Έλληνες ισχυροί ετοιμάζουν «φυγή» λόγω ακριβής χρηματοδότησης, ξένοι όμιλοι «εισβάλλουν»
Ο επιχειρηματικός χάρτης της Ελλάδας αλλάζει. Μεγάλες και παραδοσιακές βιομηχανίες ανοίγουν την… πόρτα και φεύγουν για εξωτερικό, ενώ ισχυροί ξένοι «παίκτες» εισβάλλουν στην ελληνική αγορά.
Ποιο το κίνητρο των μεν και των δε, όταν οι πρώτοι εγκαταλείπουν την Ελλάδα της κρίσης και του «αφιλόξενου» επενδυτικού περιβάλλοντος και οι δεύτεροι υπό τις ίδιες συνθήκες της δίνουν ψήφο εμπιστοσύνης; Η απάντηση «κρύβεται» όπως υποστηρίζουν στους επιχειρηματικούς κύκλους, στην ανάγκη για εξεύρεση φθηνών κεφαλαίων. Το χρηματοπιστωτικό κόστος στην Ελλάδα έχει αγγίξει δυσθεώρητα ύψη με τα επιτόκια της χρηματοδότησης να αγγίζουν ακόμη και το 8,5%. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την έλλειψη ρευστότητας, το country risk που οδηγεί σε τραπεζική «ανομβρία» πολλές φορές και σε καχυποψία τους ξένους συνεταίρους και προμηθευτές, αλλά και η υψηλή φορολόγηση των ομίλων και τα υψηλά χρηματιστηριακά τέλη που πληρώνουν οι εισηγμένες, οδηγούν πολλές ελληνικές εταιρίες στην αποχώρηση από την ελληνική αγορά.
Μετά την απόφαση του Γιώργου Δαυίδ να μεταφέρει την έδρα της Coca Cola στην Ελβετία και να την εισάγει στο λονδρέζικο χρηματιστήριο, αλλά και το «εισιτήριο» που έβγαλαν οι αδελφοί Φιλίππου για να «μετακομίσει» η ΦΑΓΕ στο Λουξεμβούργο, ο «θόρυβος» που έχει ξεσπάσει είναι μεγάλος ότι και άλλες εισηγμένες μελετούν ανάλογους τρόπους αντίδρασης. Πληροφορίες θέλουν τουλάχιστον τρεις με τέσσερις από το περασμένο καλοκαίρι να έχουν ζητήσει από εξειδικευμένους συμβούλους μελέτες βιωσιμότητας στην ελληνική αγορά και έχουν προσεγγισθεί από ξένους οίκους και τράπεζες για να τους πείσουν για «μετακόμιση».
Γεγονός που ήρθε να επιβεβαιωθεί από το «καμπανάκι» που χτύπησε ο Σύνδεσμος Ανώνυμων Εταιριών και ΕΠΕ (εκπροσωπεί περίπου 700 μεγάλες επιχειρήσεις) πως αν συνεχιστεί επί μακρόν η οικονομική αστάθεια, τότε θα ακολουθήσει ένα νέο μεγάλο «κύμα» εξόδου κι άλλων ομίλων από τη χώρα, με ανυπολόγιστες συνέπειες στα έσοδα της ήδη «πληγωμένης» ελληνικής οικονομίας, προκαλώντας ανησυχία στις τάξεις της κυβέρνησης και της αγοράς.
Και αυτό γιατί, όπως υποστηρίζει ο Σύνδεσμος, ακόμη και εκείνοι οι όμιλοι που απλώς μεταφέρουν την έδρα τους, δεν αποκλείεται στο μέλλον να διακόψουν και την παραγωγή τους στην Ελλάδα, εκτινάσσοντας την ανεργία στα ύψη.
Από την άλλη πλευρά, αν παρατηρήσει κανείς την «ακτινογραφία» των ξένων ομίλων που έρχονται για επενδύσεις στην χώρα μας, παρατηρεί ότι πρόκειται για οικονομικά εύρωστες εταιρίες που επιλέγουν συνήθως εξωστρεφείς επιχειρήσεις να επενδύσουν και που σε αντίθεση με τις ελληνικές που φεύγουν έχουν εξασφαλίσει την απαραίτητη χρηματοδότηση των επενδύσεών τους από τις κεφαλαιαγορές και τις τράπεζες στην χώρα όπου και δραστηριοποιούνται. Για εκείνους τους επιχειρηματίες, η κρίση στην Ελλάδα δημιουργεί ευκαιρίες. Άλλωστε η τιμή απόκτησης μετοχών σε εισηγμένες ή φιλέτων είναι πολύ μικρότερη λόγω της κατάστασης της οικονομίας και αυτό από μόνο του αποτελεί δέλεαρ.
Όσο για το πόσο «πατριώτης» είναι ένας επιχειρηματίας που επιλέγει να «μετοικήσει» στο εξωτερικό; Ένα ιδιότυπο επικοινωνιακό «μπρα ντε φερ» εξελίσσεται τις τελευταίες μέρες με τις επιχειρήσεις που επιμένουν ελληνικά να βγάζουν επίσημες ανακοινώσεις πως δεν «δραπετεύουν, αγωνίζονται για να σώσουν το σπίτι τους από την Ελλάδα και συνεχίζουν να επενδύουν στηρίζοντας την ελληνική οικονομία, προσφέροντας θέσεις εργασίας και φορολογικά έσοδα.
7 όμιλοι «κοιτούν» προς την πόρτα της εξόδου…
Μια σειρά ελληνικών εταιριών μελετούν τρόπους αντίδρασης απέναντι σε ένα δυσμενές οικονομικό περιβάλλον και σε μια φορολογική «λαίλαπα». Ένας από αυτούς είναι και το ενδεχόμενο μετακόμισης σε επίπεδο φορολογικών εδρών από την Ελλάδα.
Στη λίστα με τους ελληνικούς ομίλους που κατά καιρούς το θέμα έχει συζητηθεί στις γενικές συνελεύσεις συμπεριλαμβάνονται ηχηρά ονόματα του επιχειρείν. Αν και καμία οριστική απόφαση δεν έχει ληφθεί, ωστόσο και το ότι το ενδεχόμενο εξόδου από την χώρα έχει τεθεί στο τραπέζι των συζητήσεων είναι σημαντικό και αν υλοποιηθεί στην πράξη, τότε θα μιλάμε για τεράστιο πλήγμα στην οικονομία. Frigoglass: Για την «αδελφή» εταιρία της Coca Cola 3 E με δραστηριότητα στον κλάδο των ψυγείων η αγορά θεωρεί ότι είναι θέμα χρόνου να ακολουθήσει τη «μοίρα» της Coca Cola.
Ο πρόεδρος, Χάρης Δαυίδ έχει μάλιστα αναθέσει σε ειδικευμένους συμβούλους το ενδεχόμενο μεταφοράς της έδρας και των δραστηριοτήτων της εταιρίας πριν από το τέλος του έτους. Ήδη η εταιρία έχει κλείσει παραγωγικές της μονάδες, όπως εκείνη στην Πάτρα.
TITAN: Αν και η οικογένεια Κανελλόπουλου τηρεί προς το παρόν ψύχραιμη στάση, η υπερβολική φορολόγηση και οι πιέσεις από την «βουτιά» 40% της οικοδομικής δραστηριότητας σε συνδυασμό με την «αιμορραγία» πωλήσεων στην Ελλάδα, έχει οδηγήσει την διοίκηση να μελετά την περίπτωση μετεγκατάστασης της έδρας έστω και προσωρινά.
S&B: Πριν από λίγο καιρό, ο CEO Κρίτων Ανευλαβής είχε ρίξει την «βόμβα» ότι η εταιρία δεν αποκλείει την πιθανότητα να μεταφέρει την έδρα της στο εξωτερικό, καθώς το χρηματοπιστωτικό κόστος στην Ελλάδα είναι ακριβό, συν ότι το 80% των πωλήσεων της S&B προέρχεται από τις ξένες αγορές. Πολλοί είναι εκείνοι που πιστεύουν ότι η Coca Cola απλώς «πρόλαβε» τον Οδ. Κυριακόπουλο.
Chipita: Και ο Σπύρος Θεοδωρόπουλος θέλει να δει πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα στην αγορά και να αποφασίσει κατά πόσο είναι καλή ιδέα να μεταφέρει την έδρα στο εξωτερικό, αφού έτσι κι αλλιώς η Chipita είναι μια διεθνοποιημένη εταιρία. Επί του παρόντος τηρεί στάση αναμονής…
Jumbo: Η ελβετική εφημερίδα NZZ αναφέρει ότι και η Jumbo ετοιμάζεται για τη μεταφορά της έδρας της με πρώτο «σταθμό» προτίμησης την Ελβετία. Ο Απόστολος Βακάκης, κατά καιρούς έχει παρέμβει δυναμικά για την υψηλή φορολογία, την γραφειοκρατία και την έλλειψη αναπτυξιακών πρωτοβουλιών.
Perseus Food: Μία από τις μεγαλύτερες εταιρίες ιχθυοτροφών με ετήσιο κύκλο εργασιών 41,5 εκ. ευρώ η Perseus Foods, εξετάζει την πιθανότητα μετεγκατάστασής της, σύμφωνα με τα ελβετικά ΜΜΕ.
Intralot: Πολλές φορές οι μέτοχοι της εταιρίας του Σωκράτη Κόκκαλη έχουν ασκήσει πιέσεις στην διοίκηση για μεταφορά της έδρας εκτός Ελλάδας. Οι αιχμές που άφησε ο Κωνσταντίνος Αντωνόπουλος πως «ο πατριωτισμός δεν αρκεί για να μείνουν οι ελληνικοί όμιλοι» ερμηνεύτηκε από πολλούς ότι ίσως να γίνονται δεύτερες σκέψεις. Η εταιρία έχει δραστηριότητα σε 53 χώρες και έσοδα 1,2 δισ. ευρώ.
Οι πολυεθνικές «απώλειες»
Η μεγάλη «φυγή» των πολυεθνικών είχε ξεκινήσει πριν από μερικά χρόνια, όταν ξέσπασε η κρίση με το πρώτο «κύμα» να περιλαμβάνει πετρελαϊκούς κολοσσούς, όπως οι Shell και BP, ακολούθησαν όμιλοι του λιανεμπορίου (FNAC, Aldi κ.α.), ασφαλιστικές (Coface, Euler Hermes), ενώ εσχάτως το φαινόμενο παίρνει διαστάσεις «χιονοστιβάδας».
Στον τραπεζικό τομέα, η γαλλική Credit Agricole και η Societe Generale «απεγκλωβίζονται» από την Ελλάδα, με την πρώτη να πουλά την Εμπορική στην Alpha Bank και η δεύτερη να βρίσκεται σε συζητήσεις για την πώληση της Γενικής. Είχαν προηγηθεί αποχωρήσεις ή μείωση δραστηριοτήτων ξένων τραπεζών στην χώρα μας, όπως εκείνη της BNP Paribas.
Πολλές είναι όμως, οι πολυεθνικές που εξετάζουν να εγκαταλείψουν το ελληνικό «καράβι». Από τον χώρο του φαρμάκου οι πιο επίφοβες είναι οι Bayer, Novartis και Bristol Mayers λόγω οφειλών του Δημοσίου προς αυτές εδώ και έξι χρόνια περίπου. Η τελευταία, προχώρησε ήδη σε κατάργηση μιας εκ των παραγωγικών γραμμών της, απολύοντας 50 άτομα, ενώ η Novartis διεμήνυσε πως αν οι οφειλές του κράτους ξεπεράσουν τα 150 εκ. ευρώ, θα αναγκαστεί να αναστείλει την δραστηριότητα στην χώρα μας.
Το «ντόμινο» φυγής φέρεται να εξελίσσεται και στον κλάδο του αυτοκινήτου. Η Mercedes Benz υπό το βάρος των απωλειών 50 εκ. ευρώ στον τζίρο της και υπό την πίεση υπόθεσης που βρίσκεται στις φορολογικές αρχές, δεν αποκλείει να μείνει μόνο ως αντιπροσωπεία στην Ελλάδα. Ανάλογα προβλήματα αντιμετωπίζει και η Renault και ήδη φέρεται να έχει παραγγείλει μελέτη βιωσιμότητας στην χώρα μας. Την πρόθεσή της να φύγει αν δεν «δικαιωθεί» στην υπόθεση με το «βαρύ» πρόστιμο, 1,4 εκατ. ευρώ που της επιβλήθηκε για ενδοομιλικές συναλλαγές, έχει διαμηνύσει στο υπουργείο Ανάπτυξης η Kraft- Cadbury Hellas.
Στα καύσιμα, η Mobil ετοιμάζεται για οριστική αποχώρηση από την Ελλάδα και έχει ήδη ειδοποιήσει τους 25 εργαζομένους της για αυτή την απόφαση, ενώ από την κινητή τηλεφωνία αποχώρησε πριν από μερικές βδομάδες η φινλανδική Nokia.
Επιμένουν να στηρίζουν Ελλάδα Κόντρα στο ρεύμα που θέλει πολλές επιχειρήσεις να… κουνούν μαντήλι, υπάρχουν κι εκείνες που επιμένουν ελληνικά και μετά τον θόρυβο που δημιουργήθηκε για το «κύμα» φυγής, έβγαλαν και επίσημες ανακοινώσεις ότι στηρίζουν την ελληνική οικονομία.
Η γερμανική Deutsche Telecom δεν σχεδιάζει να μειώσει την συμμετοχή της στον ΟΤΕ, όπου διαθέτει το 40% του μετοχικού κεφαλαίου.
Απλώς με ένα πρόγραμμα περιστολής δαπανών και πώλησης παγίων στοιχείων, φιλοδοξεί να αυξήσει περαιτέρω τα έσοδά του.
Οι Ολλανδοί της Αθηναϊκής Ζυθοποιΐας έχουν επιλέξει να παραμείνουν όχι μόνο στην γραμμή παραγωγής, αλλά και φορολογικά στην Ελλάδα, ενώ σχεδιάζει και νέες επενδύσεις στην χώρα μας.
Στην εγχώρια αγορά ποντάρει και η Vivartia έχοντας τραβήξει το βλέμμα της από το εξωτερικό.
«Δεν κοιτάμε στο εξωτερικό και σε φορολογικούς παραδείσους, κρατάμε τα εργοστάσιά μας στην Ελλάδα» δηλώνει χαρακτηριστικά ο κ. Αρτινός. Η εταιρία πληρώνει φόρους 110 εκ. ετησίως, ενώ για φέτος σχεδιάζει επενδύσεις ύψους 25 εκ. ευρώ.
Την πιθανότητα μεταφοράς της έδρας στο εξωτερικό αποκλείει και ο Δημήτρης Κουτσολιούτσος της Folli- Follie, ο οποίος επιμένει να τονίζει την ελληνική ταυτότητα της εταιρίας και εκτός συνόρων.
Αλλά και η βιομηχανία Χαΐτογλου δεν σκοπεύει να φύγει από την χώρα, «θέλουμε να παλέψουμε και να σώσουμε το σπίτι μας» λέει ο κ. Αλέξανδρος Χαΐτογλου. Ωστόσο αναζητά στρατηγικό επενδυτή από το εξωτερικό.
Πολυεθνικές «δυνάμεις», όπως η βρετανική Procter & Gamble στον τομέα των ειδών υγιεινής και απορρυπαντικών, η Dixons που ελέγχει την αλυσίδα ηλεκτρικών ειδών Κωτσόβολος, οι Γερμανοί αντίπαλοί τους της Media Markt, η επίσης γερμανική στο λιανεμπόριο τροφίμων Lidl (με 15 χρόνια παρουσίας στην Ελλάδα) και η Unilever έχουν αποδειχτεί «πατριώτισσες» για την ελληνική οικονομία.
Οι ξένοι που έρχονται
Την είσοδό τους στην Ελλάδα, δίνοντας επενδυτική «ανάσα» έχουν κάνει πολλοί ξένοι όμιλοι που αντιμετωπίζουν την κρίση ως ευκαιρία, ενώ πολλοί ακόμη ενόψει και των αποκρατικοποιήσεων ετοιμάζουν «βαλίτσες».
Dufry: Οι Ελβετοί επένδυσαν 500 εκ. ευρώ για να εξαγοράσουν το 51% των ΚΑΕ από την οικογένεια Κουτσολιούτσου, σε ένα από τα σημαντικότερα deals στον τομέα του ταξιδιωτικού εμπορίου.
Fosun: Την είσοδό τους στην FF Group έχει κάνει και η κινέζικη Fosun, αποκτώντας ποσοστό 9% περίπου.
Paine&Partners: Η αμερικανική επενδυτική εταιρία απέκτησε την εξωστρεφή παραγωγική βομηχανία Eurodrip από τον Άγγελο Πλακόπητα, ενώ συζητά και για την έτερη εταιρία του επιχειρηματία, την Ανδρομέδα Ιχθυοκαλλιέργειες.
Third Point LLC: Μετοχές αξίας 50 εκατ. δολ. της Dolphin Capital αγόρασαν οι Αμερικανοί επενδυτές.
CEVA: Η ισραηλινή εισηγμένη στον Nasdaq προχώρησε σε συνεργασία με την Attica Venture σε μια σημαντική στρατηγική επένδυση στην ελληνική εταιρία τεχνολογίας Antcor.
SI: Το ρωσικό fund κέρδισε στον διαγωνισμό για την πώληση της «Δωδώνης» και στοχεύει στην συνέχιση της αναπτυξιακής πορείας της γαλακτοβιομηχανίας.
Cristal Union- SFIR: Η γαλλική και ιταλική ζαχαροβιομηχανία αντίστοιχα εκδήλωσαν ενδιαφέρον για την απόκτηση του 88,02% της ΕΒΖ, όπου θα αντιμετωπίσουν την πολωνική Polski, την ελληνική Επίλεκτο, τη σερβική Sunoco, τη βουλγαρική Litex.
Hewaei: Οι Κινέζοι φέρονται να επανέρχονται στο τραπέζι των συζητήσεων για την απόκτηση του πλειοψηφικού πακέτου της Intracom Telecom.
Diamond Resorts: Πέντε ελληνικά ξενοδοχεία σε Ρόδο και Κρήτη απέκτησαν οι Αμερικανοί της Diamond.
Eldorado Gold: Οι Καναδοί συνεχίζουν παρά τις δυσκολίες στην έκδοση αδειών για τις εξορύξεις χρυσού, να επενδύουν στη Βόρεια Ελλάδα.
Cosco: Οι Κινέζοι της Cosco ελέγχουν τις προβλήτες Ι, ΙΙ του ΟΛΠ ενώ ενδιαφέρονται και για τον έλεγχο όλου του λιμανιού αν παραχωρηθεί, όπως και για άλλα περιφερειακά λιμάνια.
Ισραηλινοί, Αμερικανοί και Νορβηγοί θα «διασταυρώσουν» τα ξίφη τους για τα κοιτάσματα πετρελαίου στην χώρα μας, ενώ μεγάλο είναι το ξένο ενδιαφέρον και για τις επικείμενες αποκρατικοποιήσεις σε ΟΠΑΠ, ΔΕΠΑ, κρατικά λαχεία, Ελληνικό, Αστέρα Βουλιαγμένης κ.α.