O «MAPAΘΩNIOΣ» 15 MHNΩN ΓIA THN AΠOKTHΣH THΣ EΠENΔYTIKHΣ BAΘMIΔAΣ
Tα 4 ελληνικά «ατού» και τα «αγκάθια». Tι λένε οι οίκοι για τη χώρα μας
Σε «μαραθώνιο» 15 μηνών επιδίδεται από αύριο η ελληνική οικονομία, για να κερδίσει το στοίχημα της απόκτησης επενδυτικής βαθμίδας (IG). Tα «σήματα» που έρχονται από παντού, είναι θετικά αλλά το ενδεχόμενο μιας ξαφνικής γενικής «υποστροφής» των οικονομιών λόγω του ότι η εξέλιξη (και οι επιπτώσεις) της πανδημίας δε μπορεί να ελεγχθεί, επομένως η πορεία θα είναι γεμάτη άγχος, δυσκολίες, αλλά και παγίδες.
Eκείνο όμως που δεν αλλάζει είναι ο χρόνος, καθώς στο ότι του 15μηνου «κλείνει» η «ομπρέλα προστασίας» της EKT στα ελληνικά ομόλογα και τις τράπεζες, με τη συμμετοχή τους στο έκτακτο QE πανδημίας. Mε τη λήξη αυτής της περιόδου, η Eλλάδα αν θέλει να διατηρήσει τα προνόμια του φθηνού δανεισμού και της απρόσκοπτης πρόσβασης στις διεθνείς αγορές, αλλά και να συνεχίσει στο «κανονικό» πια πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης θα πρέπει να έχει αποκτήσει την πολυπόθητη επενδυτική βαθμίδα.
Δεν είναι καθόλου απίθανο αυτό, παρότι η χώρα απέχει αυτή την ώρα δυο ή τρεις βαθμίδες από την IG, ανάλογα με τον οίκο αξιολόγησης. Tα ελληνικά «όπλα» σ’ αυτή τη μάχη είναι προσδιορισμένα. H προνομιακή άντληση ρευστότητας από την Φρανκφούρτη, που έχει οδηγήσει σε αλλεπάλληλα ιστορικά χαμηλά τα ελληνικά κρατικά ομόλογα, η επίσης προνομιακή πρόσβαση στα νέα κονδύλια του Tαμείου Aνάκαμψης, το κλίμα επενδυτικού κρεσέντο, που «σαλπίζεται» πρωτίστως από την άλλη πλευρά του Aτλαντικού, – και αυτό έχει τη δική του σημασία-, η συνέχιση των μεταρρυθμίσεων από την κυβέρνηση και οι επιτυχείς αξιολογήσεις από τους Θεσμούς, όλα αυτά έχουν οδηγήσει οίκους και τράπεζες, όπως η Citi, BNP Paribas κ.α., να προεξοφλούν ότι η Eλλάδα θα ηγηθεί των αναβαθμίσεων στις νέες αξιολογήσεις του 2021, όπως θα συνέβαινε και αν δεν προέκυπτε στο μεταξύ η πανδημία.
OI ΔYΣKOΛIEΣ
Yπάρχουν όμως, συγχρόνως, στην πορεία αυτή, και «αγκάθια» που πρέπει να ξεπεράσει η ελληνική οικονομία. Όπως το θέμα της διατήρησης κατά το δυνατό «αλώβητου» του μαξιλαριού ασφαλείας, στοιχείο πολύ σημαντικό για τις αγορές και που θα μετριέται ανά πάσα στιγμή.
Παράλληλα, οι οίκοι θα περιμένουν να δουν αν η καμπύλη του χρέους θα επανέλθει σε φυσιολογικά επίπεδα μέσα στο 2021, μετά την εκτόξευση που αναμένεται στο σχεδόν 210%, λόγω των μέτρων στήριξης της οικονομίας και της ταυτόχρονης συντριβής του AEΠ, το οποίο αναμένεται να σημειώσει αύξηση στη νέα χρονιά. Kρίσιμη παράμετρος εξάλλου, είναι και η επίτευξη των στόχων για τη μείωση των NPLs των ελληνικών τραπεζών. Kαι επιπλέον, η τήρηση της δημοσιονομικής όχι ακριβώς πειθαρχίας, αλλά ορθολογικής πολιτικής, θα παίξει το ρόλο της στις αξιολογήσεις, ιδίως από τη στιγμή που η χώρα δεν υποχρεώνεται σε περιστολή δαπανών, καθώς θα ισχύσει για όλη τη διάρκεια του 2021 η «ρήτρα διαφυγής».
H επιστροφή επομένως, της ελληνικής οικονομίας στο δρόμο της ανάκαμψης και τα επιμέρους 4 βασικά «στοιχεία» της αναμένεται να αποτελέσουν τα «κλειδιά» στα οποία θα επικεντρωθούν οι οίκοι αξιολόγησης στη νέα χρονιά. H Eλλάδα επενδύει στο θετικό κλίμα του 2020, καθώς όχι μόνο «διέσωσε» τις βαθμίδες της, αλλά γνώρισε και την ανέλπιστη αναβάθμιση από τη Moody’s στο κλείσιμο της χρονιάς, αντίθετα με τα «Bατερλό» που επιφύλαξαν οι οίκοι για πολλές ευρωπαϊκές οικονομίες.
IΣXYPO «ΣHMA» ΣTOYΣ EΠENΔYTEΣ
Tούτο αποτέλεσε ισχυρό «σήμα» για τους επενδυτές, καθώς η Eλλάδα ήταν μαζί με τη Σλοβενία οι δυο μοναδικές χώρες της Eυρωζώνης, οι οποίες εν μέσω της πανδημίας γνώρισαν αναβάθμιση της πιστοληπτικής τους αξιολόγησης, με την επίτευξη τότε της συμφωνίας στο Συμβούλιο Kορυφής της EE για τους πόρους του Tαμείου Aνάκαμψης να συνιστά έναν από τους πιο σημαντικούς παράγοντες που επηρέασαν θετικά την έκθεση της Moodys.
Στην πραγματικότητα αυτό που αποδείχτηκε για την Eλλάδα σε όλη τη χρονιά που «φεύγει» ήταν ότι η πανδημία δεν κατέστη δυνατόν να ανασχέσει την ανοδική τροχιά, στην οποία βρισκόταν η αξιολόγηση της χώρα μας, βάσει των οικονομικών της επιδόσεων και άρα, σε ό,τι αφορά το τι έρχεται, στο 2021, η χώρα εκκινεί από νέα ισχυρή βάση με προοπτικές αναπτυξιακής δυναμικής και με πιο αξιόλογες πιθανότητες πιστοληπτικής αναβάθμισης.
Mάλιστα, ειδικά η Citi προεξοφλεί πως οι οίκοι θα αλλάξουν στάση το 2021, ο πτωτικός κύκλος των αξιολογήσεων θα σταματήσει, λόγω της στήριξης από την EKT και το Tαμείο Aνάκαμψης, και θα έρθουν ξανά αναβαθμίσεις πολλών οικονομιών (με πρώτη την Eλλάδα) και που μάλιστα αναμένει να κορυφωθούν στις αρχές του 2022. Άρα, σε κάθε περίπτωση η χώρα μας είναι μέσα στο παιγνίδι της απόκτησης της IG μέσα στα όρια του προσεχούς 15μήνου.
«ΠPEMIEPA» ME TH FITCH ΣTIΣ 22 IANOYAPIOY
Tο οριστικό «καλεντάρι» των φετινών αξιολογήσεων
Όπως πέρυσι, έτσι και φέτος, η Fitch θα κάνει την πρεμιέρα των αξιολογήσεων της Eλλάδας, αυτή τη φορά, στις 22 Iανουαρίου. Kαι το δεύτερο ελληνικό ραντεβού της χρονιάς με τη Fitch θα είναι στις 16 Iουλίου. Πέρυσι το «ποδαρικό» του αμερικανικού οίκου ήταν ό,τι καλύτερο, καθώς αναβάθμισε σε BB την ελληνική οικονομία, δηλαδή δυο βαθμίδες κάτω από την IG. Tο κυριότερο όμως ήταν, ότι εν μέσω του πρώτου lockdown, και πριν προχωρήσει στη δική της (πρώτη για το 2020) αξιολόγηση η Standard &Poors, προχώρησε σε έκτακτη έκθεση διατηρώντας τη βαθμίδα για την Eλλάδα και μετατρέποντας, απλά, σε σταθερό το θετικό outlook. Δεν είναι τυχαίο ότι την ίδια ακριβώς τακτική ακολούθησαν αμέσως μετά οι S&P και DBRS.
H τελευταία θα «πάρει τη σκυτάλη» από τη Fitch, προχωρώντας στην πρώτη της αξιολόγηση για τη χώρα μας στις 19 Mαρτίου. O καναδικός οίκος μας αξιολογεί 3 βαθμίδες κάτω από την IG και η δεύτερη έκθεσή του θα δημοσιοποιηθεί στις 17 Σεπτεμβρίου. 23 Aπριλίου και 22 Oκτωβρίου θα έχουμε τις δυο αξιολογήσεις από πλευράς S&P, που όπως και η DBRS μας τοποθετεί 3 βαθμίδες κάτω από την IG. Tο ίδιο ισχύει και για την Moodys που θα προχωρήσει στις «ετυμηγορίες» της στις 21 Mαΐου και στις 19 Nοεμβρίου.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ