των τιμολογίων της ΔΕΗ. Το ίδιο έκανε και η Hellas Power που ακολούθησε. Μέχρι τα τέλη του 2010, οι δύο «ιδιωτικές ΔΕΗ» ήταν απόλυτα ευχαριστημένες, καθώς το πελατολόγιό τους αυξανόταν.
Η κατάρρευση
Από τα τέλη του 2010 άρχισε η αντίστροφη μέτρηση για την… διακοπή ρεύματος στις Energa και Hellas Power. Τότε, με απόφαση της κυβέρνησης, η ΡΑΕ επέβαλε στη ΔΕΗ την σταδιακή μείωση των τιμολογίων για επαγγελματικές χρήσεις και στις μεγάλες οικιακές καταναλώσεις, με παράλληλη αύξηση των μεσαίων και μικρών οικογενειακών καταναλώσεων.
Το σκηνικό στην αγορά λιανικής άλλαξε ραγδαία και τα κερδοφόρα επαγγελματικά τιμολόγια των ιδιωτών παρόχων εξαφανίστηκαν. Μαζί τους «εξαφανίστηκε» και η αυστριακή Verbund, που συνεργαζόταν με την Εnerga και αποχώρησε βλέποντας να έρχεται «καταιγίδα» στην αγορά του ηλεκτρισμού.
Για να καταφέρουν να επιβιώσουν οι δύο εταιρίες έπρεπε να προσαρμοστούν στα νέα περιθώρια που προσφέρει η διαφορά τιμής χονδρικής και λιανικής αγοράς, την οποία δεν μπορούσαν να διαπραγματευθούν. Υπό κανονικές συνθήκες η τιμή χονδρικής είναι χαμηλότερη της λιανικής, οπότε προσφέρει σημαντικά περιθώρια κέρδους. Με τις στρεβλώσεις όμως που υπάρχουν στην ελληνική αγορά παρουσιαζόταν το φαινόμενο η τιμή της χονδρικής σε πολλές περιπτώσεις να είναι υψηλότερη της λιανικής.
Έτσι Energa και Hellas Power για να κρατήσουν τους πελάτες τους να αγοράζουν ηλεκτρική ενέργεια με τιμή την οποία δεν διαπραγματευόταν και να την πουλούν σε χαμηλότερη από αυτή που οριζόταν από τη ΡΑΕ με υπουργική απόφαση. Για να καλύψουν τη διαφορά και να μειώσουν τις ζημιές που άρχισαν να τις πιέζουν, οι δύο εταιρίες αγόραζαν ρεύμα από το εξωτερικό, με χαμηλότερες βέβαια τιμές. Η τακτική όμως αυτή εξελίχθηκε σε μπούμερανγκ για τους Αχιλλέα Φλώρο και Βασίλη Μηλιώνη.
Τα φέσια προς τον ΔΕΣΜΗΕ και τη ΔΕΗ άρχισαν να αυξάνονται μέρα με τη μέρα, αφού έπρεπε να πληρώνουν τους ξένους προμηθευτές τους.
Η επιβολή ειδικού φόρου κατανάλωσης που επιβλήθηκε το τελευταίο τρίμηνο του 2011 στο φυσικό αέριο έφερε την πλήρη κατάρρευση των εταιριών. Η χονδρική τιμή εκτινάχτηκε και μηδένισε ή έκανε αρνητικά τα οποιαδήποτε εμπορικά περιθώρια υπήρχαν. Παράλληλα, λόγω της κρίσης αύξανε ο χρόνος αποπληρωμής των λογαριασμών και μείωνε τη ρευστότητα των δύο εταιριών αλλά και οι ζημιές είχαν αρχίσει να ανέρχονται σε περίπου 2 εκατ. ευρώ το μήνα. Έτσι τα χρήματα δεν έφταναν για να πληρώσουν τις υποχρεώσεις τους.
Αποτέλεσμα ήταν να φεσώσουν τον ΔΕΣΜΗΕ και τη ΔΕΗ με ποσό περίπου 200 εκατ. ευρώ. Από αυτά τα 120 εκατ. ευρώ αφορούν στον ΔΕΣΜΗΕ και περισσότερα από 67 εκατ. ευρώ στη ΔΕΗ. Τότε κατέφυγαν στη λύση του μυστηριώδους ρωσοαραβικών συμφερόντων fund Worldwide Energy Limited και πούλησαν τις εταιρίες τους.
Πόλεμος για τα χρέη
Η κίνηση αυτή των δύο εταιριών αποτέλεσε και την αρχή του τέλους τους, καθώς ξέσπασε πόλεμος για τις οφειλές των Αχιλλέα Φλώρου και Βασίλη Μηλιώνη προς τον ΔΕΣΜΗΕ και τη ΔΕΗ. Οι δύο εταιρίες, προχώρησαν σε ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών τους προς τον ΔΕΣΜΗΕ που ανέρχονταν σε 120 εκατ. ευρώ και αρχικά κατέβαλαν τα ποσά που προέβλεπε η ρύθμιση, όμως την περασμένη εβδομάδα δεν κατέβαλαν τη δόση των 27 εκατ. ευρώ με αποτέλεσμα να διαγραφούν από τα μητρώα. Energa και Hellas Power υποστηρίζουν ότι δεν κατέβαλαν το ποσό επειδή έχουν δεσμευτεί οι τραπεζικοί λογαριασμοί τους.
Ωστόσο το fund Worldwide Energy που εξαγόρασε τις δύο εταιρίες, περνάει στην αντεπίθεση, υποστηρίζοντας ότι οφείλονται στις δύο εταιρίες 340 εκατ. ευρώ, ποσό που ο ΔΕΣΜΗΕ αλλά και το σύνολο της αγοράς εκτιμά ότι είναι υπερβολικό και δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Το θέμα όμως παίρνει άλλες διαστάσεις, καθώς μπορεί να προκύψουν και ποινικές ευθύνες για τους Αχ. Φλώρο και Βας.Μηλιώνη.
Σύμφωνα με πόρισμα της Αρχής κατά του Ξεπλύματος Βρόμκου Χρήματος αντί να αποδίδουν, ως όφειλαν το τίμημα στη ΔΕΗ, μετέφεραν τα χρήματα σε λογαριασμούς στην Ελβετία. Έτσι, η προϊσταμένη της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Αθηνών Ελένη Ράικου, έδωσε εντολή για προκαταρκτική εξέταση. Σύμφωνα με πληροφορίες, ανάμεσα στα ποσά που μεταφέρθηκαν σε τράπεζες της Ελβετίας, είναι και 100 εκατ. ευρώ περίπου, που αφορούν στο Ειδικό Τέλος Ακινήτων που εισέπραξαν και δεν απέδωσαν στο υπουργείο Οικονομικών.
Πάντως οι δύο εταιρίες υποστηρίζουν ότι το ποσό από το τέλος ακινήτων θα αρχίσει να καταβάλλεται τις επόμενες μέρες. Ερωτηματικά όμως προκύπτουν από το γεγονός ότι εκπρόσωπος των εταιριών, όταν ρωτήθηκε αν έγινε μεταφορά των χρημάτων στην Ελβετία, δεν έδωσε απάντηση. Η υπόθεση θα κριθεί στα δικαστήρια, όπου έχουν καταφύγει και οι δύο εταιρίες, οι οποίες μάλιστα απειλούν να προσφύγουν ακόμα και στα ευρωπαϊκά δικαστήρια για την αποβολή τους από την ελληνική αγορά ηλεκτρικού ρεύματος.
Ερωτήματα που ζητούν άμεσα απαντήσεις
Η «ηλεκτροπληξία» που προκλήθηκε στην αγορά ρεύματος από την καταγγελία των συμβάσεων της Energa και της Hellas Power, δημιουργεί ερωτήματα που ζητούν άμεσες απαντήσεις για το πώς λειτουργεί το όλο σύστημα και πώς έσπασαν οι «κρίκοι» όλης της «αλυσίδας» της απελευθέρωσης της αγοράς ενέργειας.
– Ποιος και γιατί άφησε τις ληξιπρόθεσμες οφειλές των δύο εταιριών να διογκωθούν τόσο πολύ, χωρίς να πάρουν μέτρα για την είσπραξή τους νωρίτερα. Η περίπτωση μοιάζει με το «φιάσκο» της σύλληψης των μεγαλοοφειλετών, που τόσο χρόνια ήξεραν πόσα οφείλουν αλλά κανείς δεν τους ενοχλούσε.
– Αφού δεν αναγνωρίζει το κράτος την μεταβίβαση των εταιριών στο fund Worldwide Energy, και δεν του χορήγησε αριθμό μητρώου, γιατί συναλλάσσεται μαζί του;
– Αφού η ΡΑΕ είναι ανεξάρτητη αρχή, που λειτουργεί για να ρυθμίζει την αγορά ενέργειας, γιατί δεν λειτουργεί με τους όρους της πραγματικής ανεξάρτητης αρχής. Γιατί το υπουργείο φροντίζει με τις κατάλληλες διατάξεις να τη δεσμεύει μέσω της υπαγωγής της στο δημόσιο και δημιουργεί στρεβλώσεις στην αγορά;
– Οι δύο εταιρίες ζητούν 40 εκατ. ευρώ από υπερτιμολογήσεις του ΔΕΣΜΗΕ για αγορές ρεύματος που ουδέποτε έκαναν. Ζητούν επίσης 90 εκατ. ευρώ επειδή το υπουργείο Οικονομικών δεν επιτρέπει στους καταναλωτές να αλλάξουν προμηθευτή, αν πριν δεν έχουν εξοφλήσει το σύνολο του τέλους ακινήτων και άλλα 36 εκατ. ευρώ από παράνομες και ανταγωνιστικές συμπεριφορές της ΔΕΗ. Ωστόσο, δεν είναι σαφές από πού προκύπτουν αυτές οι οφειλές. Υπάρχουν αποδείξεις που να δικαιολογούν το ύψος των απαιτήσεων;
Έρχονται νέοι «παίκτες» στη λιανική
Ο αποκλεισμός των δύο εταιριών Energa και Hellas Power, οι οποίες κατείχαν το 8 % της αγοράς (το 91% κατέχει η ΔΕΗ) ανοίγει τον δρόμο για νέους παίκτες στην αγορά λιανικής που θα διεκδικήσουν το μερίδιο αυτό, μαζί με τις άλλες τρείς που ήδη δραστηριοποιούνται και που έχουν μόλις 1% μερίδιο.
Από τις 50 εταιρίες που έχουν εξασφαλίσει άδεια για προμήθεια ρεύματος, στη λιανική αγορά δραστηριοποιούνται και η EFT Hellas του πρώην διευθυντικού συμβούλου των ΕΛ.ΠΕ. Αθ. Καραχάλιου, η Εναλλακτική Ενεργειακή του Νίκου Πολυμερόπουλου και η Elpedison. Σύμφωνα με πληροφορίες, πρώτος νέος παίκτης στην αγορά λιανικής θα είναι ο Γιώργος Περιστέρης της Τέρνα. Ο κ. Περιστέρης είχε εκδηλώσει εδώ και καιρό την πρόθεσή του να μπει στη λιανική αγορά, και τώρα φαίνεται ότι είναι ευκαιρία, εφόσον έχει ήδη πάρει υποσχέσεις ότι οι στρεβλώσεις στην αγορά (με παρέμβαση της Ε.Ε.) θα εκλείψουν. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι άλλοι δύο ισχυροί παίκτες, ετοιμάζονται να μπουν στο σύστημα ηλεκτρισμού τις επόμενες μέρες.
Το fund – φάντασμα που ψάχνει ο ΣΔΟΕ
Η ανακάλυψη του μυστηριώδους fund Worldwide Energy Limited από τους Αχιλλέα Φλώρο και Βασίλη Μηλιώνη των Energa και της Hellas Power για την πώληση των μετοχών των εταιριών τους, προκάλεσε προβληματισμό στην αγορά ενέργειας. Ένα βασικό ερώτημα που απασχολεί την αγορά είναι ότι δεν έχει αναφερθεί καθόλου το ποσό το οποίο κατέβαλλε το fund για την εξαγορά των δύο εταιριών. Γι’ αυτό και αναζητούνται λογαριασμοί στην Ελβετία.
Ποιο είναι όμως το επενδυτικό fund Worldwide Energy Limited που εδρεύει, όπως ισχυρίζεται στο Ντουμπάι; Σύμφωνα με όσα έγιναν γνωστά το fund αυτό επενδύει στην ενέργεια σε διάφορες χώρες.
Ουσιαστικά όμως είναι ένα fund – φάντασμα, καθώς δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν την ύπαρξή του και ποιοι μετέχουν σ’ αυτό.
Στην Ελλάδα τα γραφεία του στεγάζονται στην Energa, στο Ντουμπάι όμως δεν υπάρχουν. Όπως δεν υπάρχουν και στο Λονδίνο, που είναι μία από τις πόλεις όπου φέρεται να δραστηριοποιείται το fund. Μάλιστα στο site, αναφέρεται ότι η εταιρία που κάνεις δουλειές εκεί, δεν υφίσταται, έχει διαλυθεί! Γι’ αυτό και ο ΣΔΟΕ και η Αρχή για το Ξέπλυμα Βρόμικου Χρήματος αναζητεί την άκρη του νήματος στα νησιά Μάρσαλ, πιστεύοντας ότι το fund αυτό ανήκει σε offhsore εταιρία.
Είναι χαρακτηριστικό ότι, ενώ έχει ζητηθεί από τη ΡΑΕ η εκπροσώπηση του fund σε επίπεδο φυσικού προσώπου, δεν έχει εμφανιστεί κανείς.
Ερωτηματικά προκύπτουν και από το γεγονός ότι οι δύο πρώην (;) ιδιοκτήτες των δύο εταιριών, δεν έχουν δώσει σαφή στοιχεία για το ποιοι είναι αυτοί που βρίσκονται πίσω από το fund και με ποιους συναλλάχτηκαν για να πουλήσουν τις εταιρίες τους.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΗΛΙΩΝΗΣ
Άνοιξε δρόμο στο fund και πόρτα στη Dionic
Καμία αντίδραση για τις εξελίξεις δεν υπάρχει από την πλευρά του Βασίλη Μηλιώνη, της Hellas Power. Ο κ. Μηλιώνης μπήκε στην λιανική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας μέσω της Aegean Power, η οποία ανήκε στον Δημήτρη Μελισσανίδη, ο οποίος πούλησε το μερίδιό του στον κ. Μηλιώνη και αποχώρησε. Η εταιρία μετονομάστηκε σε Hellas Power και έγινε ο μεγάλος ανταγωνιστής της Energa – Verbund, που είχε μπει πρώτη στην αγορά.
Είναι χαρακτηριστικό, ότι ο κ. Μηλιώνης ήταν ο πρώτος που επικοινώνησε με το fund Worldwide Energy για την πώληση της Hellas Power και η εξαγορά της προηγήθηκε της Energa.
Ένα μήνα περίπου, μετά την συναλλαγή αυτή, ο κ. Μηλιώνης, μέσω της εταιρίας Ononama Limited, απέκτησε το 6,56% της Dionic, η οποία προτίθεται να συμμετάσχει στην αγορά τυχερών παιχνιδιών. Στελέχη της αγοράς πάντως εκτιμούν ότι η χρονική στιγμή που έγινε η εξαγορά τόσο μεγάλου ποσοστού, που καθιστά τον κ. Μηλιώνη μεγαλομέτοχο της εισηγμένης Dionic, οδηγεί στο συμπέρασμα ότι επενδύθηκαν τα έσοδα από την πώληση της Hellas Power στο Worldwide Energy Limited. Η εξαγορά εγκρίθηκε από τις χρηματιστηριακές αρχές, ωστόσο προκαλεί απορίες η σιωπή του κ. Μηλώνη για τις άσχημες εξελίξεις.
ΑΧΙΛΛΕΑΣ ΦΛΩΡΟΣ
Mιλά για λάθος και συνεχίζει…
Αρνούνται ο πρόεδρος της Energa Aχ. Φλώρος και ο διευθύνων σύμβουλος Aρ.Φλώρος ότι τα χρήματα που οφείλονται στον ΔΕΣΜΗΕ είναι όσα αναφέρονται. Σύμφωνα με τον κ. Φλώρο, το οφειλόμενο ποσό των δύο εταιριών δεν ξεπερνά τα 45 εκατ. ευρώ, ενώ υποστηρίζει ότι ο ΔΕΣΜΗΕ έχει αναγνωρίσει οφειλές προς τους προμηθευτές 30 εκατ. ευρώ.
Αμφισβητεί και τις οφειλές προς της ΔΕΗ ύψους 67 εκατ. ευρώ ο κ. Φλώρος, ενώ θεωρεί ότι ο ΔΕΣΜΗΕ θα μπορούσε να συμψηφίσει τις απατήσεις του με τις οφειλές του έναντι των εταιριών. Όσο για το fund Worldwide Energy Limited, δεν δίνει κάποια εξήγηση, αναφέροντας ότι ο ρόλος των funds είναι συγκεκριμένος.
Ο Aχ. Φλώρος μπήκε στην αγορά ενέργειας ως μέτοχος μειοψηφίας στην εταιρία που ίδρυσε η Verbund για να δραστηριοποιηθεί στην Ελλάδα. Στις αρχές του 2011 η Verbund αποχώρησε από την ελληνική αγορά και ο κ. Φλώρος εξαγόρασε τις μετοχές της. Η Energa δεν διακόπτει την δραστηριότητά της, αφού στη λιανική δραστηριοποιείται με την Energa retail. Στην ιδιοκτησία της Energa είναι και το φωτοβολταϊκό πάρκο στη Θήβα ισχύος 5 MW.