Τα σενάρια που εξετάζει η κυβέρνηση
Ξεκίνησε η «μάχη των μαχών» για τα αναδρομικά 2,5 εκατομμυρίων συνταξιούχων με την τελική απόφαση που καλείται να πάρει ξανά το Συμβούλιο της Επικρατείας για το τι επιστρέφεται, σε ποιους και για πόσους μήνες από τις μειώσεις των κύριων και επικουρικών συντάξεων, καθώς και από την κατάργηση των Δώρων.
Στα δικαστήρια εκκρεμούν πάνω από 6.000 αγωγές για αναδρομικά, ομαδικές κατά κύριο λόγο. Με έναν ελάχιστο αριθμό 25-30 συνταξιούχων ανά ομαδική αγωγή, προκύπτει ότι στην ουρά για δίκες αναδρομικών περιμένουν περίπου 150.000 με 170.000 συνταξιούχοι. Οι μειώσεις όμως και τα αναδρομικά αφορούν περίπου 2,5 εκατ. συνταξιούχους, δηλαδή πολλούς περισσότερους, χωρίς να έχουν κάνει αγωγές.
Στη μια μεριά της ζυγαριάς των δικαστών μπαίνουν οι συνταξιούχοι και στην άλλη βρίσκεται το δημοσιονομικό κόστος των αναδρομικών.
Το ΣτΕ δικαίωσε μια φορά τους συνταξιούχους, όταν διέγνωσε από τον Ιούνιο του 2015 την αντισυνταγματικότητα των περικοπών σε συντάξεις και Δώρα μετά την 1η/1/2013 από τους νόμους 4051 και 4093. Ομως το δημοσιονομικό κόστος από την επιστροφή των αντισυνταγματικών αυτών περικοπών δεν αντιμετωπίστηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση. Η «καυτή πατάτα» πέρασε στα χέρια της νέας κυβέρνησης που πλέον θέλει να ξεκαθαρίσει με τα αναδρομικά, άπαξ διά παντός.
Για το λόγο αυτόν ο ΕΦΚΑ έστειλε στο ΣτΕ αίτημα να κάνει τη λεγόμενη «πρότυπη δίκη», βάσει του νόμου 3900/2100, και να βγάλει μια απόφαση για τα αναδρομικά που θα ισχύει έναντι όλων των δικών από εδώ και πέρα, πλην όσων έχουν τελεσιδικήσει.
Το κόστος των αναδρομικών ξεκινά από 3,7 δισ. ευρώ αν επιστραφούν μειώσεις συντάξεων και Δώρα για ένα διάστημα 10 μηνών και φτάνει στα 11 δισ. ευρώ αν επιστραφούν οι μειώσεις για 3,5 έτη και στα 18 δισ. για αναδρομικά μιας 5ετίας σε όλους τους συνταξιούχους.
Αυτό που καλείται να αποφασίσει το ΣτΕ είναι αν οι συνταξιούχοι θα περιμένουν αναδρομικά από το μικρό, το μεσαίο ή το μάξι πακέτο επιστροφών για μειώσεις κύριων, επικουρικών και Δώρων στις συντάξεις.
Η τελική απόφαση θα αφορά όλους τους συνταξιούχους και όχι μόνον όσους έκαναν αγωγές. Τα αναδρομικά που κρίνονται για χαμηλές και υψηλές συντάξεις από την ετυμηγορία των δικαστών είναι κατά μέσο όρο:
* Στις 4.500 ευρώ αν δοθούν πίσω οι περικοπές ενός δεκαμήνου (Ιουλίου 2015-Μαΐου 2016).
* Στις 11.000 ευρώ αν επιστραφούν οι περικοπές 3,5 ετών (από Ιούλιο 2015 έως Δεκέμβριο 2018).
* Στις 18.000 ευρώ αν δοθούν επιστροφές για τις περικοπές μιας 5ετίας, δηλαδή από 2013 ως 2018.
Σενάρια
Δεν πρέπει να αποκλείεται όμως -όσο και αν θεωρείται απίθανο από ειδικούς και από νομικούς- να μη δοθεί τίποτε.
Οι απόψεις των ειδικών, πάντως, συγκλίνουν στα αναδρομικά ενός 10μήνου, δεδομένου ότι έχει προηγηθεί η απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ τον Ιούνιο του 2015 για την ακύρωση των περικοπών, τις οποίες οι κυβερνήσεις θεωρούν ότι νομιμοποίησαν με τον επανυπολογισμό του νόμου Κατρούγκαλου τον Μάιο του 2016.
Το κενό μεταξύ Ιουνίου 2015-Μαΐου 2016 είναι αυτό που δεν καλύπτεται από κανέναν νόμο και οι μειώσεις στο διάστημα αυτό θεωρούνται όχι μόνον αντισυνταγματικές, αλλά και παράνομα επιβληθείσες. Εν όψει της πρότυπης δίκης, σταματούν όλες οι άλλες που είχαν προγραμματιστεί για τα αναδρομικά.
Αν το ΣτΕ αποφασίσει ότι οι συνταξιούχοι δικαιούνται επιστροφές 10 μηνών, τότε, όπως είπαν στον Ελεύθερο Τύπο έγκριτοι δικηγόροι, όλα τα δικαστήρια θα κινηθούν σε αποφάσεις-«καρμπόν» για επιστροφές 10 μηνών, ακόμη και αν υπάρχουν πρωτόδικες αποφάσεις που δίνουν αναδρομικά 30 μηνών.
Αν όμως οι συνταξιούχοι έχουν πάρει στα χέρια τους απόφαση Εφετείου και δεν έχει ασκήσει αναίρεση ο ΕΦΚΑ, τότε θα πάρουν τα αναδρομικά που λέει η εφετειακή απόφαση, δηλαδή πέραν του 10μήνου που θα είναι για όλους.