Πληθαίνουν και πυκνώνουν οι φωνές για να γίνει οργανωμένα και με όραμα η προσέλκυση νέων στο ναυτικό επάγγελμα. Πρόσφατα ο καπετάν Παναγιώτης Τσάκος, ο Σίμος Παληός, ο Πάνος Λασκαρίδης και ο Λεωνίδας Δημητριάδης-Ευγενίδης αναφέρθηκαν σε διαφορετικές εκδηλώσεις για την ανάγκη να στηριχθεί η ελληνική ναυτιλία σε Ελληνες ναυτικούς. Ορισμένοι, όμως, εφοπλιστές έχουν έμπρακτα ασχοληθεί με τους Ελληνες ναυτικούς και έχουν βρει τρόπους να σπουδάσουν, να εκπαιδεύσουν και να εξασφαλίσουν εργασία στα πλοία και στα γραφεία τους.
Ο όμιλος της Μαρίας Αγγελικούση κάθε χρόνο απασχολεί περί τους 1.200 δόκιμους πλοιάρχους και μηχανικούς και έχει καθιερώσει ένα σύστημα προσέλκυσης, απασχόλησης και εξέλιξης σε όλες τις βαθμίδες της ναυτικής ιεραρχίας για τους Ελληνες ναυτικούς.
Ο καπετάν Παναγιώτης Τσάκος και ο Νίκος Π. Τσάκος έχουν δημιουργήσει τρεις μονάδες-πυλώνες στη Χίο, όπου οι νέοι μπορούν να στηριχθούν στο γυμνάσιο και να διαμείνουν στη «Στέγη της Μαρίας Τσάκου», με όλα τα έξοδα διαμονής, διατροφής και σπουδών δωρεάν. Επίσης, έχουν ιδρύσει και λειτουργούν το Πρότυπο Ναυτικό Λύκειο, καθώς και την πρώτη Ακαδημία Εμπορικού Ναυτικού, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, όπου οι νέοι με ευνοϊκές συνθήκες σπουδάζουν πλοίαρχοι, μηχανικοί και ηλεκτρολόγοι.
Η ναυτιλιακή εταιρία Minerva Marine Inc, του Ανδρέα Ι. Μαρτίνου, αντλεί ναυτικούς από το νησί της Καλύμνου, όπου πάνω από 200 ναυτικοί εργάζονται στα πλοία της. Μάλιστα, έχει ανοίξει και ναυτικό γραφείο στο νησί των Δωδεκανήσων, προκειμένου να διατηρεί άριστες σχέσεις με τους ναυτικούς της. Κατά καιρούς η οικογένεια του Ανδρέα Μαρτίνου επισκέπτεται το νησί και με διάφορες εκδηλώσεις έρχεται κοντά στις οικογένειες των ναυτικών της. Επίσης, έχει αναπτύξει ένα πλούσιο και ποικίλο κοινωνικό έργο, με διάφορες χορηγίες και προσφορές, στο νοσοκομείο, στην ΑΕΝ Καλύμνου, στον Καλυμνιακό, σε σχολεία και με άλλες δράσεις.
Πρόσφατα η ναυτιλιακή εταιρία του Πασχάλη Δ. Διαμαντίδη, με πρόσκλησή της στα κοινωνικά δίκτυα, καλεί τους ναυτικούς να προτιμήσουν τα πλοία της και επισημαίνει: «Στη Velos Shipping πιστεύουμε ότι η καρδιά κάθε επιτυχημένης ναυτιλιακής εταιρίας είναι οι άνθρωποί της. Οι ναυτικοί μας δεν είναι μόνο το πλήρωμά μας, σας γνωρίζουμε με το μικρό σας όνομα. Πάνω απ’ όλα είμαστε μια ομάδα που νοιάζεται, υποστηρίζοντας όχι μόνο εσάς αλλά και τα αγαπημένα σας πρόσωπα». Η εταιρία του Πασχάλη Διαμαντίδη απευθύνεται σε Ελληνες ναυτικούς και επιχειρεί να προσελκύσει τους καλύτερους του κλάδου και τους υπόσχεται «ανταγωνιστικούς μισθούς», ενώ τονίζει ότι προσφέρει ανταγωνιστικές αποδοχές, σταθερή απασχόληση, συνεχή εκπαίδευση, «γιατί είναι μια ομάδα που σέβεται τους ναυτικούς».
Να εμπνευστούν οι επόμενες γενιές…
Παναγιώτης Τσάκος
Κατά τη διάρκεια εκδήλωσης για την απονομή των βραβείων ESG, ο καπετάν Παναγιώτης Ν. Τσάκος σχολίασε: «Ως πλοίαρχος της παλαιότερης γενιάς, πρέπει να παραδεχτώ ότι όροι όπως το ESG δεν ήταν μέρος του λεξιλογίου μας μεγαλώνοντας στα Καρδάμυλα της Χίου. Ωστόσο, στην ελληνική ναυτιλία για δεκαετίες -αν όχι αιώνες- ζούμε με τρεις απλές αρχές: να κάνεις τη δουλειά σου όσο καλύτερα μπορείς, να τηρείς πάντα τον λόγο σου και να φροντίζεις καλά τους ανθρώπους σου και τα πληρώματά σου». Σε άλλη εκδήλωση επισήμανε: «Είναι ανάγκη να εμπνεύσουμε στις επόμενες γενιές να ακολουθήσουν τη σταδιοδρομία του ναυτικού. Η ναυτιλία είναι οι άνθρωποί της. Σε αυτούς τους ναυτικούς ανήκουμε και αυτή τη σκυτάλη πρέπει να περάσουμε σε νέους ανθρώπους».
Ο Σίμος Παληός, στην εκδήλωση του Propeller Club, επισήμανε: «Στην καρδιά της ναυτιλίας μας είναι οι άνθρωποι. Οι ναυτικοί αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της παγκόσμιας ναυτιλίας. Με αφοσίωση και θυσίες, εξασφαλίζουν την ομαλή ροή του εμπορίου και την ευημερία των κοινωνιών μας. Χωρίς τους ναυτικούς, ο μισός πλανήτης θα πάγωνε και ο άλλος μισός θα λιμοκτονούσε».
Η ομιλία του Σίμου Παληού ήταν μια εξομολόγηση του προσωπικού, ναυτικού του ταξιδιού. Μια εξομολόγηση των εμπειριών του, των απόψεών του, των προτάσεών του. «Σήμερα έχουμε μόνο 8.000 Ελληνες ναυτικούς και από αυτούς οι μισοί είναι στα κρουαζιερόπλοια και για μένα το χειρότερο φορτίο είναι ο άνθρωπος, συγκρίνοντάς το με καλό φορτίο, όπως είναι το φορτίο του σιταριού» επισήμανε ο Σίμος Παληός και πρόσθεσε: «Οι Ελληνες, που δεν είναι και πολλοί, πρέπει να ασχοληθούν με τη θάλασσα και, αν δεν το κάνουν, δεν θα πάμε μακριά. Σήμερα δεν υπάρχει ωραιότερη δουλειά από το να είναι κανείς στη θάλασσα. Είτε είσαι ναυτικός είτε δικηγόρος ή μηχανικός ή ασφαλιστής, πρέπει να ακουμπάς τη θάλασσα. Η θάλασσα μπορεί να αλλάζει συνεχώς, αλλά αλλάζει και εσένα. Αν τη σεβαστείς, θα σε ανταμείψει. Χωρίς αυτήν δεν υπάρχει μέλλον».
Προειδοποίηση για εθνικό νηολόγιο και έλλειψη στελεχών
Ο Πάνος Λασκαρίδης ακόμα μία φορά μίλησε για τη συρρίκνωση του εθνικού νηολογίου και την έλλειψη ναυτικών: «Σε πέντε χρόνια θα χρειάζονται 100.000 νέοι αξιωματικοί. Με 60.000 πλοία, 1,5 αξιωματικός ανά πλοίο θα λείπει. Και βλέπω πως σε πέντε χρόνια δεν θα υπάρχει ελληνικό νηολόγιο. Σήμερα υπάρχουν μόλις 450 ελληνικής σημαίας πλοία στην ποντοπόρο. Αυτό είναι disruption. Οι ξένοι έρχονται να πάρουν τα στελέχη μας, τα συστήματά μας. Μέχρι πριν από 15 χρόνια νομίζαμε ότι ναυτιλία είναι μόνο οι εφοπλιστές. Οταν πήγα στις Βρυξέλλες, κατάλαβα ότι είναι όλος ο περιναυτιλιακός κλάδος. Εκεί είναι η δύναμη. Εκεί είναι οι ψήφοι». Ο Λεωνίδας Δημητριάδης-Ευγενίδης, ο οποίος επισκέπτεται συχνά λύκεια για να προσελκύσει νέους στο ναυτικό επάγγελμα, τόνισε πρόσφατα: «Δεν μπορούμε να λέμε στα παιδιά ψέματα. Θα πρέπει να φτιάξουμε ένα όραμα, να τους πείσουμε και να δεσμευτούμε ότι θα το υλοποιήσουμε. Πρέπει να καταλάβουν οι νέοι που θα ακολουθήσουν το ναυτικό επάγγελμα ότι θα εξασφαλίσουν ένα διαβατήριο διά βίου μάθησης. Να δοκιμαστούν πρώτα στη θάλασσα και να δοκιμάσουν τις αντοχές τους, αλλά να γνωρίζουν ότι θα αποκτήσουν γνώσεις που θα τις χρησιμοποιήσουν αργότερα στη ζωή τους».
«Ο πλοίαρχος δεν αντικαθίσταται από αλγορίθμους»
Ο Διονύσης Θεοδωράτος, πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας, τόνισε ότι «ο πλοίαρχος δεν μπορεί να αντικατασταθεί από αλγορίθμους» και υπογράμμισε: «Ο σύγχρονος πλοίαρχος δεν είναι πια μόνο θαλασσοπόρος, είναι ένας ηγέτης τεχνολογικής εποχής. Οφείλει να συνδυάζει: Τεχνική κατάρτιση, ψηφιακή επάρκεια, διαχείριση κρίσεων, ανθρώπινες δεξιότητες και νομική και ηθική συνείδηση. Η ναυτιλία υπήρξε ανέκαθεν ένας από τους βασικούς πυλώνες της ελληνικής οικονομίας και ταυτότητας. Σε αυτή την πολύπλοκη και απαιτητική δραστηριότητα, κεντρικό ρόλο διαδραματίζει ο θεσμός του πλοιάρχου. Ο πλοίαρχος δεν είναι απλώς ο καπετάνιος ενός πλοίου, αλλά το πρόσωπο που φέρει την απόλυτη ευθύνη για την ασφάλεια, την πειθαρχία και τη λειτουργία ολόκληρου του πλοίου. Ο ρόλος του είναι πολυσχιδής, συνδυάζοντας διοίκηση, ναυτοσύνη, νομική γνώση και ηγετικές ικανότητες».
Ο Βασίλης Κορκίδης, σε εκδήλωση για το μέλλον του Ελληνα πλοιάρχου, είπε ότι «ο πλοίαρχος είναι ο ηγέτης της θάλασσας» και πρόσθεσε: «Ο πλοίαρχος του χθες, του σήμερα και του αύριο είναι ένας τίτλος που δεν είναι απλώς λόγια. Είναι πυξίδα, είναι μνήμη, είναι ευθύνη, είναι προοπτική. Ο άνθρωπος που βρίσκεται διαχρονικά στο επίκεντρο της ναυτιλίας. Ο ηγέτης της θάλασσας. Ο πλοίαρχος του χθες είναι αυτός που άνοιξε θαλάσσιους δρόμους, με ελάχιστα μέσα και απέραντη πίστη. Είναι εκείνος που ταξίδεψε με το ένστικτο, την εμπειρία και το αίσθημα καθήκοντος. Είναι ο καραβοκύρης, ο παλιός ναυτικός, ο θεμελιωτής της ναυτικής μας κληρονομιάς. Τον τιμούμε γιατί από τα ίχνη του μαθαίνουμε και από την πυγμή του εμπνεόμαστε».
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ (ΦΥΛΛΟ 5/6/2025)
