Η συμφωνία του ελληνικού Δημοσίου με το σχήμα που περιλαμβάνει την εταιρεία Αμπου Ντάμπι Μαρ (ADM) κινδυνεύει να καταρρεύσει εξ αιτίας διαφωνιών που έχουν προκύψει μεταξύ του ομίλου του Λιβανέζου επενδυτή Σάφα και της γερμανικής εταιρείας ThysseKrupp, που διαθέτει ακόμη το 25% των ναυπηγείων.
Σύμφωνα με πληροφορίες της “Καθημερινής”, αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο δεν απελευθερώνονται 50 εκατομμύρια ευρώ προς τα ναυπηγεία εις εφαρμογήν της σχετικής συμφωνίας.
Η προστιθέμενη αξία
Σύμφωνα με πηγές και από τις δύο πλευρές (Σάφα και ThysseKrupp), στη σχετική συμφωνία μεταξύ της ThysseKrupp και του κ. Σάφα δεν είχε λυθεί το ζήτημα της προστιθέμενης αξίας της κάθε πλευράς στα υπό κατασκευήν υποβρύχια, αλλά και κατά τους Γερμανούς, το αν είχαν υποχρέωση οι ίδιοι να ναυπηγήσουν τα τρία νέα (214) και τα δύο υπό εκσυγχρονισμό υποβρύχια.
Στη συμφωνία μεταξύ του ελληνικού Δημοσίου και του γερμανικού κονσόρτσιουμ HDW / Ferrostaal για την κατασκευή των υποβρυχίων 214, το κομμάτι της ελληνικής προστιθέμενης αξίας, δηλαδή των Ελληνικών Ναυπηγείων Σκαραμαγκά, είχε οριστεί σε 29,3% ή 473 εκατομμύρια ευρώ, ενώ 1,138 δισ. θα κατασκεύαζαν οι Γερμανοί στα ναυπηγεία του Κιέλου ή θα τα τιμολογούσαν εκεί αφού τα είχαν πάρει από άλλες εταιρείες. Οι τιμές αυτές δεν περιλαμβάνουν την αναπροσαρμογή των τιμών ούτε και τις κρατήσεις, που προσέγγιζαν το 6%.
Στη σύμβαση εκσυγχρονισμού των υποβρυχίων 209 (021Β/02) τα τρία υποβρύχια τύπου «Ποσειδών» είχε προβλεφθεί να κατασκευαστούν κατά το 57,7% της αξίας τους στο Κίελο ή σε συνεργαζόμενα με το Κίελο ναυπηγεία (π.χ. της Σουηδίας, αξία: 481 εκατομμύρια ευρώ) και το 42,3% ή 353 εκατομμύρια ευρώ στα Ελληνικά Ναυπηγεία Σκαραμαγκά. Συνολικά και για τα δύο προγράμματα το 33,8% είχε συμφωνηθεί να παραχθεί στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά και το 66,2% στο Κίελο, συνολικά δηλαδή τα 2/3 της αξίας των υποβρυχίων θα έπρεπε να παραχθούν στη Γερμανία.
Η πλευρά των Γερμανών
Η γερμανική πλευρά λέει, λοιπόν, ότι αυτή την τεχνικοοικονομική πλευρά της ναυπήγησης καινούργιων και παλιών υποβρυχίων αγνόησε η πλευρά του κ. Σάφα, που ζητάει τώρα τη μερίδα του λέοντος από τα χρήματα που καλείται να δώσει το ελληνικό Δημόσιο ως το 2018 για την ολοκλήρωση του προγράμματος ναυπήγησης των υποβρυχίων και αρνείται να πληρώσει τη μερίδα του λέοντος από βραχυπρόθεσμα χρέη της εταιρείας.
Η γερμανική πλευρά επιπροσθέτως αναφέρει ότι για τον εκσυγχρονισμό των παλιότερων υποβρυχίων δεν προκύπτει συμβατική της υποχρέωση. Η πλευρά της πλειοψηφίας αναφέρει ότι η ερμηνεία των όσων έχουν υπογραφεί από τη γερμανική πλευρά είναι «καταχρηστική» και βεβαιώνει ότι μπορεί να προχωρήσει και μόνη της στην κατασκευή των δύο νέων υποβρυχίων.
Πηγές του υπουργείου Αμυνας, πάντως, διαβεβαίωναν ότι η σύμβαση που αφορά τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά ουδόλως θα επηρεαστεί από τη διένεξη Σάφα με TKMS και ότι το υπουργείο παρακολουθεί την κατάσταση, διαβεβαιώνοντας ταυτόχρονα ότι δεν θα πληρώσει αν δεν ξεκινήσουν οι εργασίες.
Αξίζει να σημειωθεί ότι καλά ενημερωμένοι κύκλοι του ναυπηγείου του Κιέλου έχουν επανειλημμένως επιβεβαιώσει, μιλώντας στην “Καθημερινή”, ότι η ελληνική πλευρά τα χρόνια της συνεργασίας ΕΝΑΕ – Ναυπηγείου Κιέλου ουδέποτε «έπιασε» το ποσοστό της «ελληνικής προστιθέμενης αξίας» στον «Παπανικολή» καθώς τα πιο ακριβά τεχνολογικά τμήματα του υποβρυχίου παράγονταν πάντα στο Κίελο και ό,τι έμενε να παραχθεί εδώ είχε σαφώς χαμηλότερη αξία σε σχέση με το προβλεπόμενο στη σύμβαση ποσοστό.
Σε ό,τι αφορά τον εκσυγχρονισμό των υποβρυχίων 209, η προηγούμενη διοίκηση της Ferrostaal είχε επανειλημμένως προχωρήσει σε τιμολόγηση εργασιών σε σουηδικό ναυπηγείο, που μάλιστα συμμετείχε με προσφορά στην προκήρυξη του 1999-2000.
Παράδοξα
Αξίζει να σημειωθεί ότι το υποβρύχιο 214 που κατασκευάστηκε στο Κίελο θα ήταν τουλάχιστον 70.000 φθηνότερο σε σχέση με το υποβρύχιο που θα παραγόταν στον Σκαραμαγκά (368 έναντι 433 εκατομμυρίων χωρίς τις αναπροσαρμογές) παρά το γεγονός της αυξημένης σχεδιαστικής δαπάνης του πρωτοτύπου.